Κάθε χρόνο διεξάγονται παγκοσμίως περίπου 20.000 κλινικές μελέτες με περίπου δύο εκατομμύρια συμμετέχοντες. Ωστόσο, οι ενδιαφερόμενοι ασθενείς εμπλέκονται πολύ λίγο στο σχεδιασμό και την αξιολόγηση των μελετών. Αυτό αποκαλύφθηκε τώρα από μια ευρωπαϊκή μελέτη στον τομέα της ρευματολογίας. Συνολικά, μόνο το 20% των μελετών συμπεριέλαβε σε σημαντικό βαθμό ασθενείς.
“Συμμετοχή και συμπερίληψη των ασθενών ως ερευνητικών εταίρων σε ρευματολογικές μελέτες: μια βιβλιογραφική ανασκόπηση το 2023” είναι ο τίτλος της μελέτης ευρωπαϊκής ομάδας συγγραφέων, η οποία δημοσιεύθηκε τώρα στο “RMD Open”, ένα επιστημονικό διαδικτυακό μέσο για τον τομέα της ρευματολογικής έρευνας και άλλων μυοσκελετικών παθήσεων.
“Η συμμετοχή των ασθενών-εταίρων σε ερευνητικά προγράμματα αναγνωρίζεται και συνιστάται ολοένα και περισσότερο στη ρευματολογία”, γράφουν οι επιστήμονες. Το 2020, ωστόσο, αυτό καταγράφηκε μόνο στο 2% των ελεγχομένων με εικονικό φάρμακο μελετών, με τυχαιοποιημένη κατανομή των ατόμων στις ομάδες μελέτης (τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο).
Ιδιαίτερα στην περίπτωση των ρευματικών παθήσεων, η συμμετοχή των ασθενών πέρα από τη λειτουργία μόνο των υποκειμένων δοκιμής – θα ήταν εξαιρετικά σημαντική.
Τα περισσότερα ρευματικά νοσήματα -από τη ρευματοειδή αρθρίτιδα (ρευματοειδής αρθρίτιδα, χρόνια πολυαρθρίτιδα) έως τις πιθανές ρευματικές επιπλοκές της σοβαρής ψωρίασης (ψωριασική αρθρίτιδα) – έχουν συχνά σύνθετες επιπτώσεις με πόνο και διάφορες άλλες διαταραχές της λειτουργίας και της ποιότητας ζωής.
Ο επηρεασμός του σχεδιασμού, της υλοποίησης και της αξιολόγησης των κλινικών δοκιμών με τη δοκιμή νέων ή βελτιωμένων στρατηγικών θεραπείας θα μπορούσε επομένως να αυξήσει τόσο την ποιότητα όσο και τη σημασία αυτών των επιστημονικών μελετών.
Ως εκ τούτου, οι επιστήμονες εξέτασαν 80 πολύ πρόσφατες επιστημονικές μελέτες στη ρευματολογία: 40 ήταν οι λεγόμενες μεταφραστικές μελέτες με πρώιμες ερευνητικές προσεγγίσεις για την εφαρμογή των επιστημονικών ευρημάτων στην κλινική πρακτική και 40 μεγαλύτερης κλίμακας ελεγχόμενες κλινικές μελέτες για τη ρευματοειδή αρθρίτιδα, την ψωριασική αρθρίτιδα, τον ερυθηματώδη λύκο και την αρθρίτιδα των αρθρώσεων των γονάτων.
Το αποτέλεσμα δείχνει ότι: Στις πρώιμες μεταφραστικές μελέτες δεν υπήρχε καθόλου ρυθμιζόμενη συμμετοχή ασθενών, ενώ στις ελεγχόμενες μελέτες αυτό συνέβη σε οκτώ (20%).
Τα τρία τέταρτα αυτών των μελετών με συμμετοχή ασθενών δεν χρηματοδοτήθηκαν από τη φαρμακοβιομηχανία.
Σε έξι από τις οκτώ επιστημονικές μελέτες με επίσημη συμμετοχή των ασθενών, αυτή αφορούσε τον σχεδιασμό της μελέτης ή την επιλογή του τύπου της παρέμβασης που διερευνήθηκε, και σε δύο την αξιολόγηση ή την ερμηνεία των αποτελεσμάτων.
Ο λόγος για τον οποίο οι γιατροί στους ρευματισμούς θα πρέπει να αναλύουν ή να ερμηνεύουν μόνοι τους τα αποτελέσματα των μελετών παραμένει κάπως ασαφής.
Παρόλο που γίνονται προσπάθειες παγκοσμίως για τη μεγαλύτερη συμμετοχή των ασθενών στην επιστημονική έρευνα, στη ρευματολογία σαφώς υποεκπροσωπούνται, τουλάχιστον σύμφωνα με τους επιστήμονες της περίληψης της μελέτης. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τις τρέχουσες συστάσεις.
Οι κλινικές μελέτες γίνονται για να βρεθούν τρόποι και μέσα που αφορούν τόσο τη βελτίωση και την κατάσταση της υγείας όσο και της ποιότητας ζωής των ασθενών.
Ωστόσο, οι ασθενείς γνωρίζουν καλύτερα την ποιότητα ζωής τους και την αντιλαμβανόμενη αξία των νέων θεραπειών.
Τέλος, τα “δεδομένα του πραγματικού κόσμου”, δηλαδή οι πληροφορίες από την πράξη, αποκτούν ολοένα και μεγαλύτερη σημασία για τη σύγχρονη ιατρική.
Πηγές:
RMD Open
