Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (EMA) άναψε το πράσινο φως για τη χορήγηση άδειας κυκλοφορίας υπό όρους στην Ευρωπαϊκή Ένωση για το Durveqtix (fidanacogene elaparvovec) για τη θεραπεία της σοβαρής και μέτριας βαρύτητας αιμορροφιλίας Β.
Η νέα θεραπεία αφορά σε ενήλικες που δεν έχουν αναστολείς του παράγοντα IX (αυτοαντισώματα που παράγονται από το ανοσοποιητικό σύστημα κατά των φαρμάκων υποκατάστασης του παράγοντα IX) και δεν έχουν ανιχνεύσιμα αντισώματα κατά της παραλλαγής του αδενο-συνδεδεμένου ιού ορότυπου Rh74 (AAVRh74var).
Σπάνια κληρονομική διαταραχή του αίματος
Η αιμορροφιλία Β είναι μια σπάνια κληρονομική αιμορραγική διαταραχή. Η πάθηση προκαλείται από την έλλειψη του παράγοντα πήξης IX, μιας πρωτεΐνης που απαιτείται για την παραγωγή θρόμβων αίματος που σταματούν την αιμορραγία και σφραγίζουν τις πληγές. Χωρίς αυτή την πρωτεΐνη, οι ασθενείς με αιμορροφιλία Β μελανιάζουν εύκολα και αιμορραγούν συχνότερα και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές, όπως αιμορραγία σε αρθρώσεις, μύες ή εσωτερικά όργανα, συμπεριλαμβανομένου του εγκεφάλου.
Τα περισσότερα από τα κυκλοφορούντα εγκεκριμένα φάρμακα για την αιμορροφιλία Β απαιτούν συχνές και δια βίου ενδοφλέβιες εγχύσεις για την πρόληψη ή τη θεραπεία της αιμορραγίας. Οι ασθενείς χρειάζονται περισσότερες νέες θεραπείες που παρέχουν διαρκή προστασία από την αιμορραγία, μειώνουν τη συχνότητα των εγχύσεων και βελτιώνουν την ποιότητα ζωής τους.
Εφάπαξ έγχυση
Το Durveqtix είναι μια γονιδιακή θεραπεία που χορηγείται ως εφάπαξ έγχυση και έχει ως στόχο να επιτρέψει στον οργανισμό να παράγει ο ίδιος τον παράγοντα IX και να προλαμβάνει και να ελέγχει την αιμορραγία.
Η σύσταση βασίζεται στα αποτελέσματα μιας εν εξελίξει μονόκλωνης, ανοικτής επισήμανσης, φάσης 3 σε 45 ενήλικες άνδρες ασθενείς με μέτριας βαρύτητας ή σοβαρή αιμορροφιλία Β, οι οποίοι εξετάστηκαν αρνητικά για εξουδετερωτικό αντίσωμα έναντι του AAVRh74var και έλαβαν εφάπαξ ενδοφλέβια έγχυση του fidanacogene elaparvovec. Η μελέτη συγκρίνει το ετήσιο ποσοστό αιμορραγίας (ABR), το οποίο περιλαμβάνει τόσο τα θεραπευμένα όσο και τα μη θεραπευμένα αιμορραγικά συμβάντα, στους συμμετέχοντες που έλαβαν θεραπεία με γονιδιακή θεραπεία σε σύγκριση με την περίοδο κατά την οποία έλαβαν θεραπεία με το συνηθισμένο σχήμα προφύλαξης από τον παράγοντα IX, το οποίο χορηγήθηκε στο πλαίσιο της συνήθους περίθαλψης, σε μια προκαταρκτική μελέτη.
Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι το Durveqtix μειώνει σημαντικά τη συχνότητα των αιμορραγιών σε σύγκριση με την τυπική φροντίδα. Η ABR ήταν 1,44 για το fidanacogene elaparvovec έναντι 4,50 για τη θεραπεία προφύλαξης. Με την πάροδο του χρόνου, το 60% των ασθενών παρέμεινε χωρίς αιμορραγικό συμβάν κατά την ατομική περίοδο παρατήρησης (που κυμαίνεται από δύο έως και τέσσερα έτη) σε σύγκριση με το 29% των ασθενών όταν έλαβαν συνήθεις θεραπείες προφύλαξης κατά την περίοδο εισαγωγής. Η κατανάλωση του προφυλακτικού παράγοντα IX μειώθηκε κατά 92,4% μετά τη θεραπεία με Durveqtix.
Παρακολούθηση για 15 χρόνια
Οι ασθενείς που έλαβαν θεραπεία με Durveqtix θα παρακολουθούνται για 15 χρόνια, συμπεριλαμβανομένων έξι ετών στη βασική κλινική δοκιμή και επιπλέον εννέα ετών στο πλαίσιο ξεχωριστής μελέτης για την παρακολούθηση της μακροπρόθεσμης αποτελεσματικότητας και ασφάλειας αυτής της γονιδιακής θεραπείας.
Η πιο συχνή παρενέργεια είναι η αύξηση των επιπέδων των ηπατικών ενζύμων (τρανσαμινάσες) η οποία μπορεί να αντιμετωπιστεί με κορτικοστεροειδή. Άλλες συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες περιλαμβάνουν πονοκέφαλο και συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη, αυξημένα επίπεδα κρεατινίνης (δείκτης για μειωμένη νεφρική λειτουργία) και γαλακτικής αφυδρογονάσης (δείκτης για βλάβη στους ιστούς). Οι ασθενείς θα πρέπει να παρακολουθούνται για αντιδράσεις που σχετίζονται με την έγχυση.
Το Durveqtix υποστηρίχθηκε μέσω του προγράμματος PRIority MEdicines (PRIME) του EMA, το οποίο παρέχει έγκαιρη και ενισχυμένη επιστημονική και κανονιστική υποστήριξη σε φάρμακα που έχουν ιδιαίτερες δυνατότητες να καλύψουν ανεκπλήρωτες ιατρικές ανάγκες των ασθενών.
Στη συνολική της αξιολόγηση των διαθέσιμων δεδομένων, η Επιτροπή Προηγμένων Θεραπειών (CAT), η επιτροπή εμπειρογνωμόνων του EMA για τα φάρμακα που βασίζονται σε κύτταρα και γονίδια, διαπίστωσε ότι τα οφέλη του Durveqtix υπερτερούν των πιθανών κινδύνων σε ασθενείς με αιμορροφιλία Β. Η CHMP, η επιτροπή φαρμάκων για τον άνθρωπο του EMA, συμφώνησε με την αξιολόγηση και τη θετική γνώμη της CAT και συνέστησε την έγκριση του εν λόγω φαρμάκου.
Η γνώμη που εγκρίθηκε από την CHMP αποτελεί ένα ενδιάμεσο βήμα στην πορεία του Durveqtix προς την πρόσβαση των ασθενών. Η γνωμοδότηση θα αποσταλεί τώρα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την έκδοση απόφασης σχετικά με τη χορήγηση άδειας κυκλοφορίας σε ολόκληρη την ΕΕ. Μόλις χορηγηθεί η άδεια κυκλοφορίας, οι αποφάσεις σχετικά με την τιμή και την αποζημίωση θα ληφθούν σε επίπεδο κάθε κράτους μέλους, λαμβάνοντας υπόψη τον δυνητικό ρόλο ή τη χρήση αυτού του φαρμάκου στο πλαίσιο του εθνικού συστήματος υγείας της εν λόγω χώρας.
Πηγή: news4health.gr