Blog

Στις μεγάλες ευκαιρίες που υπάρχουν για τη χώρα μας στον χώρο των κλινικών δοκιμών αναφέρεται ο κ. Νίκος Κωστάρας, γενικός διευθυντής της IQVIA, Ελλάδας, υπογραμμίζοντας πως η χώρα μας θα μπορούσε να δράσει με αποφασιστικότητα και ταχύτητα προς τη λύση των χρόνιων προβλημάτων όπως η καθυστέρηση έγκρισης των συμβάσεων σε κάποια νοσοκομεία, η δημιουργία γραφείων κλινικών μελετών (ΚΜ) στα νοσοκομεία, η εκπαίδευση διοικητικού και επιστημονικού προσωπικού, η στοχοθεσία και φυσικά η επιβράβευση των νοσοκομείων τα οποία προσελκύουν ΚΜ. Παράλληλα, αναφέρεται στη θέση του CEO ενώ εκτιμά πως μετά τη μακρά περίοδο τηλεργασίας το μοντέλο που θα επικρατήσει στην αγορά εργασίας είναι το υβριδικό “καθώς προσφέρει ευελιξία και ικανοποιεί εργαζομένους και εργοδότες, εφόσον συμφωνηθεί ο τρόπος υλοποίησης”.

– Υπάρχουν ευκαιρίες για την Ελλάδα στον χώρο των κλινικών δοκιμών; Πώς θα μπορούσε η χώρα μας να προσελκύσει ξένες επενδύσεις σε κλινικές μελέτες; 

Βεβαίως υπάρχουν και μάλιστα μεγάλες. Αρκεί να πούμε πως ενώ το συνολικό ποσό που επενδύεται για κλινικές μελέτες στην Ελλάδα ανέρχεται σε περίπου 50 εκατ. ευρώ ετησίως, η IQVIA μόνη της σε παγκόσμιο επίπεδο έχει υπογεγραμμένες συμβάσεις άνω των 24 δισ. δολ. Δηλαδή περίπου 500 φορές το παραπάνω ποσό. Η χώρα μας θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί αυτή την ευκαιρία και να δράσει με αποφασιστικότητα και ταχύτητα προς τη λύση των χρόνιων προβλημάτων όπως η καθυστέρηση έγκρισης των συμβάσεων σε κάποια νοσοκομεία, η δημιουργία γραφείων κλινικών μελετών (ΚΜ) στα νοσοκομεία, η εκπαίδευση διοικητικού και επιστημονικού προσωπικού, η στοχοθεσία και φυσικά η επιβράβευση των νοσοκομείων τα οποία προσελκύουν ΚΜ. Μέσω της HACRO (σύνδεσμος εταιριών διεξαγωγής Κλινικών Μελετών) της οποίας είμαστε μέλος, και σε συνεργασία με τον ΣΦΕΕ (Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος), και άλλα μέρη από το οικοσύστημα του χώρου της Υγείας, προτείνουμε συνεχώς βελτιωτικές κινήσεις και αναδεικνύουμε τη σημασία των Κλινικών Μελετών στην ανάπτυξη καινοτόμων θεραπειών, στη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους ασθενείς και στην θετική συμβολή τους στην οικονομία.

– Με ποιο τρόπο μπορεί η αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών να συμβάλλει στον σχεδιασμό και την υλοποίηση κλινικών μελετών;

Η τεχνολογία μπορεί να αποτελέσει τη λυδία λίθο για τις κλινικές μελέτες (ΚΜ) καθώς επιτρέπει την επιτάχυνση υλοποίησής τους όπως αποδείχθηκε περίτρανα από τον χρόνο ρεκόρ δοκιμής και ανάπτυξης των εμβολίων για τον κορονοϊό. Η χρήση της τεχνολογίας επιτρέπει να γίνονται αποκεντρωμένες ΚΜ (Decentralized clinical trials: DCT), με ταχύτερη συλλογή και ανάλυση δεδομένων και υψηλά πρότυπα ασφαλείας. Επίσης βοηθάει στο να μειώνει την πιθανότητα αποκλεισμού ατόμων πχ για λόγους προσβασιμότητας, κινητικότητας κλπ.

– Ποιες είναι οι κινήσεις της  IQVIA στον συγκεκριμένο τομέα; 

Σε παγκόσμιο επίπεδο είμαστε πρωτοπόροι υλοποιώντας ήδη πάνω από 70 DCT, σε περισσότερες από 40 χώρες, με 170.000 ασθενείς σε 12 θεραπευτικές κατηγορίες. Ειδικά για κλινική μελέτη εμβολίου η τεχνολογία μας επέτρεψε την εγγραφή 45.000 ασθενών σε λιγότερο από 120 ημέρες και τη συλλογή τεράστιου  όγκου δεδομένων σε σύντομο διάστημα. Στη χώρα μας ειδικά θα μπορούσαμε να επιταχύνουμε αρκετές διαδικασίες με το να υιοθετήσουμε τη χρήση ηλεκτρονικής πλατφόρμας για την καταγραφή και παρακολούθηση της πορείας των Κλινικών Μελετών. Η IQVIA έχει την απαραίτητη εμπειρία και τεχνογνωσία και μπορεί να συνδράμει την πολιτεία στο έργο αυτό.

– Τι συναισθήματα προκαλεί η ίδια η θέση του/της CEO και πώς τα διαχειρίζεστε;

Πρώτα από όλα τεράστια ευθύνη για όλους τους υπαλλήλους μας και τις οικογένειές τους, ιδίως αφού τα τελευταία 2 χρόνια μεγαλώσαμε γρήγορα ξεπερνώντας πλέον τα 220 άτομα. Αντίστοιχη αίσθηση χρέους απέναντι στους ασθενείς, πρωτίστως, αλλά και τους υπόλοιπους συμμετόχους από την ιατρική κοινότητα και τους χορηγούς για το υψηλότερο δυνατό αποτέλεσμα στις κλινικές μελέτες. Προσθέστε το αίσθημα ανασφάλειας που υπάρχει σε κάθε νέο επιχειρηματικό ρίσκο που αναλαμβάνουμε όταν αποφασίζουμε να επεκταθούμε σε νέους τομείς. Ταυτόχρονα όμως και μεγάλη χαρά και απίστευτη ικανοποίηση όταν αναπτύσσουμε καινοτόμες λύσεις για τους πελάτες μας ,ιδίως εφόσον τις συνδυάζουμε με καινοτόμες τεχνολογίες. Και φυσικά ικανοποίηση για όσα έργα κάνουμε για τους ασθενείς και τους συλλόγους τους για να βελτιώσουμε την καθημερινότητά τους. Στο τέλος, η ικανοποίηση που παίρνουμε από τους ασθενείς και από τους πελάτες, μέσα από τη μακροχρόνια εμπιστοσύνη τους και τα θετικά τους σχόλια, καθώς και η αίσθηση δημιουργίας μας δίνουν ακόμα μεγαλύτερη δύναμη για να διαχειριστούμε όλοι, και εγώ μαζί, όλες τις καθημερινές προκλήσεις και τα αντίστοιχα συναισθήματα που δημιουργούνται.

– Πόσο σημαντική θεωρείτε τη φήμη του/της CEO σε ό,τι αφορά την αξία και στο μέλλον της εταιρείας του/της;

Αρκετά έως πολύ σημαντική και για αυτό είναι ανάγκη να έχουμε μακροπρόθεσμη οπτική και να εστιάζουμε στους ηγέτες που στη διάρκεια του χρόνου αποδεικνύουν πως έχουν ουσία και βασίζονται σε αξίες και όχι στους διάττοντες αστέρες που τελικά μπορεί να βλάψουν μια εταιρία. Από αυτήν την άποψη ένας CEO που παραμένει εστιασμένος στην ουσία, αποτελεσματικός, καινοτόμος, ανθρωποκεντρικός, με υψηλή εργασιακή ηθική αλλά μακρυά από τη δημοσιότητα είναι προτιμότερος από κάποιον ο οποίος ενδιαφέρεται κυρίως για την προσωπική του προβολή αλλά του λείπουν τα παραπάνω χαρακτηριστικά.

– Πώς εκπαιδεύεται, ενημερώνεται και ανταλλάσσει απόψεις και καλές πρακτικές ένας/μία CEO σήμερα;

Μέσα από δίκτυα συνεργατών και γνωστών, από επιχειρηματικούς και κοινωνικούς κύκλους, από διεθνή & ελληνικά sites, με συνεχιζόμενη εκπαίδευση και πολύ διάβασμα.

– Πέραν της ευρείας διείσδυσης της ψηφιακής τεχνολογίας, πόσο έχει αλλάξει η πανδημία την κουλτούρα, αλλά και τον ρόλο της ηγεσίας ενός οργανισμού;

Η πανδημία ανέδειξε την ανάγκη, προς την ηγεσία κυρίως, για μεγαλύτερη εμπιστοσύνη και αλληλεγγύη. Ταυτόχρονα, καθώς πολλές φορές βλέπουμε πως χάνεται η αίσθηση του μέτρου όταν κάποιος εργάζεται μόνος του από το σπίτι, υπάρχει ανάγκη για μεγαλύτερη υποστήριξη και βοήθεια από την εταιρία προς τους υπαλλήλους. Στα θετικά βλέπουμε πως βελτιώθηκε πολύ η ταχύτητα και η αποτελεσματικότητα στην επίλυση προβλημάτων καθώς και η αμεσότητα στην επικοινωνία. Μεγάλα θέματα για τη διοίκηση είναι η ομαλή ενσωμάτωση νέων υπαλλήλων σε μια νέα για αυτούς κουλτούρα, ιδίως αφού τόσοι πολλοί υπάλληλοι δεν εργάζονται από το γραφείο, και φυσικά η διαχείριση της έλλειψης της απλής, ανθρώπινης επαφής στο γραφείο.

– Ποιο μοντέλο εργασίας θεωρείτε ότι θα είναι στο εξής περισσότερο αποτελεσματικό για τη λειτουργία ενός οργανισμού με δεδομένη τη δυνατότητα “επιστροφής στο γραφείο” μετά από μία μακρά περίοδο τηλεργασίας;

Το υβριδικό δείχνει να επικρατεί καθώς προσφέρει ευελιξία και ικανοποιεί εργαζομένους και εργοδότες, εφόσον συμφωνηθεί ο τρόπος υλοποίησης.

– Ποιος είναι ο ρόλος του/της CEO στη διατήρηση και ανάπτυξη των στελεχών του/της και ποιος στην προσέλκυση νέων στελεχών από την αγορά;

Ο ρόλος έχει αλλάξει δραματικά. Είμαστε το πρόσωπο αναφοράς της εταιρίας επομένως όσα λέμε και κάνουμε αλλά και ο τρόπος με τον οποίο τα κάνουμε δίνουν το στίγμα και τη φιλοσοφία της εταιρίας, κάτι που αντανακλά άμεσα στη διατήρηση & ανάπτυξη στελεχών. Οι άνθρωποι σε μια εταιρία κινητοποιούνται πολύ περισσότερο όταν νοιώθουν πως εργάζονται σε έναν οργανισμό ο οποίος έχει όραμα και αξίες που σέβονται τον άνθρωπο και το περιβάλλον και είναι κοινές με τις δικές τους. Επομένως είναι λογικό πως ένας τέτοιος οργανισμός θα κάνει περισσότερα για να ικανοποιήσει τους εργαζομένους και αυτοί με τη σειρά τους θα είναι περήφανοι και άρα θα έχουν ισχυρότερα κίνητρα για να παραμείνουν και να αναδείξουν έναν τέτοιο οργανισμό.

Τονίζω πως οι νέοι συνάδελφοι και υποψήφιοι έχουν αυξημένες απαιτήσεις και είναι ευαισθητοποιημένοι για μια σειρά από κοινωνικά και περιβαλλοντικά θέματα, θέματα ισότητας φύλων κλπ. Πολύ περισσότερο όταν οι οργανισμοί πλέον προσλαμβάνουν νέους από πολύ διαφορετικά περιβάλλοντα όπως εμείς, που τα τελευταία 2 χρόνια έχουμε προσλάβει 26 άτομα από το εξωτερικό, Ευρώπη και ΗΠΑ, με κάποιους από αυτούς μάλιστα να μην είναι Έλληνες.

– Ένα νέο στέλεχος που έχει τη φιλοδοξία να γίνει CEO, τι θα το συμβουλεύατε;

Σκληρή δουλειά, αξιοπιστία, με υψηλά πρότυπα ποιότητας και εργασιακής ηθικής, να είναι απαιτητικοί από τον εαυτό τους, επιδεικνύοντας φιλομάθεια & φιλοπερίεργο πνεύμα και διάθεση να προκαλούν το statusquo προτείνοντας ιδέες για βελτίωση, να είναι θετικοί και προσαρμοστικοί απέναντι σε όλες τις προσκλήσεις και να δημιουργούν σχέσεις εμπιστοσύνης τις οποίες θα επεκτείνουν διαρκώς.

– Ποιες ικανότητες και δεξιότητες εκτιμάτε ότι στο μέλλον θα απαιτηθούν να κατέχουν τα νέα και πολλά υποσχόμενα στελέχη;

Προσαρμοστικότητα & συνεργατικότητα, κριτική σκέψη & δυνατότητα επίλυσης προβλημάτων, καινοτόμο &φιλοπερίεργο πνεύμα,  δυνατότητα να ξε-μαθαίνει και να ξανα-μαθαίνει. Δεν το  λες και εύκολο!

–  Ποιες οι βασικές αρχές που θεωρείτε ότι πρέπει να διέπουν τις σχέσεις ενός/μίας CEO με τους πελάτες του οργανισμού του/της και τι έχει αλλάξει μετά την πανδημία στον τομέα αυτό;

Η εμπιστοσύνη, πάνω από όλα, πρέπει να διέπει τις σχέσεις με τους πελάτες. Επίσης η προσήλωση στην υψηλή ποιότητα προϊόντων και υπηρεσιών, καθώς και η αντίληψη ότι όλοι είμαστε κρίκοι της ίδιας αλυσίδας, κάτι που μας προτρέπει να βοηθάμε στις δύσκολες στιγμές ώστε αυτή η αλυσίδα να παραμείνει ισχυρή, όπως φάνηκε ότι χρειάζεται  περίτρανα στην περίοδο της πανδημίας.

– Ποιος ο ρόλος του crisis management στην τρέχουσα περίοδο σε έναν οργανισμό, ειδικά του κλάδου σας; Πόση έμφαση έχετε αποδώσει στο crisis preparedness και με ποιους τρόπους;

Σημαντικός αλλά… η πραγματική ζωή ξεπερνά τα ανθρώπινα πλάνα και σενάρια αντιμετώπισης κρίσεων. Ποιος μπορούσε να προβλέψει και είχε προετοιμαστεί για την πανδημία; Επομένως δίνουμε έμφαση στην προετοιμασία αλλά ακόμα περισσότερη στην προσαρμοστικότητα, στην ταχύτητα αντίδρασης και στην αλληλο-υποστήριξη.

– Η συμμόρφωση με τις αρχές του ESG αποτελούν βασική προϋπόθεση ώστε ένας οργανισμός να εξασφαλίσει ακόμα και χρηματοδότηση στο άμεσο μέλλον. Πόσο έχετε προετοιμαστεί στο πλαίσιο αυτό και πόσο έχει επηρεαστεί το μοντέλο διοίκησης του δικού σας οργανισμού;

Ως εταιρία έχουμε στοχοθετηθεί επισήμως σε 3 κριτήρια σε παγκόσμιο επίπεδο, κάτι που φυσικά υιοθετούμε και σε τοπικό. Στην Ελλάδα μάλιστα έχουμε υιοθετήσει επιπλέον συγκεκριμένα μέτρα από πολύ νωρίς όπως η διακοπή χρήσης πλαστικών ειδών μιας χρήσης εδώ και 4 χρόνια, η στροφή προς υβριδικά αυτοκίνητα κλπ. Το μοντέλο διοίκησης, καθώς πλέον στρεφόμαστε προς το υβριδικό περιβάλλον εργασίας, επηρεάζεται και αυτό θετικά καθώς λιγότερες μέρες στο γραφείο συνεπάγονται επίσης λιγότερα καύσιμα και προφανώς ρύπανση.

– Η προσωπική ενασχόληση ενός CEO με τα θέματα που απασχολούν την κοινωνία είναι μέρος του ρόλου του/της;

Απαραίτητα. Η σύγχρονη επιχείρηση είναι κύτταρο της κοινωνίας και δεν μπορούμε να μένουμε αμέτοχοι περιμένοντας να λυθούν μόνα τους τα προβλήματα. Η IQVIA παίζει όλο και μεγαλύτερο ρόλο με μια σειρά από ουσιαστικές δράσεις όπως έρευνες που κάνουμε αφιλοκερδώς για την ενώσεις ασθενών όπως την Ένωση Ασθενών Ελλάδος, την Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου την Ένωση “95” για τις Σπάνιες Ασθένειες κοκ. Επίσης διοργανώνουμε ημέρες αιμοδοσίας στα γραφεία μας, ενώ πλέον έχουμε συστήσει και ομάδες περιβάλλοντος και CSR με στόχο την ανάληψη σχετικών πρωτοβουλιών και κινητοποίησης όλων των εργαζομένων.