Το γεγονός αυτό έχει ως συνέπεια να απομακρύνεται η ΕΕ ολοένα περισσότερο από τους στόχους που έχει θέσει για να αντιμετωπίσει την ανθεκτικότητα που αναπτύσσουν τα βακτήρια στα αντιβιοτικά. Η αποτυχία αυτή όμως θέτει σε έναν ολοένα αυξανόμενο κίνδυνο τους πιο ευάλωτους από εμάς: τους ασθενείς που νοσηλεύονται στα νοσοκομεία.
Αυτά είναι συνοπτικά τα συμπεράσματα σειράς νέων εκθέσεων για την μικροβιακή αντοχή, που έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου & Προλήψεως των Ασθενειών (ECDC). Σύμφωνα με αυτήν, μεταξύ 2019 και 2023 αυξήθηκε κατά 1% η κατανάλωση αντιβιοτικών στην ΕΕ.
Αν και την ίδια χρονική περίοδο υπήρξε σημαντική βελτίωση στις λοιμώξεις του αίματος από το εξαιρετικά επικίνδυνο βακτήριο MRSA (ανθεκτικός στη μεθικιλλίνη χρυσίζων σταφυλόκοκκος), η κατάσταση επιδεινώθηκε δραματικά σε άλλους κρίσιμους τομείς.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ανθεκτική στις καρβαπενέμες κλεμπσιέλα της πνευμονίας. Το βακτήριο αυτό προκαλεί πνευμονία, σηψαιμία και μολύνσεις μετά από τραυματισμούς. Οι αιματολογικές λοιμώξεις από αυτό αυξήθηκαν κατά σχεδόν 60% και απειλεί ολοένα περισσότερο τους νοσηλευόμενους ασθενείς. Δυστυχώς όταν η κλεμπσιέλλα αποκτήσει αντοχή σε αυτά τα αντιβιοτικά (τις καρβαπενέμες) είναι λίγες οι θεραπευτικές επιλογές που απομένουν για τους ασθενείς.
Η Ελλάδα
Ακόμα πιο αποκαρδιωτική είναι η κατάσταση στην Ελλάδα, η οποία ήταν και παραμένει η χώρα της ΕΕ με την υψηλότερη κατανάλωση αντιβιοτικών. Αν και τα στοιχεία δείχνουν μείωση κατά 16% στην κατανάλωσή τους μεταξύ 2019 και 2023, το ECDC διευκρινίζει ότι είμαστε μία από τις δύο ευρωπαϊκές χώρες (η άλλη είναι το Λουξεμβούργο) που αλλάξαμε τη διαδικασία συλλογής στοιχείων στο διάστημα αυτό. Η αλλαγή αυτή μπορεί να έχει επίπτωση στη σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια, τονίζει.
Με μείωση ή χωρίς, η κατανάλωση αντιβιοτικών στην Ελλάδα είναι τεράστια. Το 2023, ο μέσος όρος στην ΕΕ ήταν 20 δόσεις ανά 1.000 κατοίκους την ημέρα. Στην Ελλάδα τα αντιβιοτικά που παίρναμε αντιστοιχούσαν σε 28,5 δόσεις ανά 1.000 κατοίκους την ημέρα. Είναι μακράν η μεγαλύτερη αναλογία στην ΕΕ. Την χαμηλότερη έχει η Ολλανδία με μόλις 9,6 δόσεις ανά 1.000 κατοίκους την ημέρα.
Οι εκθέσεις του ECDC αποκαλύπτουν πως σχεδόν μοιραία αυξήθηκε στη χώρα μας η ανθεκτικότητα στα αντιβιοτικά των επικίνδυνων μικροβίων. Στην πραγματικότητα, αυξήθηκε σε όλα όσα εξετάστηκαν και είναι:
- Το κολοβακτηρίδιο (e.coli ή εσερίχια κόλι)
- Η κλεμπσιέλλα της πνευμονίας
- Η ψευδομονάδα η πυοκυανική (aeruginosa)
- Τα ακινητοβακτήρια (λέγονται και ακινετοβακτήρια ή acinetobacter)
- Ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος
- Ο στρεπτόκοκκος της πνευμονίας
- Διάφορα είδη εντερόκοκκου
Τα ανθεκτικά αυτά βακτήρια αυτά ανιχνεύονται ολοένα συχνότερα στο αίμα νοσηλευομένων ασθενών. Κατά περίπτωση και αναλόγως με τα αντιβιοτικά, οι αυξήσεις κυμαίνονται από 39,3% έως και 241% το 2023 έναντι του 2019!
35.000 νεκροί τον χρόνο
Τα βακτήρια με αντοχή στα αντιβιοτικά κοστίζουν ζωές. Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο πεθαίνουν περισσότεροι από 35.000 άνθρωποι στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο (ΕΕ/ΕΟΧ) εξαιτίας τους.
Δεδομένης της φτωχής προόδου που καταγράφεται στην ΕΕ, το ECDC τονίζει πως είναι επείγουσα ανάγκη να ενταθούν οι δράσεις δημοσίας υγείας εναντίον της μικροβιακής αντοχής. Ειδάλλως, θα αυξάνονται συνεχώς οι λοιμώξεις από τα ανθεκτικά βακτήρια και οι απώλειες ανθρώπων που θα μπορούσαν να είχαν σωθεί.
Φωτογραφία: iStock
