Κρίσιμη είναι η εβδομάδα που διανύουμε για την αποτελεσματικότητα των μέτρων έναντι του κορωνοϊού, που τέθηκαν σε εφαρμογή στην Αττική τη Δευτέρα. Όπως δηλώνει σε συνέντευξη του στο DailyPharmaNews, ο πρόεδρος του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου και μέλος της επιτροπής εμπειρογνωμόνων του υπουργείου υγείας Αθανάσιος Εξαδάκτυλος, «σε πέντε έως επτά, οκτώ ημέρες μπορεί κανείς να έχει μία εκτίμηση που βαδίζουν τα πράγματα».
Ωστόσο ο κ. Εξαδάκτυλος κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την κατάσταση στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, τονίζοντας ότι εάν δεν προκηρυχθούν θέσεις για 800 νέους γιατρούς στον ΕΟΠΥΥ και δεν αναδιαταχθεί η ΠΦΥ θα καταρρεύσουν πρώτα τα κομμάτια της πρωτοβάθμιας ΚΥ, ΤΟΜΥ, κλπ και στη συνέχεια τα νοσοκομεία, επισημαίνοντας μάλιστα ότι αυτή η προκήρυξη αποτελεί δέσμευση του πρωθυπουργού από τη ΔΕΘ του 2019.
Στην ερώτηση για το αν τελικά τα οριζόντια μέτρα είναι σε όλες τις περιπτώσεις χρήσιμα και μήπως θα έπρεπε να υπάρχουν πιο εξειδικευμένα μέτρα κατά ομάδες, ο πρόεδρος του ΠΙΣ απαντά: Όσο πιο πολύπλοκα είναι τα μέτρα τόσο πιο δύσκολη η εφαρμογή τους. Κι επίσης θα πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι ότι θα ζήσουμε με αυτή την κατάσταση για τους επόμενους μήνες. Δηλαδή με την εφαρμογή και την άρση μέτρων. Εφόσον δεν υπάρχει εμβόλιο ή φάρμακο, θα πρέπει να εφαρμόζονται μέτρα για να τιθασεύεται η εξάπλωση.
Σήμερα στείλατε ως ΠΙΣ ένα δελτίο τύπου όπου χαρακτηρίζετε ανέτοιμο το σύστημα της ΠΦΥ για το δεύτερο κύμα του κορωνοϊού. και ζητάτε από το υπουργείο Υγείας να προχωρήσει «έστω και στην ύστατη στιγμή στην άμεση οργάνωση των υπηρεσιών της ΠΦΥ και στην υλοποίηση των 800 συμβάσεων με γιατρούς του ΕΟΠΥ». Τι άλλο ζητάτε από το υπουργείο υγείας και γιατί πιστεύετε ότι δεν έχουν γίνει μέχρι σήμερα 7 μήνες μετά την πανδημία στη χώρα μας;
Η ΠΦΥ στην Ελλάδα δεν ήταν ποτέ οργανωμένη. Πολλές προσπάθειες στο παρελθόν έχουν γίνει και καμία δεν ήταν επιτυχής και μάλιστα οι πιο πρόσφατες είναι και οι πιο αποτυχημένες. Και για αυτό το λόγο έχουμε στο κρατικό τομέα μερικά ΠΕΔΥ, μερικές ΤΟΜΥ κάποια κέντρα Υγείας, τα οποία είναι διαφορετικής μορφής σχηματισμοί με διαφορετικές σχέσεις εργασίας γιατρών και διαφορετικό τρόπο λειτουργίας. Αυτό δε συνιστά ΠΦΥ. Και η ΠΦΥ χρειάζεται μία συνολική αναμόρφωση. Τώρα ενόψει covid κατά πάσα πιθανότητα ο χρόνος για μία μεταρρύθμιση δεν είναι κατάλληλος. Θα πρέπει λοιπόν τα τμήματα πρωτοβάθμιας που υπάρχουν να διαταχθούν με ένα τρόπο σε συνεργασία με τους γιατρούς που είναι συμβεβλημένοι με τον ΕΟΠΥΥ, αλλά και με τον ιδιωτικό τομέα για να δημιουργήσουμε το απαραίτητο δίκτυ εξωνοσοκομειακής φροντίδας των ασθενών, έτσι ώστε να μην δεχτούν πίεση τα νοσοκομεία. Προς την κατεύθυνση αυτή εμείς θέλουμε πρώτα από όλα την προκήρυξη θέσεων για γιατρούς συμβεβλημένους με τον ΕΟΠΥΥ. Αυτό αποτελούσε υπόσχεση που την ακούσαμε δια στόματος πρωθυπουργού στην ΔΕΘ του 2019, και το σχεδιασμό αυτόν ο οποίος είναι απαραίτητος. Το θέμα το έχουμε θέσει κατ’ επανάληψιν. Και πρέπει οπωσδήποτε να γίνει γιατί δεν μπορεί να επαναληφθεί ότι έγινε την Άνοιξη όπου οι άνθρωποι έμειναν στο σπίτι με τις τηλεφωνικές συμβουλές του οποιουδήποτε γιατρού και αυτό έγινε με την εθελοντική προσφορά των γιατρών της χώρας, αλλά δεν θα μπορέσει να επαναληφθεί τώρα που οι ανάγκες θα είναι πολύ μεγαλύτερες και οι ανάγκες θα είναι για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Άρα ζητάτε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα;
Ζητάμε επιπλέον συμβάσεις για νέους γιατρούς στον ΕΟΠΥΥ. Και ζητάμε και διασύνδεση όλων των κομματιών της πρωτοβάθμιας που υπάρχουν με τους συμβεβλημένους και με τον ιδιωτικό τομέα. Διότι αν δεν συμβεί αυτό, εκείνο που θα συμβεί θα είναι ή να καταρρεύσουν πρώτα τα κομμάτια της Πρωτοβάθμιας ΚΥ ΤΟΜΥ κλπ. και μετά τα νοσοκομεία. Πολλά από τα Κέντρα Υγείας δεν είναι σε καθόλου καλή κατάσταση.
Οι ΤΟΜΥ;
Τα ίδια και χειρότερα
Δε μου απαντήσατε γιατί πιστεύετε ότι δεν έχουν ικανοποιηθεί μέχρι σήμερα τα αιτήματα σας;
Δεν γνωρίζω. Αυτό είναι ερώτημα για άλλον όχι για μένα.
Ποια είναι η εκτίμηση σας για την πορεία της επιδημίας μετά και τα νέα μέτρα που εφαρμόστηκαν στην Αττική, από τη Δευτέρα
Θα πρέπει να περιμένουμε λίγες ημέρες για να δούμε πόσο αποτελεσματικά θα είναι. Είναι σαφές ότι η διασπορά του ιού και η νόσηση που έχουμε, ειδικά ανθρώπων που χρειάζονται εντατική θεραπεία, μας επιβάλλουν να κινηθούμε με αυστηρότερο τρόπο και ταχύτητα
Όταν λέτε σε λίγες μέρες εννοείτε το γνωστό 14ήμερο; Ή έχετε θέσει άλλη ημερομηνία ορόσημο; Μήπως είναι λίγο αργά τότε για να εφαρμοστούν ακόμη πιο αυστηρά μέτρα αν χρειαστεί;
Εάν έχουμε αποτελέσματα θα φανεί και νωρίτερα. Και τότε βεβαίως θα πρέπει να περιμένουμε το 14ήμερο για την τελική εκτίμηση. Εάν όμως δεν είναι αποτελεσματικά, τότε και αυτό θα φανεί νωρίτερα. Νομίζω σε πέντε έως επτά, οκτώ ημέρες μπορεί κανείς να έχει μία εκτίμηση που βαδίζουν τα πράγματα.
Τα μέτρα που ελήφθησαν τη Δευτέρα, θεωρείτε ότι αρκούν για να μην εκτιναχθούν κι άλλο τα κρούσματα και να αποτρέψουν ένα lockdown;
Τα μέτρα αρκούν, εφόσον εφαρμοστούν. Κι εφόσον εφαρμοστούν πιστά, συστηματικά και διαρκώς. Μόνο έτσι κανείς μπορεί να αποφανθεί για την επάρκεια ή μη ενός μέτρου. Αν τα μέτρα δεν τηρούνται επαρκώς, αντιλαμβάνεστε ότι δεν είναι έλλειμμα των μέτρων, αλλά έλλειμμα εφαρμογής.
Σε μία κλίμακα από 1-10 πως κρίνετε τη συμμόρφωση του κόσμου έως και σήμερα και την εφαρμογή των τελευταίων πιο αυστηρών μέτρων;
Δεν έχω σαφή εικόνα. Η εικόνα που έχουμε είναι ότι συνολικά τα μέτρα δεν τηρούνται στο βαθμό που θα θέλαμε, και υπάρχει μία προσπάθεια παράκαμψης των μέτρων από πολλούς συμπολίτες μας.
Ποιο κατά τη γνώμη σας είναι το ημερήσιο νούμερο που μπορεί να μας βάλει με ασφάλεια στο χειμώνα;
Ένα και μοναδικό νούμερο δεν θα μας δείξει ότι είμαστε ασφαλείς. Θα πρέπει να δούμε τους αριθμούς των ανθρώπων που ανιχνεύονται θετικοί στον ιό να σταθεροποιούνται, με προοπτική να μειωθούν και καλό θα ήταν σε διψήφια νούμερα. Κι επίσης θα πρέπει να δούμε τον αριθμό των ανθρώπων που νοσηλεύονται στην εντατική να μειώνεται. Να θυμίσω ότι στα τέλη Ιουλίου ήταν 7.
Σας ανησυχεί αυτή η εκθετική αύξηση των διασωληνωμένων; Χθες ήταν 77.
Προφανώς. Ανησυχούσαμε ήδη από τα τέλη Ιουλίου, όταν τα νούμερα δεν είχαν καμία σχέση με τα σημερινά.
Ποιες είναι οι συνθήκες εκείνες που θα επέβαλλαν ένα lockdown;
Εάν η εξάπλωση της επιδημίας δεν τιθασεύεται, θα πάμε σε αυστηρότερα μέτρα, τα οποία καθώς θα αθροίζονται, θα οδηγούν προς το συνολικό lockdown. Θα πρέπει να σας πω όμως ότι τα μέτρα που ισχύουν από τη Δευτέρα, όπου εφαρμόστηκαν μέχρι τώρα με σύστημα, έχουν αποδώσει. Και αναφέρομαι σε άλλες γεωγραφικές περιοχές της χώρας μας πλην Αττικής, δηλαδή στη Θεσσαλονίκη και τη Χαλκιδική, όπου έχουμε δει μείωση και των ανθρώπων που ανιχνεύονται θετικοί, και των νοσηλευομένων σε απλούς θαλάμου, και των ατόμων που νοσηλεύονται σε ΜΕΘ.
Είναι ελεγχόμενη η κατάσταση στην Αττική;
Πιστεύω ναι αυτή τη στιγμή.
Κατά πόσον θεωρείτε ότι τα οριζόντια μέτρα ωφελούν στην παρούσα φάση; Δηλαδή πως γίνεται να φοράει μάσκα ένα πεντάχρονο που θεωρητικά δεν μεταδίδει και ένα 17χρονο που μεταδίδει; Μήπως θα έπρεπε να υπάρχουν πιο εξειδικευμένα μέτρα, ανά ομάδες;
Όσο πιο πολύπλοκα είναι τα μέτρα τόσο πιο δύσκολη η εφαρμογή τους. Κι επίσης θα πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι ότι θα ζήσουμε με αυτή την κατάσταση για τους επόμενους μήνες. Δηλαδή με την εφαρμογή και την άρση μέτρων. Εφόσον δεν υπάρχει εμβόλιο ή φάρμακο, θα πρέπει να εφαρμόζονται μέτρα για να τιθασεύεται η εξάπλωση.
Ποια είναι τα μέτρα που έχετε στο τραπέζι, ένα κλικ πριν το lockdown, σε περίπτωση που τα πράγματα εκτραχυνθούν; Ακούγονται και γράφονται πολλά.
Δεν θέλω να μιλώ για τα επόμενα μέτρα, όταν είμαστε στα πρώτα 24ωρα εφαρμογής των μέτρων που ελήφθησαν προχθές. Κάθε φορά που συζητούμε για τα επόμενα μέρα φοβούμαι ότι υποσυνείδητα οδηγούμαστε σε μία εσωτερική χαλάρωση, πιστεύοντας ότι θα έρθουν τα επόμενα, τα οποία θα φέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Γιατί δεν έχει εφαρμοστεί εκτεταμένη χρήση μάσκας ακόμη; Όλες οι μελέτες του πλανήτη καταδεικνύουν μεγάλη αποτελεσματικότητα στον περιορισμό της μετάδοσης;
Γιατί υπάρχει τρομακτική αντίδραση, ακόμη και για την περιορισμένη χρήση μάσκας. Και ας μην ξεχνάμε ότι σε μία χώρα που έχει υψηλές θερμοκρασίες δεν είναι εύκολο αυτό το μέτρο.
Η πληρότητα στις ΜΕΘ της Αττικής αυξάνει επικίνδυνα τις τελευταίες ημέρες. Γιατί δεν έχουν ήδη αναπτυχθεί τα επιπλέον κρεβάτια που η κυβέρνηση είχε προαναγγείλει πριν το καλοκαίρι; Που βρισκόμαστε σήμερα.
Η πληρότητα στις ΜΕΘ της Αττικής φτάνει στα δύο τρίτα των κλινών που έχουν διατεθεί για τη νοσηλεία περιστατικών covid. Στην υπόλοιπη χώρα το ποσοστό είναι μικρότερο και δεν είναι σε ανησυχητικό επίπεδο. Αυτή τη στιγμή στις ΜΕΘ νοσηλεύονται και άνθρωποι με άλλα προβλήματα υγείας. Κατά συνέπεια αυτά θα πρέπει να σταματήσουν να αντιμετωπίζονται, εφόσον δεν είναι επείγοντα, για να διατεθούν επιπλέον κρεβάτια, τα οποία υπάρχουν. Σκοπός είναι να αποφύγουμε να έχουμε περισσότερους ασθενείς με covid, για να μπορούν να εξυπηρετούνται και οι υπόλοιποι.
Πόσο αξιόπιστα είναι τα rapid test που προμηθεύτηκε πρόσφατα η κυβέρνηση; Στην αρχή της επιδημίας υπήρχαν ενστάσεις για τη χρήση τους. Τι άλλαξε από τότε;
Τα rapid test που προμηθεύτηκε η κυβέρνηση φαίνεται να είναι τα πλέον αξιόπιστα της αγοράς, αλλά αυτό θα πρέπει να επαληθευθεί και στο πεδίο. Και αυτή τη στιγμή γίνεται αυτή η προσπάθεια. Κατά συνέπεια θα περιμένουμε να έχουμε αποτελέσματα πολύ σύντομα.