Στρεβλωμένες πρωτεΐνες εντοπίζονται στον εγκέφαλο πολλών από όσους πεθαίνουν με νόσο Αλτσχάιμερ.
Επιστήμονες εκτιμούν πως οι συγκεκριμένοι νευρικοί κόμβοι μπορούν να βλάψουν ή να σκοτώσουν τα εγκεφαλικά κύτταρα. Στο πλαίσιο αυτό, έχουν χορηγήσει ειδικά φάρμακα που στοχεύουν τις προβληματικές πρωτεΐνες, με περιορισμένη, ωστόσο, επιτυχία.
Ένα πολλά υποσχόμενο φάρμακο δοκιμάστηκε από διεθνή επιστημονική ομάδα, με επικεφαλής ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Τέξας.
Πρόκειται για ένα ρινικό σπρέι, το οποίο μπορεί να παρακάμψει τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό και να εξουδετερώσει τις στρεβλωμένες πρωτεΐνες, όπως φάνηκε από τη χορήγησή του σε ποντίκια.
Το φάρμακο σχεδιάστηκε ειδικά για να αναγνωρίζει και να καταστρέφει την πιο τοξική μορφή πρωτεϊνών, όπως αυτή που παρατηρείται σε ορισμένες περιπτώσεις Αλτσχάιμερ και άνοιας.
Οι δυσκολίες ήταν αρκετές, καθώς οι επιστήμονες έπρεπε να περάσουν το φάρμακο από τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό στα εγκεφαλικά κύτταρα.
Ο νευροεπιστήμονας Sagar Gaikwad και η ομάδα του αποφάσισαν να το χορηγήσουν με μικροσκοπικές φυσαλίδες, οι οποίες μπορούν να περάσουν από τις κυτταρικές μεμβράνες. Ψεκάζοντας το φάρμακο στις μύτες των ποντικών, μπόρεσαν να ξεπεράσουν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό.
Σε ηλικιωμένα ποντίκια με εγκεφαλική νόσο, ένα μόνο σπρέι ήταν ικανό να καθαρίσει τον εγκέφαλο. Δύο εβδομάδες αργότερα, τα ποντίκια παρουσίασαν βελτιωμένες γνωστικές λειτουργίες.
Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει ότι το φάρμακο θα έχει την ίδια επίδραση στους ανθρώπους.
Σε μια ανασκόπηση των ευρημάτων για την Science Translational Medicine, οι νευροεπιστήμονες του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου Soraya Meftah, Claire Durrant και Tara Spires -J ones, που δεν συμμετείχαν στη μελέτη, σημείωσαν ότι ενώ πολλές θεραπείες που βασίζονται στην πρωτεΐνη “tau” δείχνουν πολύ καλά αποτελέσματα στα πειραματόζωα, η χορήγησή τους στον άνθρωπο “έχει αποτύχει μέχρι στιγμής”.
Ελπιδοφόρα
Πρέπει να γίνει πολύ περισσότερη δουλειά, αλλά τα αρχικά αποτελέσματα από τον Gaikwad και τους συναδέλφους του κρίνονται ως ελπιδοφόρα.
Πειράματα σε μεταθανάτιο ανθρώπινο εγκεφαλικό ιστό ασθενών με νόσο Αλτσχάιμερ και άνοια, έδειξαν ότι το νέο φάρμακο αντισωμάτων όχι μόνο καθάρισε τις στρεβλωμένες πρωτεΐνες, αλλά σταμάτησε και τη διασπορά τους σε άλλα μέρη του εγκεφάλου.
“Παραμένουν πολλά ανοιχτά ερωτήματα, συμπεριλαμβανομένου του εάν αυτή η θεραπεία που χορηγείται ενδορρινικά σε ανθρώπους θα επιτρέψει τη διείσδυση του αντισώματος σε αποτελεσματικές δόσεις στον πολύ μεγαλύτερο εγκέφαλό μας και εάν υπάρχουν δυνητικά επικίνδυνες παρενέργειες όπως η φλεγμονή, η οποία είναι ανησυχητική σε όλο το αμυλοειδές”, σημειώνουν οι Meftah, Durrant και Spires-Jones.
Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο Science Translational Medicine.
Πηγές:
Science Alert
