Blog

Το Pharma Innovation Forum (PIF) «κατεβάζει» εκ νέου στο τραπέζι συζήτησης πανεπιστημιακούς γιατρούς, στελέχη της φαρμακοβιομηχανίας και εκπροσώπους ασθενών, σε μια συγκυρία όπου το clawback εξακολουθεί «στραγγαλίζει» την καινοτομία, καθώς η κυβέρνηση προωθεί Ταμείο Καινοτομίας και νέους μηχανισμούς αποζημίωσης.

Η συζήτηση για τη φαρμακευτική καινοτομία στην Ελλάδα έχει μπει βρεθεί πλέον για τα καλά στο επίκεντρο της πολιτικής υγείας και οικονομικής στρατηγικής συζητώντας για «τεκμηριωμένες εκβάσεις» και «πραγματικές ανάγκες, μύθους, αλήθειες και την επόμενη ημέρα της φαρμακευτικής καινοτομίας».

Τις αντιφάσεις μιας αγοράς που κινείται ανάμεσα σε υψηλές προσδοκίες και σκληρούς δημοσιονομικούς περιορισμούς θα σκιαγραφήσουν εκ νέου σήμερα το μεσημέρι ο Κωνσταντίνος Συρίγος και ο Χαράλαμπος Βλαχόπουλος, μαζί με ηγετικές φυσιογνωμίες της φαρμακοβιομηχανίας – Λαμπρίνα Μπαρμπετάκη (PIF – AbbVie), Σάββας Χαραλαμπίδης (Gilead), Λίζα Προδρόμου (BMS) – και οι «φωνές ασθενών», με τη συμμετοχή του Δημήτρη Κοντοπίδη και της Φωτεινής Σκόνδρα. Τον συντονισμό έχει ο Γιάννης Κωτσιόπουλος, γενικός διευθυντής του PIF.

Κλινική πράξη και «τεκμηριωμένες εκβάσεις»

Παρά την πρόοδο, οι Έλληνες ασθενείς με καρκίνο εξακολουθούν να έχουν πρόσβαση στα περίπου μισά από τα νέα αντικαρκινικά φάρμακα που κυκλοφορούν στην Ευρώπη, και συχνά με σημαντική χρονική καθυστέρηση, όπως έχει σημειώσει επανειλημμένα ο Κωνσταντίνος Συρίγος. Η εικόνα αυτή δημιουργεί ένα παράδοξο καθώς η χώρα επενδύει σε μητρώα, όπως το Εθνικό Μητρώο Νεοπλασιών, και σε νέες διαγνωστικές τεχνολογίες, αλλά δυσκολεύεται να εξασφαλίσει γρήγορη και ισότιμη πρόσβαση σε θεραπείες αιχμής.

Σε μια χώρα όπου τα καρδιαγγειακά παραμένουν η πρώτη αιτία θανάτου, οι νέες παρεμβάσεις μειώνουν νοσηλείες και επιπλοκές, αλλά συχνά προσκρούουν σε περιορισμένους προϋπολογισμούς και σύνθετες διαδικασίες αποζημίωσης. Ο Χαράλαμπος Βλαχόπουλος συμμετέχει ενεργά στη διεθνή έρευνα για αντιθρομβωτικά και νεότερες θεραπείες, στον τομέα της Καρδιολογίας.

Ζητούμενο της πρώτης ενότητας της ημερίδας είναι ο κλινικός πλούτος να αποδοθεί σε «τεκμηριωμένες εκβάσεις» που θα επηρεάσουν πραγματικά τις πολιτικές αποζημίωσης. Η συζήτηση για real-world data, μητρώα ασθενών και το European Health Data Space (EHDS) δεν είναι θεωρητική. Μέσα από πρωτοβουλίες όπως το workshop «My Data, Our Health» που συνδιοργάνωσαν PIF και ΕΛΛΟΚ, με τη συμμετοχή του Γιάννη Κωτσιόπουλου, η Ελλάδα επιχειρεί να χτίσει εθνική στρατηγική στη δευτερογενή χρήση των δεδομένων υγείας.

Οι ασθενείς στο επίκεντρο

Ο Δημήτρης Κοντοπίδης, ως Πρόεδρος του European Lung Foundation και ιδρυτής του Patients Hub, μεταφέρει εδώ και χρόνια την εμπειρία ασθενών με σοβαρές παθήσεις όπως η ΧΑΠ: εξαντλητική καθημερινότητα, απώλεια παραγωγικότητας, συνεχής αγωνία για την πρόσβαση σε σύγχρονες θεραπείες και για την κάλυψη από το σύστημα.

Αντίστοιχα, η Φωτεινή Σκόνδρα, από τον Σύλλογο ΠΑΡ.ΚΙΝ.Σ.Ο.Ν., έχει επισημάνει την ανάγκη εθνικής στρατηγικής στη νόσο Πάρκινσον, τονίζοντας ότι οι ασθενείς «δεν είναι πλέον αόρατοι», αλλά εξακολουθούν να συναντούν εμπόδια στην πρόσβαση σε εξειδικευμένα κέντρα, θεραπείες και υποστήριξη φροντιστών.

Η παρουσία αυτών των δύο προσώπων στην ίδια σκηνή με κορυφαίους καθηγητές και ηγετικά στελέχη φαρμακευτικών εταιρειών σηματοδοτεί κάτι περισσότερο από μια τυπική «συμμετοχή ασθενών». Αναζητά λύσεις σε μια σειρά από θέματα, όπως η πρόσβαση στην καινοτομία, τις αναμονές, τις διακοπές θεραπείας και τις γεωγραφικές ανισότητες.

Clawback και Καινοτομία

Οι εταιρείες-μέλη του Pharma Innovation Forum (PIF) διαχρονιά προειδοποιούν ότι η Ελλάδα κινδυνεύει να μείνει πίσω στην πρόσβαση σε καινοτόμες θεραπείες, καθώς το ανεξέλεγκτο clawback και οι μεγάλες καθυστερήσεις στην αποζημίωση νέων φαρμάκων δημιουργούν ένα ασφυκτικό περιβάλλον. Σύμφωνα με τα στελέχη του PIF, η χώρα χρειάζεται ένα σταθερό και προβλέψιμο πλαίσιο, αποτελεσματική HTA και ενίσχυση του Ταμείου Καινοτομίας ώστε οι ασθενείς να μη στερούνται θεραπείες που σε άλλες ευρωπαϊκές αγορές είναι ήδη διαθέσιμες.

Στο πλαίσιο της σημερινής συζήτησης το εκρηκτικό πρόβλημα του clawback αναμένεται να κυριαρχήσει, καθώς ακόμα αναμένονται λύσεις και απαντήσεις από την Πολιτεία. Με πρωτοβουλία του PIF πραγματοποιήθηκε πρόσφατα ευρεία σύσκεψη με τον Υπουργό Υγείας Άδωνι Γεωργιάδη, όπου το PIF προειδοποίησε ότι το νοσοκομειακό clawback –που για συγκεκριμένες κατηγορίες φαρμάκων εκτιμάται ότι αγγίζει ή και ξεπερνά το 70% των πωλήσεων– απειλεί τη βιωσιμότητα της αγοράς, αλλά κυρίως εκθέτει τους ασθενείς σε κίνδυνο καθυστερήσεων ή αποκλεισμών από τις πιο καινοτόμες θεραπείες.

Η επένδυση στην καινοτομία δεν είναι δημοσιονομική «πολυτέλεια», αλλά προϋπόθεση για ανθεκτική οικονομία και βιώσιμο σύστημα υγείας όπως έχει υπογραμμίζει και ο Σάββας Χαραλαμπίδης. Μάλιστα, σε πρόσφατο άρθρο του στη Καθημερινή, έχει επισημάνει την ανάγκη για επιλογή των πλέον οικονομικά αποδοτικών θεραπειών, ώστε να «απελευθερώνονται» πόροι για φάρμακα χωρίς εναλλακτικές, με σαφή προστιθέμενη αξία για τον ασθενή.

Συνολικά, το PIF σε σταθερή γραμμή επισημαίνει διαρκώς ότι «η καινοτομία είναι επένδυση και όχι επιβάρυνση» και ότι ένα δίκαιο, προβλέψιμο πλαίσιο αποζημίωσης μπορεί να μετατρέψει την Ελλάδα σε ελκυστικό προορισμό κλινικών μελετών και επενδύσεων σε βιοτεχνολογία.

Από πλευράς του, ο Υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης, μέσα από παρεμβάσεις του επαναλαμβάνει ότι το Ταμείο Καινοτομίας θα αποτελέσει βασικό εργαλείο για τη μείωση του clawback και τη χρηματοδότηση των καινοτόμων θεραπειών. Όμως είναι επαρκής ο αρχικός σχεδιασμός για να αλλάξει τις συνθήκες στην αγορά;

Παράλληλα, το Υπουργείο Υγείας ετοιμάζει νέα ηλεκτρονική πλατφόρμα μέσω ΙΦΕΤ για τις προμήθειες φαρμάκων, αλλά και μηχανισμό «φίλτρου» στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση, ο οποίος θα συνδυάζει τα στοιχεία του SPC με τις ενδείξεις, ώστε να περιορίζει την ακατάλληλη ή μη τεκμηριωμένη χρήση.

Ζήτημα χρηματοδότησης

Η βιομηχανία αντιμετωπίζει θετικά την ψηφιακή θωράκιση, αλλά επισημαίνει ότι χωρίς πρόσθετη δημόσια χρηματοδότηση, καμία πλατφόρμα δεν μπορεί να εξαλείψει τις δομικές στρεβλώσεις. Στο πρόσφατο κοινό κείμενο ΣΦΕΕ – PIF, τονίζεται πως «η επένδυση στην υγεία και τη φαρμακευτική καινοτομία είναι επένδυση στην κοινωνία και την ανάπτυξη» και ότι το Ταμείο Καινοτομίας πρέπει να συνοδευτεί από συνολική αναθεώρηση του πλαισίου αποζημίωσης.

Η Λαμπρίνα Μπαρμπετάκη, από τη θέση της στην AbbVie αλλά και στην προεδρία του PIF, έχει αναφερθεί επανειλημμένα στην ανάγκη για σταθερό, προβλέψιμο περιβάλλον. Όχι μόνο για την κυκλοφορία νέων θεραπειών, αλλά και για τη διατήρηση των υφιστάμενων στην ελληνική αγορά, σε μια περίοδο που το υψηλό clawback πιέζει ιδιαίτερα τα νοσοκομειακά φάρμακα. Ενώ, η Λίζα Προδρόμου, της Bristol Myers Squibb (BMS) στην Ελλάδα, επισημαίνει την ανάγκη ενός «βιώσιμου μοντέλου φαρμακευτικής πολιτικής» που θα συνδέει την πρόσβαση στην καινοτομία με την ενίσχυση των επενδύσεων και την ανάπτυξη κέντρων αριστείας στη χώρα.

Το διακύβευμα της σημερινής συζήτησης δεν είναι ένα ακόμη ψήφισμα καλών προθέσεων. Η Ελλάδα βρίσκεται μπροστά σε συγκεκριμένες και δύσκολες αποφάσεις που αφορούν την επαρκή χρηματοδότηση του φαρμάκου σε ένα γηράσκοντα πληθυσμό, την ενσωμάτωση της ευρωπαϊκής ψηφιακής αρχιτεκτονικής (EHDS) στην καθημερινή κλινική πράξη, και την ισότητα στην πρόσβαση των ασθενών στα καινοτόμα φάρμακα.

Πηγή: healthpharma.gr