Το 2024 συμπληρώνονται 10 χρόνια από το ψήφισμα της Παγκόσμιας Συνέλευσης Υγείας (World Health Assembly) για την Παρηγορική Φροντίδα. Το ψήφισμα του διοικητικού σώματος του ΠΟΥ καλούσε όλες τις χώρες να «ενισχύσουν την παρηγορική φροντίδα ως συστατικό της ολοκληρωμένης φροντίδας καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής». Η διεθνής επιστημονική κοινότητα έρχεται φέτος, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ξενώνων και Παρηγορικής Φροντίδας 2024, στις 12 Οκτωβρίου, να απευθύνει το ερώτημα: Εισακούστηκε το ψήφισμα; Τι έχει εφαρμοστεί από τις κυβερνήσεις;
Ο Παγκόσμιος Άτλαντας της Παρηγορικής Φροντίδας, στην εκπόνηση του οποίου συμμετείχε και η Ελληνική Εταιρία Θεραπείας Πόνου και Παρηγορικής Φροντίδας (ΠΑΡΗ.ΣΥ.Α.) έδειξε ότι λιγότερο από το 15% ενηλίκων και παιδιών που χρειάζονται υπηρεσίες παρηγορικής φροντίδας την λαμβάνουν. Περίπου 18 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο με πόνο και άλλα εξαιρετικά επώδυνα συμπτώματα, λόγω έλλειψης πρόσβασης στην παρηγορική φροντίδα και την θεραπεία του πόνου. Δυστυχώς, η ανάπτυξη της παρηγορητικής φροντίδας ανά τον κόσμο δεν ακολουθεί το μοντέλο δημόσιας υγείας που υποστηρίζεται από τον ΠΟΥ, ο οποίος δίνει έμφαση στην πολιτική, την εκπαίδευση, τη διαθεσιμότητα των φαρμάκων, την ενδυνάμωση της κοινότητας, την έρευνα και εφαρμογή των επιστημονικών καινοτομιών. Σε ό,τι αφορά την ελληνική κατάσταση, η ΠΑΡΗΣΥΑ ως πιστοποιημένη επιστημονική εταιρεία – μέλος διεθνών κι ευρωπαϊκών επιστημονικών οργανισμών έχει διατυπώσει συγκεκριμένες υλοποιήσιμες προτάσεις. Ενδεικτικά:
1.Είναι απαράδεκτη η μη αποζημιούμενη συνταγογράφηση του υδατικού διαλύματος μορφίνης στην Ελλάδα. Πρόκειται για το πιο εύχρηστο σκεύασμα καθώς δεν απαιτεί επεμβατική πράξη από επαγγελματία υγείας για τη λήψη του και θα έπρεπε να είναι προσβάσιμο και αποζημιούμενο σε κάθε ασθενή που υποφέρει, σε κάθε γωνιά της Ελλάδας.
- Είναι απαράδεκτο να λείπει από το κρατικό μονοπώλιο η σκόνη μορφίνης, με την οποία μπορεί να κατασκευάζεται διάλυμα μορφίνης άμεσης απελευθέρωσης, και να διατίθεται δωρεάν με βάση το άρθρο 81 του Ν 5007/2022.
3.Είναι απαράδεκτη η μη συνταγογράφηση και αποζημίωση από τους ασφαλιστικούς οργανισμούς των ιατρικών πράξεων θεραπείας πόνου και παρηγορικής φροντίδας.
- Είναι απαράδεκτη η σχεδόν παντελής έλλειψη κλινών παρηγορικής φροντίδας στη χώρα μας. Η Ελλάδα έχει 0,02 ξενώνες ανά 100.000 πληθυσμού όταν σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Άτλαντα για την Παρηγορική Φροντίδα απαιτούνται 2 ξενώνες / 100.000 πληθυσμού (προτελευταίοι στην Ευρώπη)
5.Είναι απαράδεκτη η μη συμπερίληψη των Ιατρείων Πόνου και Παρηγορικής Φροντίδας των δημοσίων νοσοκομείων στο νομοσχέδιο για την ανακουφιστική φροντίδα, το οποίο παρά την ψήφισή του δεν έχει ακόμη εφαρμοστεί.
- Είναι προβληματική η έλλειψη υποχρεωτικής προπτυχιακής εκπαίδευσης στην θεραπεία του πόνου και την παρηγορική φροντίδα στην χώρα μας. Η ΠΑΡΗ.ΣΥ.Α. έχει συμβάλλει στο προπτυχιακό μάθημα επιλογής του ΕΚΠΑ καθώς και σε εξειδικευμένα σεμινάρια μεταπτυχιακών πανεπιστημιακών προγραμμάτων. Ωστόσο η χώρα μας οφείλει να εντάξει το μάθημα Πόνος και Παρηγορική Φροντίδα ως υποχρεωτικό στα προπτυχιακά προγράμματα σπουδών των ιατρικών και άλλων υγειονομικής κατεύθυνσης σπουδών.