Παγκόσμιος μήνας κατά του καρκίνου μαστού αυτός που διανύουμε και αξίζει να αναφέρουμε ότι η πρόοδος που έχει γίνει τόσο στη διάγνωση όσο και στη στοχευμένη θεραπεία τα τελευταία χρόνια είναι τεράστια και σύμφωνα με τους ειδικούς έχει περιορίσει δραματικά τη θνητότητα. Ο καρκίνος του μαστού συνεχίζει να είναι η πιο συχνή κακοήθεια στις γυναίκες, με τη συχνότητά του να αυξάνεται μεν, αλλά τη θνητότητα από τη νόσο να μειώνεται.
Η πιθανότητα μία γυναίκα χωρίς κληρονομικό ιστορικό να νοσήσει από καρκίνο του μαστού είναι περίπου 12%. Μια στις 9 γυναίκες θα πάθει καρκίνο του μαστού κάποια στιγμή στη ζωή της. Κάθε χρόνο στην Ευρώπη σημειώνονται 330.000 νέα περιστατικά και 90.000 θάνατοι από καρκίνο του μαστού. Στην Ελλάδα κάθε χρόνο διαγιγνώσκονται περί τα 6000 περιστατικά. Σύμφωνα με τον ΠΟΥ το 2018 διαγνώστηκαν 7734 καινούργια κρούσματα και σημειώθηκαν 2.207 θάνατοι. Όπως αναφέρει η παθολόγος- ογκολόγος, ιδρυτικό μέλος και μέλος της συντονιστικής επιτροπής του δικτύου Γυναίκες στην Ογκολογία- W4O- Hellas, Δρ. Ελένη Γαλάνη, ένα ποσοστό περίπου 15% με 20% των γυναικών έχουν τριπλά αρνητικούς όγκους (δηλαδή δεν εκφράζουν ορμονικούς υποδοχείς ούτε το ογκογονίδιο HER2). «Οι όγκοι αυτοί σε αντίθεση με τους άλλους τύπους καρκίνου του μαστού, είναι στην πλειοψηφία τους επιθετικοί με σημαντικό ποσοστό υποτροπών, ενώ η μέση επιβίωση των ασθενών με μεταστατική νόσο είναι περίπου 18 μήνες. Ο τριπλά αρνητικός καρκίνος είναι ο πιο συχνός τύπος καρκίνου του μαστού σε γυναίκες κάτω των 40 ετών. Το 2019 και το 2020 παρά την πανδημία υπήρξαν χρονιές με σημαντικές εξελίξεις στη θεραπεία του τριπλά αρνητικού καρκίνου του μαστού. Πρόσφατα δεδομένα δείχνουν ότι οι ασθενείς με τριπλά αρνητική νόσο έχουν σημαντικό κλινικό όφελος εάν λάβουν συνδυασμό ανοσοθεραπείας και χημειοθεραπείας».
Παράταση της επιβίωσης με συνδυασμό ανοσοθεραπείας χημειοθεραπείας
Σύμφωνα με την Δρ Γαλάνη, ασθενείς με μεταστατική τριπλά αρνητική νόσο που έλαβαν συνδυασμό ανοσοθεραπείας και χημειοθεραπείας είχαν σημαντικά μεγαλύτερο χρονικό διάστημα χωρίς υποτροπή της νόσου, καθώς και σημαντική παράταση της συνολικής επιβίωσης σε σχέση με τους ασθενείς που έλαβαν μόνο χημειοθεραπεία. «Το όφελος αυτό αφορά μόνο τους ασθενείς με έκφραση του δείκτη PDL-1. Ωστόσο αξίζει να σημειωθεί ότι η προσθήκη ανοσοθεραπείας στη χημειοθεραπεία αυξάνει τις ανεπιθύμητες ενέργειες. Η ανοσοθεραπεία σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία σήμερα αποτελεί την πλέον ενδεδειγμένη θεραπευτική αγωγή για το μεταστατικό τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού με θετικό δείκτη PDL -1». Στην πρώιμη νόσο, επισημαίνει η κ. Γαλάνη, δηλαδή στον τριπλά αρνητικό καρκίνο που εντοπίζεται μόνο στο μαστό η και στους λεμφαδένες της μασχάλης, έχει καθιερωθεί η χορήγηση χημειοθεραπείας πριν τη χειρουργική επέμβαση (προεγχειρητική χημειοθεραπεία) η οποία πετυχαίνει την πλήρη εξαφάνιση του καρκίνου στους μισούς περίπου ασθενείς. «Το Φεβρουάριο του 2020 δημοσιεύτηκε στο «New England Journal of Medicine», μια κλινική μελέτη στην οποία η ανοσοθεραπεία χορηγήθηκε προεγχειρητικά σε συνδυασμό με την κλασσική χημειοθεραπεία . Ο συνδυασμός ανοσοχημειοθεραπείας εξαφάνισε πλήρως τον καρκίνο στο μαστό και στη μασχάλη σε περισσότερους ασθενείς από ότι η χημειοθεραπεία μόνη της. Επίσης η προεγχειρητική χορήγηση ανοσοθεραπείας καθυστέρησε σημαντικά την εμφάνιση μεταστάσεων».
Αν δεν διορθωθούν οι βλάβες που συμβαίνουν στο DNA, δημιουργείται καρκίνος
Όσον αφορά τη μεταστατική τριπλά αρνητική νόσο, σημαντική είναι η ανακάλυψη των στοχευουσών θεραπειών, αφού όπως εξηγεί η κ. Γαλάνη, υπολογίζεται ότι καθημερινά στο DNA συμβαίνουν 20.000 με 80.000 βλάβες, οι οποίες εάν δεν διορθωθούν μπορεί να οδηγήσουν στη δημιουργία καρκίνου. «Υπάρχει λοιπόν το σύστημα επιδιόρθωσης του DNA στο οποίο σημαντικό ρόλο έχουν τα γονίδια BRCA1/2. Περίπου 20% των ασθενών με τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού έχουν βλάβη (παθολογική μετάλλαξη) στα γονίδια BRCA1/2 με αποτέλεσμα να έχουν αδυναμία επιδιόρθωσης των βλαβών στο DNA. Σήμερα έχουμε ανακαλύψει φάρμακα που στοχεύουν αυτή τη μετάλλαξη, τους PARP αναστολείς. Η θεραπεία με αυτά τα φάρμακα σε ασθενή με μεταστατική νόσο και γνωστή βλάβη στα γονίδια BRCA1/2, προσφέρει σημαντικό κλινικό όφελος».
Η εξέταση για τα γονίδια BRCA1/2 πρέπει να συνταγογραφείται
Στην Ευρώπη, όπως τονίζει η ογκολόγος οι PARP αναστολείς, έχουν ήδη ένδειξη για τη θεραπεία του μεταστατικού τριπλά αρνητικού καρκίνου του μαστού. Και συμπληρώνει ότι σύμφωνα με τις διεθνείς συστάσεις, όλες οι ασθενείς με τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού, πρέπει να κάνουν έλεγχο για την ανίχνευση παθολογικών μεταλλάξεων στα γονίδια BRCA1/2, ώστε να λάβουν στοχευμένη θεραπεία με PARP αναστολέα. Η κ. Γαλάνη υπογραμμίζει όμως ότι στη χώρα μας η συγκεκριμένη εξέταση δεν συνταγογραφείται και οι ασθενείς επιβαρύνονται με σημαντικό κόστος που κυμαίνεται από 500-800 ευρώ. «Η εξέταση είναι υποχρεωτική γιατί με βάση αυτή λαμβάνουμε θεραπευτικές αποφάσεις στη μεταστατική νόσο (χορήγηση στοχευμένης θεραπείας) και στη μη μεταστατική νόσο μας καθορίζει τον τρόπο παρακολούθησης της ασθενούς καθώς και πιθανά προληπτικά χειρουργεία (προφυλακτική ωοθηκεκετομή και μαστεκτομή). Για το λόγο αυτό το Δίκτυο μας W4O- Hellas έχει χορηγήσει δωρεάν το τεστ σε πάνω από 120 οικονομικά αδύναμες τα τελευταία δύο χρόνια».
Σχετικά με δεδομένα από τη χορήγηση των PARP αναστολέων ως συμπληρωματική θεραπεία στην πρώιμη νόσο μετά το χειρουργείο, όπως εξηγεί, αναμένονται τον επόμενο χρόνο.« Κλινικές μελέτες πάντως με συνδυασμούς ανοσοθεραπείας και PARP αναστολέων, φιλοδοξούν να ανοίξουν νέους θεραπευτικούς δρόμους».
Πηγή: dailypharmanews.gr
