Τα σώματά μας είναι εκπληκτικά αποτελεσματικά στο να κάνουν αυτό που θέλουμε. Όταν τρέχουμε για να προλάβουμε το λεωφορείο ή όταν απλώνουμε το χέρι να πιάσουμε το τηλέφωνο, το σώμα μας μεταφράζει στη στιγμή το οξυγόνο που αναπνέουμε και τα αποθέματα ενέργειας που έχουμε σε συντονισμένη κίνηση, χωρίς εμείς να χρειαστεί να το σκεφτούμε ούτε για ένα δευτερόλεπτο.
Για τα άτομα που ζουν με Πνευμονική Αρτηριακή Υπέρταση (ΠΑΥ), απλές καθημερινές δραστηριότητες, που για όλους μας θεωρούνται δεδομένες, μπορεί να είναι εξίσου δύσκολες με την αναρρίχηση στην κορυφή του Έβερεστ.
Τι είναι όμως η ΠΑΥ;
Η Πνευμονική Αρτηριακή Υπέρταση αποτελεί μια προοδευτική νόσο, που σχετίζεται με δομικές αλλαγές στις πνευμονικές αρτηρίες, δηλαδή τα αγγεία που μεταφέρουν το αίμα από την καρδιά προς στους πνεύμονες. Στην ΠΑΥ, οι πνευμονικές αρτηρίες συστέλλονται και στενεύουν. Αυτό οδηγεί στην μείωση της ροής του αίματος προς τους πνεύμονες και αυξάνει την πίεση στην πνευμονική αρτηρία, με αποτέλεσμα την επιβάρυνση της καρδιάς.
Η επιβάρυνση αυτή γίνεται αντιληπτή από τον ασθενή με δύσπνοια και κόπωση. Εάν η ΠΑΥ δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, μπορεί να οδηγήσει σε εξάντληση της καρδιάς και καρδιακή ανεπάρκεια.
Ασθενείς που ζουν με ΠΑΥ την περιγράφουν «σαν να είσαι σε ένα αυτοκίνητο που δεν μπορεί να τρέξει με περισσότερα από 10 χλμ./ώρα».
Συμπτώματα
Τα πρώτα συμπτώματα εκδηλώνονται κατά την διάρκεια σωματικών δραστηριοτήτων, όπως το τρέξιμο, το περπάτημα σε ανηφορικό έδαφος ή το ανέβασμα μιας σκάλας.
Καθώς η ΠΑΥ εξελίσσεται, αυτά τα σημεία και συμπτώματα μπορεί να γίνουν συχνότερα και να αρχίσουν να επηρεάζουν την ικανότητα του ασθενούς, να εκτελεί καθημερινές απλές δραστηριότητες.
Αίτια
Συνήθως η ΠΑΥ είναι ιδιοπαθής, δηλαδή δεν συνδέεται με κάποια άλλη κατάσταση, ενώ σπάνια έχει κληρονομική προέλευση.
Παρόλα αυτά, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να σχετίζεται με άλλες καταστάσεις, όπως η συγγενής καρδιοπάθεια ή η νόσος του συνδετικού ιστού. Ορισμένα από τα αίτια είναι γνωστά, ενώ άλλα δεν έχουν ακόμη εντοπιστεί. Ο ειδικός γιατρός μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με ΠΑΥ να κατανοήσουν ποιον τύπο ΠΑΥ έχουν.
Διάγνωση και θεραπεία
Η πρώιμη διάγνωση είναι σημαντική, καθώς έχει αποδειχθεί ότι συνδέεται με καλύτερες εκβάσεις. Ωστόσο, η διάγνωση της ΠΑΥ είναι δύσκολη. Ένα σημαντικό πρόβλημα είναι ότι τα πρώιμα συμπτώματα (δύσπνοια, ζάλη και κόπωση) είναι μη ειδικά και μπορούν εύκολα να θεωρηθούν συμπτώματα άλλων, πιο συχνών καταστάσεων, όπως το άσθμα ή η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ).
- Η ΠΑΥ συνήθως διαγιγνώσκεται σε ειδικά κέντρα και η διαδικασία περιλαμβάνει σειρά εξετάσεων για αποκλεισμό άλλων πιθανών καταστάσεων και για την επιβεβαίωση της διάγνωσης.
Η εξέλιξη της νόσου χαρακτηρίζεται από 4 στάδια, κατά τα οποία κλιμακώνεται ο περιορισμός στην σωματική δραστηριότητα που αντιμετωπίζει ο ασθενής (από κανέναν περιορισμό σε απόλυτη αδυναμία εκτέλεσης οποιασδήποτε δραστηριότητας), με ταυτόχρονη κλιμάκωση των συμπτωμάτων.
Η αντιμετώπιση της ΠΑΥ σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού, μπορεί να επιβραδύνει την εξέλιξη της. Αν και δεν υπάρχει ακόμη οριστική θεραπεία, υπάρχουν αγωγές και φάρμακα που μπορούν να βοηθήσουν τους ασθενείς να την αντιμετωπίσουν.
Υπάρχουν αρκετά ειδικά φάρμακα και θεραπείες, τα οποία:
- στοχεύουν τα λεγόμενα «μονοπάτια», κάθε ένα από τα οποία αντιπροσωπεύει ορισμένες βιολογικές διεργασίες που παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της νόσου
- συμβάλλουν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της ΠΑΥ, όπως φάρμακα για τα οιδήματα και τη δύσπνοια, φάρμακα για τυχόν αρρυθμίες ή για την πρόληψη δημιουργίας θρόμβων.
Σήμερα γνωρίζουμε πολύ περισσότερα από ότι στο παρελθόν σχετικά με το πώς αναπτύσσεται η νόσος. Πρόκειται για μία σπάνια πάθηση, η οποία μπορεί να προσβάλλει γυναίκες, άνδρες και παιδιά οποιασδήποτε ηλικίας ή εθνικής προέλευσης. Η σπανιότητα εμφάνισή της, είναι και ο λόγος, για τον οποίο πολλοί άνθρωποι δεν γνωρίζουν πολλά σχετικά με την ΠΑΥ.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Actelion Ελλάδος, εταιρεία του ομίλου Janssen Pharmaceutical Companies της Johnson & Johnson, έχει δημιουργήσει το PH Human ebook, ειδικά για να συμβάλλει στην ενημέρωση για τη νόσο της Πνευμονικής Αρτηριακής Υπέρτασης και να προσφέρει όλες τις χρήσιμες πληροφορίες στους ασθενείς αλλά και τους φροντιστές τους.
Πηγή: healthmag.gr
