Blog
Blog
Ο ΠΟΥ κατάρτισε για πρώτη φορά κατευθυντήριες γραμμές για την αντιμετώπιση της μηνιγγίτιδας

Τις πρώτες κατευθυντήριες γραμμές παγκοσμίως για τη διάγνωση, τη θεραπεία και τη φροντίδα της μηνιγγίτιδας , με στόχο την ταχύτερη ανίχνευση, την εξασφάλιση έγκαιρης θεραπείας και τη βελτίωση της μακροπρόθεσμης φροντίδας για τους πάσχοντες δημοσίευσε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), φιλοδοξώντας αυτές να αποτελέσουν “ένα κρίσιμο εργαλείο για τη μείωση των θανάτων και της αναπηρίας που προκαλούνται από τη νόσο”.
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ, εκτιμάται ότι ασυμπτωματικοί φορείς του μηνιγγιτιδοκόκκου είναι το 10,5% του γενικού πληθυσμού με επιμέρους ποσοστά 13,1% και 11,3 σε παιδιά πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης αντίστοιχα και 37,4% σε νεοσύλλεκτους.
Κατά την περίοδο 2004-2023 καταγράφηκαν 68 θάνατοι από μηνιγγιτιδόκοκκο που αναλογεί σε θνητότητα 6%. Η μεγαλύτερη θνητότητα καταγράφηκε το έτος 2018 (11,8%) ενώ η μικρότερη τα έτη 2020-2022 (0%). Η μέση ετήσια δηλούμενη θνησιμότητα για την χρονική περίοδο 2004-2023 είναι 0,031 θάνατοι ανά 100.000 πληθυσμού
Όπως επισημαίνεται στην σχετική ανακοίνωση του ΠΟΥ , παρά τις αποτελεσματικές θεραπείες και τα εμβόλια κατά ορισμένων μορφών μηνιγγίτιδας, η νόσος παραμένει μια σημαντική παγκόσμια απειλή για την υγεία. Η βακτηριακή μηνιγγίτιδα είναι η πιο επικίνδυνη μορφή και μπορεί να αποβεί θανατηφόρα μέσα σε 24 ώρες. Πολλά παθογόνα μπορούν να προκαλέσουν μηνιγγίτιδα, ενώ το 2019 υπολογίζεται ότι αναφέρθηκαν 2,5 εκατομμύρια κρούσματα παγκοσμίως. Αυτό περιλαμβάνει 1,6 εκατομμύρια περιπτώσεις βακτηριακής μηνιγγίτιδας που είχαν ως αποτέλεσμα περίπου 240 000 θανάτους.
Περίπου το 20% των ατόμων που προσβάλλονται από βακτηριακή μηνιγγίτιδα αναπτύσσουν μακροχρόνιες επιπλοκές, συμπεριλαμβανομένων αναπηριών που επηρεάζουν την ποιότητα ζωής. Η ασθένεια συνεπάγεται επίσης βαρύ οικονομικό και κοινωνικό κόστος για τα άτομα, τις οικογένειες και τις κοινότητες.
«Η βακτηριακή μηνιγγίτιδα σκοτώνει έναν στους έξι ανθρώπους που πλήττει και αφήνει πολλούς άλλους με μόνιμες προκλήσεις για την υγεία», δήλωσε ο Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, Γενικός Διευθυντής του ΠΟΥ. «Η εφαρμογή αυτών των νέων κατευθυντήριων γραμμών θα βοηθήσει να σωθούν ζωές, να βελτιωθεί η μακροχρόνια περίθαλψη όσων έχουν προσβληθεί από μηνιγγίτιδα και να ενισχυθούν τα συστήματα υγείας».
Η μηνιγγίτιδα μπορεί να προσβάλει οποιονδήποτε οπουδήποτε και σε οποιαδήποτε ηλικία, ωστόσο, η επιβάρυνση από τη νόσο παραμένει ιδιαίτερα υψηλή στις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος και σε περιβάλλοντα που βιώνουν επιδημίες μεγάλης κλίμακας. Το υψηλότερο φορτίο νόσου παρατηρείται σε μια περιοχή της υποσαχάριας Αφρικής, που συχνά αναφέρεται ως «ζώνη μηνιγγίτιδας», η οποία διατρέχει υψηλό κίνδυνο επαναλαμβανόμενων επιδημιών μηνιγγιτιδοκοκκικής μηνιγγίτιδας.
Συστάσεις για την κλινική αντιμετώπιση της μηνιγγίτιδας σε παιδιά και ενήλικες
Η βελτίωση της κλινικής διαχείρισης της μηνιγγίτιδας είναι απαραίτητη για τη μείωση της θνησιμότητας και της νοσηρότητας, την ελαχιστοποίηση των μακροπρόθεσμων επιπλοκών και της αναπηρίας και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των προσβεβλημένων ατόμων και κοινοτήτων.
Οι νέες κατευθυντήριες οδηγίες παρέχουν τεκμηριωμένες συστάσεις για την κλινική διαχείριση παιδιών ηλικίας άνω του ενός μηνός, εφήβων και ενηλίκων με οξεία μηνιγγίτιδα που προκαλείται από την κοινότητα.
Αντιμετωπίζουν όλες τις πτυχές της κλινικής φροντίδας, συμπεριλαμβανομένης της διάγνωσης, της αντιβιοτικής θεραπείας, της συμπληρωματικής θεραπείας, της υποστηρικτικής φροντίδας και της διαχείρισης των μακροχρόνιων επιπτώσεων. Λαμβάνοντας υπόψη τις ομοιότητες στην κλινική παρουσίαση, τη διάγνωση και τις προσεγγίσεις διαχείρισης στις διάφορες μορφές οξείας μηνιγγίτιδας που προκαλείται από την κοινότητα, οι κατευθυντήριες γραμμές αφορούν τόσο βακτηριακά όσο και ιογενή αίτια.
Καταπολέμηση της μηνιγγίτιδας έως το 2030
Επίσης, εντάσσονται στον ευρύτερο Παγκόσμιο Οδικό Χάρτη για την καταπολέμηση της μηνιγγίτιδας έως το 2030, ο οποίος εγκρίθηκε από τα κράτη μέλη του ΠΟΥ το 2020 και έχει ως στόχο: την εξάλειψη των επιδημιών βακτηριακής μηνιγγίτιδας, τη μείωση των κρουσμάτων βακτηριακής μηνιγγίτιδας που μπορεί να προληφθεί με εμβόλιο κατά 50% και των θανάτων κατά 70%, καθώς και τη μείωση της αναπηρίας και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής μετά από μηνιγγίτιδα.
Η επίτευξη αυτών των στόχων απαιτεί συντονισμένη δράση σε πέντε βασικούς τομείς:
- Διάγνωση και θεραπεία: Ταχύτερη ανίχνευση και βέλτιστη κλινική διαχείριση.
- Πρόληψη και έλεγχος της επιδημίας: Ανάπτυξη νέων προσιτών εμβολίων, επίτευξη υψηλού βαθμού ανοσοποίησης και κάλυψης και βελτίωση της ετοιμότητας και της αντιμετώπισης επιδημιών.
- Επιτήρηση της νόσου: Ενίσχυση των συστημάτων παρακολούθησης για την καθοδήγηση της πρόληψης και του ελέγχου.
- Φροντίδα και υποστήριξη όσων έχουν προσβληθεί από μηνιγγίτιδα: Εξασφάλιση έγκαιρης αναγνώρισης και καλύτερης πρόσβασης σε φροντίδα και υποστήριξη για τις μεταγενέστερες συνέπειες της μηνιγγίτιδας.
- Ευαισθητοποίηση και δέσμευση: Αύξηση της πολιτικής δέσμευσης και συμπερίληψη στα σχέδια της χώρας, καλύτερη κατανόηση της μηνιγγίτιδας από το κοινό και αυξημένη ευαισθητοποίηση του δικαιώματος σε υπηρεσίες πρόληψης, περίθαλψης και μετεγχειρητικής φροντίδας.