Blog

• Κύριε Καραθάνο, οι προκλήσεις στην καινοτομία και προσβασιμότητα στο φάρμακο είναι ιδιαίτερα αυξημένες το τελευταίο διάστημα, με την ανάγκη εξεύρεσης λύσεων να είναι επιτακτική. Ποια η φαρμακευτική πολιτική του Υπουργείου Υγείας και τι έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια;

Η φαρμακευτική πολιτική του Υπουργείου Υγείας τα τελευταία χρόνια έχει προσανατολιστεί στη διασφάλιση της καθολικής προσβασιμότητας σε ασφαλή, αποτελεσματικά και καινοτόμα φάρμακα, με ταυτόχρονη εξασφάλιση της οικονομικής βιωσιμότητας του συστήματος υγείας. Έχουν υλοποιηθεί κρίσιμες μεταρρυθμίσεις που στοχεύουν όχι μόνο στον περιορισμό του κόστους, αλλά και στη βελτίωση της αποδοτικότητας και της διαφάνειας.

Κεντρικό ρόλο κατέχει η αξιολόγηση τεχνολογιών υγείας (HTA), που επιτρέπει την τεκμηριωμένη αποζημίωση νέων θεραπειών βάσει κλινικής αποτελεσματικότητας και κόστους. Παράλληλα, η προώθηση της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, η καθιέρωση θεραπευτικών πρωτοκόλλων και η χρήση real-world data ενισχύουν τον έλεγχο της συνταγογράφησης και συμβάλλουν στη βελτιστοποίηση της φαρμακευτικής περίθαλψης.

• Για ποιο λόγο υπάρχουν μεγάλες ανισότητες στην πρόσβαση ασθενών σε νέες θεραπείες στην ΕΕ. Ποιοι οι πόροι που διαθέτει η Ελλάδα για τη φαρμακευτική περίθαλψη του πληθυσμού της;

Οι ανισότητες στην πρόσβαση σε καινοτόμες θεραπείες μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ είναι ένα πολύπλοκο φαινόμενο, που οφείλεται σε ποικίλους παράγοντες. Καταρχάς, οι διαφορές στον οικονομικό προϋπολογισμό για την υγεία καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό το εύρος και την ταχύτητα με την οποία κάθε χώρα μπορεί να ενσωματώσει νέα φάρμακα στο σύστημά της. Παράλληλα, οι διαδικασίες αξιολόγησης, αποζημίωσης και τιμολόγησης φαρμάκων διαφέρουν σημαντικά από χώρα σε χώρα, οδηγώντας συχνά σε καθυστερήσεις στην πρόσβαση των ασθενών.

Στην Ελλάδα, η φαρμακευτική περίθαλψη χρηματοδοτείται κυρίως μέσω του ΕΟΠΥΥ, ο οποίος αποτελεί τον βασικό αγοραστή υπηρεσιών υγείας και καλύπτει τη συντριπτική πλειονότητα της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης. Ο ΕΟΠΥΥ αντλεί τους πόρους του τόσο από τον κρατικό προϋπολογισμό όσο και από τις ασφαλιστικές εισφορές. Παρά τις οικονομικές πιέσεις που παραμένουν, η χώρα διαθέτει ουσιαστικούς μηχανισμούς για τη διαχείριση των διαθέσιμων πόρων, όπως η Επιτροπή HTA, η Επιτροπή Διαπραγμάτευσης και η εφαρμογή θεραπευτικών πρωτοκόλλων.

• H διάθεση των φαρμάκων υψηλού κόστους από τα ιδιωτικά φαρμακεία, τα κίνητρα για μεγαλύτερη διείσδυση των γενοσήμων και η είσοδος καινοτόμων φαρμάκων για τη θεραπεία χρονίων παθήσεων αποτελεί έναν δυσεπίλυτο γρίφο. Κατά πόσο οι παρεμβάσεις από την πολιτεία έχουν βελτιώσει την ποιότητα ζωής των ασθενών;

Οι παρεμβάσεις της Πολιτείας στο πεδίο της φαρμακευτικής πολιτικής έχουν στοχεύσει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών, δίνοντας έμφαση στην εύκολη πρόσβαση, τη συνέχεια της θεραπείας και τη συνολική εμπειρία του ασθενούς. Η πιλοτική επέκταση της διάθεσης φαρμάκων υψηλού κόστους μέσω ιδιωτικών φαρμακείων σε συνεργασία με τον ΕΟΠΥΥ επιτρέπει σε χιλιάδες ασθενείς – ιδιαίτερα σε αστικές περιοχές – να παραλαμβάνουν τις θεραπείες τους με λιγότερη ταλαιπωρία, χωρίς να απαιτείται φυσική παρουσία στα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ.

Η ένταξη καινοτόμων θεραπειών για χρόνιες και σοβαρές παθήσεις βασίζεται πλέον σε αξιολόγηση με βάση την κλινική τους αξία, μέσω HTA και διαπραγμάτευσης, γεγονός που καθιστά δυνατή την αποζημίωσή τους εντός των δυνατοτήτων του συστήματος. Ταυτόχρονα, τα θεραπευτικά πρωτόκολλα και η ηλεκτρονική παρακολούθηση της συνταγογράφησης διασφαλίζουν ορθολογική χρήση και βελτιωμένο θεραπευτικό αποτέλεσμα.

Παρότι οι προκλήσεις παραμένουν, η εφαρμογή αυτών των πολιτικών παρεμβάσεων έχει ήδη θετική επίδραση στην καθημερινότητα των ασθενών, συμβάλλοντας στη μεγαλύτερη συνέπεια θεραπείας, με λιγότερη ταλαιπωρία και μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στο σύστημα.

• Τι προβλέπει το μεταβατικό σχήμα αποζημίωσης καινοτόμων φαρμάκων, γνωστό και ως «Ταμείο Καινοτομίας». Πότε ξεκινά η επόμενη φάση υλοποίησης του;

Το «Ταμείο Καινοτομίας» αποτελεί ένα μεταβατικό και ταυτόχρονα στρατηγικής σημασίας εργαλείο που εισήγαγε το Υπουργείο Υγείας, με στόχο να γεφυρώσει το χρονικό κενό που μεσολαβεί από την έγκριση ενός νέου καινοτόμου φαρμάκου από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων έως την ολοκλήρωση των εθνικών διαδικασιών αποζημίωσης.

Η πρωτοβουλία αυτή επιτρέπει την προσωρινή και ελεγχόμενη πρόσβαση των ασθενών σε φάρμακα υψηλής καινοτομίας για συγκεκριμένες ενδείξεις, με τη σύμφωνη γνώμη των αρμόδιων επιτροπών και με βάση συγκεκριμένα κριτήρια ανάγκης και θεραπευτικής αξίας. Το μοντέλο αυτό προστατεύει τη δημόσια δαπάνη μέσω προσωρινών μηχανισμών αποζημίωσης και παράλληλης συλλογής δεδομένων αποτελεσματικότητας (real-world evidence), ώστε η οριστική απόφαση να λαμβάνεται σε πιο ασφαλές πλαίσιο.

Η υλοποίησή του αναμένεται να ξεκινήσει εντός του 2025, με σκοπό να ενισχυθεί θεσμικά, να αποκτήσει σταθερό πλαίσιο λειτουργίας και να ενταχθεί οργανικά στον μηχανισμό αποζημίωσης της χώρας, αποτελώντας μόνιμο εργαλείο ελεγχόμενης εισόδου της καινοτομίας στο σύστημα υγείας.

• Η απουσία δέσμευσης για περαιτέρω δημόσια χρηματοδότηση, εάν η δαπάνη ξεφύγει από τον στόχο που τίθεται συνιστά το βασικό «αγκάθι» για εκπροσώπους του κλάδου. Το επικείμενο Μνημόνιο Συνεργασίας κατά πόσο θα εξομαλύνει αυτές τις στρεβλώσεις;

Το Υπουργείο Υγείας έχει πλήρη επίγνωση των προκλήσεων που δημιουργούνται στο πεδίο της φαρμακευτικής δαπάνης και της ανάγκης εξορθολογισμού της. Οι δημοσιονομικές συνθήκες των τελευταίων ετών ανέδειξαν την ανάγκη ύπαρξης μηχανισμών που διασφαλίζουν την πρόσβαση των πολιτών στη θεραπεία, με ταυτόχρονη ευθύνη στη διαχείριση των διαθέσιμων πόρων.

Σε αυτό το πλαίσιο, η πρωτοβουλία για την υπογραφή Μνημονίου Συνεργασίας αποτελεί ένα σημαντικό βήμα συνεννόησης και κοινής στρατηγικής με τον φαρμακευτικό τομέα. Το Μνημόνιο φιλοδοξεί να θέσει διαφανείς και προβλέψιμους κανόνες, να ενισχύσει τη σταθερότητα στο περιβάλλον πολιτικής υγείας και να επιτρέψει τον καλύτερο προγραμματισμό τόσο για την Πολιτεία όσο και για τους εμπλεκόμενους φορείς.

• Αναφορικά με τις ελλείψεις φαρμάκων σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, κατά πόσο έχει εξομαλυνθεί η κατάσταση; Αναμένουμε νέο κύκλο ελλείψεων στο προσεχές διάστημα; Τι έχει αλλάξει;

Η αποφυγή των ελλείψεων αποτελεί προτεραιότητα του Υπουργείου Υγείας, καθώς αποτελεί βασικό πυλώνα για τη διασφάλιση της απρόσκοπτης πρόσβασης των πολιτών στις κατάλληλες θεραπείες. Η συνεχής παρακολούθηση και έγκαιρη αντιμετώπιση του συγκεκριμένου ζητήματος από το Υπουργείο Υγείας και τον ΕΟΦ, έχουν αποδώσει καρπούς συμβάλλοντας στον περιορισμό των ελλείψεων.

Επιπλέον, η υιοθέτηση νέων μέτρων και μηχανισμών ενισχύουν την προσπάθεια αυτή. Συγκεκριμένα, το νέο Ηλεκτρονικό Σύστημα Παρακολούθησης Διακίνησης Φαρμάκων που αποτελεί μηχανισμό παρακολούθησης αποθέματος και διακίνησης φαρμάκων σε πραγματικό χρόνο, μας επιτρέπει όχι μόνο να διαχειριζόμαστε ενδεχόμενες ελλείψεις αλλά κυρίως να προβλέπουμε και επομένως να προλαμβάνουμε δυνητικές ελλείψεις φαρμάκων. Τέλος, η περαιτέρω ανάπτυξη του Ηλεκτρονικού Φάκελου Υγείας αναμένεται να αποτελέσει έναν ακόμα σημαντικό σύμμαχο στην προσπάθεια αυτή, παρέχοντας σημαντικά δεδομένα πραγματικού κόσμου (real-world data) κι οδηγώντας στην ορθότερη αποτύπωση των φαρμακευτικών αναγκών της χώρας.

• Ποιος ο ρόλος που μπορεί να διαδραματίσουν οι φαρμακοποιοί, μέσα από το δίκτυο των ελληνικών φαρμακείων, για την παροχή συγκεκριμένων υπηρεσιών που θα στοχεύουν στην πρόληψη;

Οι φαρμακοποιοί αποτελούν αναπόσπαστο και κρίσιμο κρίκο της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Το εκτεταμένο δίκτυο των ελληνικών φαρμακείων, σε συνδυασμό με την καθημερινή επαφή των φαρμακοποιών με τους πολίτες, δημιουργεί σημαντικές ευκαιρίες για την ενίσχυση της πρόληψης και της αγωγής υγείας στον πληθυσμό.

Το Υπουργείο Υγείας αναγνωρίζει αυτό τον ρόλο και εργάζεται προς την κατεύθυνση της αξιοποίησης των φαρμακείων ως σημεία παροχής υπηρεσιών πρόληψης, με συγκεκριμένες δράσεις: εμβολιασμοί, υπενθυμίσεις συμμόρφωσης στη φαρμακευτική αγωγή, απλές μετρήσεις (όπως πίεση, σάκχαρο) και παραπομπές σε γιατρό όπου απαιτείται. Οι φαρμακοποιοί μπορούν επίσης να συμβάλουν καθοριστικά στην ενημέρωση για θέματα όπως η ορθή χρήση φαρμάκων, η πρόληψη των χρόνιων νοσημάτων και η προαγωγή της υγείας.

• Σε έναν σύντομο απολογισμό, ποιες θεωρείται ως τις μεγαλύτερες μεταρρυθμίσεις στο χώρο της Υγείας – Φαρμάκου, των τελευταίων ετών και ποιοι οι στόχοι για τα επόμενα χρόνια;

Τα τελευταία χρόνια, έχουν υλοποιηθεί ουσιαστικές παρεμβάσεις με στόχο την ενίσχυση της προσβασιμότητας, τη βελτίωση της αποδοτικότητας και τη διασφάλιση της οικονομικής ισορροπίας του συστήματος φαρμακευτικής περίθαλψης. Ειδικότερα, η πλήρης αξιοποίηση της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, η εφαρμογή θεραπευτικών πρωτοκόλλων με τεκμηριωμένη βάση, καθώς και η ενίσχυση της παρακολούθησης της φαρμακευτικής χρήσης από το σύστημα υγείας, αποτελούν μεταρρυθμίσεις με θετικό αποτύπωμα για ασθενείς και επαγγελματίες.

Παράλληλα, η ψηφιακή αναβάθμιση των διαδικασιών, η απλοποίηση της γραφειοκρατίας και η καλύτερη στόχευση των διαθέσιμων πόρων οδήγησαν σε λειτουργικά οφέλη, χωρίς εκπτώσεις στην ποιότητα των υπηρεσιών. Η φαρμακευτική πολιτική αποκτά πλέον ολοκληρωμένο χαρακτήρα, με προσανατολισμό στην πρόληψη, την αξία και την ασφάλεια των θεραπειών.

Κοιτώντας προς το μέλλον, στρατηγικός στόχος είναι η ενίσχυση της καινοτομίας με ισότιμη πρόσβαση, η προαγωγή της πρόληψης και η λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων με βάση πραγματικά δεδομένα. Στόχος μας είναι ένα σύστημα υγείας ανθεκτικό, αποτελεσματικό και κοινωνικά δίκαιο, που θα ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες του πληθυσμού.

Who is Who

Ο Μπάμπης (Χαράλαμπος) Καραθάνος γεννήθηκε, ζει και εργάζεται στο Περιστέρι Αττικής, όπου τα τελευταία 32 χρόνια διατηρεί φαρμακείο στο κέντρο της πόλης.
Αποφοίτησε από τη Φαρμακευτική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Πολύτεκνος και πατέρας τεσσάρων παιδιών, της Φιγαλείας που είναι πτυχιούχος χημικός ΕΚΠΑ, του Κωνσταντίνου που είναι πτυχιούχος της Φαρμακευτικής Σχολής, της Εύης που είναι πτυχιούχος του τμήματος νηπιαγωγών του Πανεπιστημίου Αιγαίου και του Βασίλη που είναι φοιτητής Οικονομικών.

Από τον Ιανουάριο του 2024 είναι σύμβουλος του Υπουργού Υγείας για τον τομέα φαρμάκου και μέλος της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης τιμών φαρμάκων Υπουργείου Υγείας.
Αναπλ. Βουλευτής Β2 Δυτικού Τομέα Αθηνών με τη Ν.Δ. στις εκλογές του Ιουνίου του 2023.

Πολιτική Δραστηριοποίηση

Από τα φοιτητικά του χρόνια υπήρξε ηγετικό στέλεχος της ΔΑΠ-ΝΔΦΚ και της ΟΝΝΕΔ.

Διατέλεσε Περιφερειακός Σύμβουλος Αττικής (2010-2014).

Αντιπρόεδρος του Γενικού Νοσοκομείου Δυτικής Αττικής «Η Αγία Βαρβάρα» (2005-2009).

Σύμβουλος των υπουργών υγείας για θέματα φαρμακευτικής πολιτικής (2013-2015, 2021-2023).

Συνεργάτης της Γραμματείας Διεθνών Σχέσεων της Ν.Δ. (2000-2009).

Μέλος του Τομέα Υγείας της Νέας Δημοκρατίας, Εκλέκτορας Πανελληνίου Φαρμακευτικού Συλλόγου, Μέλος της Οργάνωσης « Φαρμακοποιοί του κόσμου», Μέλος του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων (ΣΕΠ), Μέλος της Εθνικής Οργάνωσης Πολυτέκνων Αθηνών (ΕΟΠΑ), Μέλος της Ελληνοαμερικανικής Οργάνωσης ΑΧΕΠΑ.

Κοινωνική Δραστηριοποίηση

Από τα εφηβικά του χρόνια ο Μπάμπης Καραθάνος ασχολείται με τα δρώμενα των Τοπικών Κοινωνιών και συμμετέχει ενεργά σε φορείς και συλλόγους της πόλης που γεννήθηκε.

Ιδιαίτερη είναι η ενασχόλησή του με τον αθλητισμό. Ήταν αθλητής της ομάδας μπάσκετ του Γυμναστικού Συλλόγου Περιστερίου (Γ.Σ.Π), ο οποίος τον τίμησε με τη θέση του Προέδρου της ΚΑΕ Γ.Σ.Π στην Α1 εθνική κατηγορία. Σήμερα είναι Αντιπρόεδρος της ομάδας.

Πάντα ευαισθητοποιημένος, συμμετέχει με κάθε ευκαιρία σε εθελοντικές δράσεις και πρωτοβουλίες.

Πατριωτική Δράση

Έχοντας βαθειά αγάπη για την πατρίδα, αγωνίστηκε επί σειρά ετών για τα εθνικά θέματα και υπήρξε Πρόεδρος της Συντονιστικής Φοιτητικής Ενώσεως Βορειοηπειρωτικού Αγώνα (ΣΦΕΒΑ), Πρόεδρος της Εθνικής Νεολαίας Βορείου Ηπείρου (ΕΝΒΗ) και Μέλος Δ.Σ. Πανηπειρωτικής Συνομοσπονδίας Ελλάδος.

Από το 2005 είναι Πρόεδρος του Κεντρικού Συλλόγου Βορειοηπειρωτών.

Πάντα στο πλευρό των Ελλήνων της Βόρειας Ηπείρου, αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και αρθρογραφεί με κάθε ευκαιρία για την προστασία του Ελληνισμού και τη διαφύλαξη των δικαιωμάτων του στις πατρογονικές εστίες.