Blog

H κλινική ψυχολόγος Υγείας  μίλησε στην εκπομπή Opinion Health, με την Νικολέτα Ντάμπου για την  ψυχολογική κατάσταση που βρίσκονται οι άνθρωποι  που δέχονται την επιθετική συμπεριφορά του Mobbing αλλά και πως το αναγνωρίζουν  . Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του  θύτη;. Πως μπορεί να αντιδράσει το θύμα για να  το αντιμετωπίσει . Ποιες είναι οι συνέπειες στην υγεία  των θυμάτων;

Τα τελευταία χρόνια στους εργασιακούς χώρους, παρατηρούνται επιθετικές συμπεριφορές συναισθηματικής και ψυχολογικής βίας, το λεγόμενο mobbing. Σήμερα θα αναδείξουμε με την βοήθεια της κυρίας Κουμαντάκη την ψυχολογική κατάσταση που βρίσκονται οι άνθρωποι που δέχονται το mobbing,δηλαδή τα θύματα και πως μπορούν να το αναγνωρίσουν. Παράλληλα, θα εξετάσουμε τα χαρακτηριστικά του θύτη και πως το θύμα μπορεί να αντιδράσει ώστε να τον αντιμετωπίσει, αλλά και ποιες είναι οι συνέπειες στην υγεία των θυμάτων.

Ποια είναι η συναισθηματική κατάσταση των ανθρώπων που δέχονται το mobbing;

Τα άτομα που δέχονται  την συμπεριφορά του mobbing,συνήθως εμφανίζουν έντονα συναισθήματα θυμού και  αισθάνονται ότι έχουν το αίσθημα  της αμφισβήτησης για τον εαυτό τους , αισθάνονται ντροπή. Μπορεί  να αισθάνονται ανικανότητα, ταπείνωση και μπορεί να εκφράζονται ακόμη και με επιθετικότητα. Πολλές φορές όμως επηρεάζει και το συναίσθημά τους ,οπότε μπορεί να έχουν μία αυξημένη μελαγχολία, να έχουν δυσκολίες στην συνεργασία και να καταλήγουν ακόμα και σε καταχρήσεις όπως το αλκοόλ. Όλες αυτές οι φοβίες είναι συνεπαγόμενες μίας εκφοβιστικής εμπειρίας και ουσιαστικά δεν είναι κάτι το οποίο επηρεάζει μόνο την εργασιακή τους ικανότητα αλλά μπορεί να επηρεάσει και τον κοινωνικό και τον εργασιακό τους ρόλο και πολλά φάσματα στην  ζωή τους .

 Πως θα χαρακτηρίζατε το φαινόμενο του mobbing;

Τα τελευταία χρόνια, παρατηρούμε όλο και περισσότερο στους  εργασιακούς χώρους το φαινόμενο του  mobbing. Πολλές φορές μπορούμε να  συναντήσουμε το mobbing  σαν μία αποκλίνουσα εργασιακή συμπεριφορά, σαν εργασιακή παρενόχληση.

Μπορούμε να το συναντήσουμε  με εργασιακές παραβιάσεις και φυσικά και σαν μία συναισθηματική και εργασιακή κακοποίηση.   Υπάρχουν χώρες όπως η Ιταλία , Σουηδία και Γερμανία που αναγνωρίζουν την  εργασιακή παρενόχληση, ως μία παθολογική κατάσταση στην οποία υπάρχουν πληθώρα συμπτωμάτων.

Παθολογική δηλαδή τι εννοείτε; Ότι ο θύτης βρίσκεται σε μία παθολογική κατάσταση ή το θύμα;

Είναι αμφοτερόπλευρο  και οι δύο καταστάσεις δημιουργούν παθολογικές συνθήκες, διότι το θύμα μπορεί να δέχεται όλη αυτή την εκφοβιστική συμπεριφορά και να μάθει να συμπεριφέρεται με αυτόν τον τρόπο, κάτι το οποίο σημαίνει ότι μπορεί να συνεχίζει και να το αναπαράγει και σε άλλους εργασιακούς ρόλους, ακόμα και αν φύγει από αυτή την εργασία .

Το θύμα από τις επιθετικές συμπεριφορές συναισθηματικής και ψυχολογικής βίας  αποδυναμώνεται και αντίστοιχα ο θύτης μπορεί να ενδυναμώνεται , αισθανόμενος ότι έχει ένα αίσθημα εξουσίας, οπότε μπορεί να συνεχίζει αυτή την συμπεριφορά.

Άρα το θύμα το θεωρεί μία φυσιολογική κατάσταση, από ένα σημείο και μετά;

Ακριβώς, μαθαίνει να το θεωρεί μία φυσιολογική κατάσταση. Γιατί μαθαίνει να έχει αυτό που λέμε μία μαθημένη αβοηθητότητα . Όχι πάντα βέβαια, γιατί υπάρχουν και κάποιοι οι οποίοι αντιδρούν σε αυτή την  κατάσταση.

Πείτε μας τα βασικά χαρακτηριστικά μίας συμπεριφοράς που θεωρείται mobbing, έτσι ώστε να μπορεί κάποιος που το δέχεται ως πρώτη εικόνα και συμπεριφορά να το αναγνωρίσει.

Μπορεί το mobbing να συμπεριλαμβάνει από κακεντρεχή σχόλια που σχετίζονται με την προσωπικότητα του ατόμου, μπορεί να εκφράζονται υπό το πρίσμα του χιούμορ ή του εμπαιγμού, όμως ουσιαστικά να είναι στοχοθετημένη μία συμπεριφορά απέναντι στο άτομο αυτό το οποίο θυματοποιείται . Μπορεί να είναι παραποιημένες ψευδείς ειδήσεις αλλά  μπορεί  και να έχει να κάνει ακόμη και με την μυϊκή του προσώπου. Δηλαδή μπορεί η αλλαγή του ύφους, η αύξηση του τόνου της φωνής, ένα βλέμμα.

• Μπορεί να αποκλείουν το θύμα από συνεδριάσεις ή από άλλες εκδηλώσεις που έχουν οι άλλοι συνάδερφοι.
• Μπορεί επίσης να είναι μία πρόκληση προς τους εργαζόμενους προκειμένου να υπερβούν τα εργασιακά τους καθήκοντα, κάτι το οποίο υπερβαίνει αυτά που έχουν συμφωνήσει από την αρχή στην εργασία τους.
• Μπορεί επίσης να αποκλείει τον εργαζόμενο από την επιμόρφωση και μπορεί πάρα πολλές φορές εσκεμμένα να του αναθέτει δυσανάλογα καθήκοντα εργασίας.

 Μπορεί να παρουσιάζεται ο θύτης  ως φίλος έτσι ώστε να εκμαιεύσει πληροφορίες και να τις χρησιμοποιήσει εναντίον του στόχου του που είναι το θύμα;

Πάρα πολλές φορές το θύμα, ο θύτης μπορεί να προσεγγίσει το άτομο το οποίο είναι λίγο πιο ευάλωτο γι’ αυτή την συμπεριφορά ,  με το να παρουσιαστεί ως φίλος του. Είναι πολύ συχνό αυτό το φαινόμενο, αυτό έχει ως αποτέλεσμα να εκμαιεύσει προσωπικές πληροφορίες ή  προσωπικές προτιμήσεις που αργότερα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν εναντίον του κατά την διάρκεια της συνεργασίας του μαζί του.

 Κυρία Κουμαντάκη αναρωτιέμαι ένας άνθρωπος που τον θεωρούμε  Θύτη,  ποια ανάγκη εκφράζει μέσα από αυτή την συμπεριφορά. Το να ασκεί, δηλαδή ψυχολογική και συναισθηματική βία σε έναν άλλον άνθρωπο ή σε άλλους ανθρώπους. Μπορεί να είναι ένας ή  μπορεί να είναι και πολλοί.

Συνήθως οι θύτες συχνά αισθάνονται οι ίδιοι ανεπαρκής και ανασφαλείς με τον ίδιο τους τον εαυτό, οπότε θα μπορούσαμε να πούμε ότι προσπαθούν να συγκαλύψουν την δική τους ανεπάρκεια με το να την εκφράζουν στους άλλους τους συναδέλφους. Όμως πάρα πολλές φορές , εκτός από αυτή την ανεπάρκεια που μπορούν ενδεχομένως να νιώθουν , πολλές φορές είναι και άτομα τα οποία είναι χειριστικά που μπορούν να κολακεύουν και να εξαπατούν τους άλλους προκειμένου να πετύχουνε κάποιον δικό τους στόχο.

 Θα μπορούσε κανείς να σκεφτεί ότι οι άνθρωποι που ασκούν την συναισθηματική και ψυχολογική βία (οι θύτες), στους άλλους ανθρώπους, ότι μήπως έχουν οι ίδιοι κάποια ψυχολογικά προβλήματα ;

Δεν θα μπορούσαμε με σιγουριά να εντάξουμε τα άτομα αυτά, σε κάποιες διαγνωστικές κατηγορίες για να μπορέσουμε να πούμε ότι κάτι υπάρχει . Σίγουρα όμως οι ίδιοι είναι άτομα εγωιστικά, πολλές φορές είναι χειριστικοί και πιεστικοί και ουσιαστικά ικανοποιούνται με το να δημιουργούν καταστάσεις μέσα στην εργασία οι οποίες φέρνουν ένταση. Αυτό δεν μπορούμε με σιγουριά να το χαρακτηρίσουμε ψυχοπαθολογία , όμως σίγουρα είναι στοιχεία της προσωπικότητας τους, τα οποία προέρχονται  από  προηγούμενα βιώματα στην ζωή τους , τα οποία ουσιαστικά δεν τα έχουν ανακαλύψει ή δεν έχουν κάνει κάτι για να τα επεξεργαστούν και με αυτόν τον τρόπο βγαίνουν στο εργασιακό τους πλαίσιο. Σίγουρα,  δεν θεωρείται ότι είναι κάτι το φυσιολογικό και υγιές και γι΄αυτό τον λόγο υποφέρουν και τα θύματα μέσα σε αυτές τις καταστάσεις.

Το ρωτώ κυρία Κουμαντάκη διότι, στόχος του mobbing, είναι η εξόντωση του θύματος , δεν είναι κάτι αθώο. Γι’ αυτό κάνω αυτή την συγκεκριμένη ερώτηση, είναι η εξόντωση του θύματος . Άρα τι συναισθήματα μπορεί κανείς να τρέφει για  τον ίδιο του τον εαυτό και κατά συνέπεια να βγάζει αυτή την συμπεριφορά στους άλλους ανθρώπους;

Συνήθως, τα άτομα αυτά μπορεί να έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση για τον εαυτό τους. Είναι και αυτό που είπαμε και πριν μπορεί να αισθάνονται ανεπαρκής, και με αυτό τον τρόπο να προσπαθούν να βγάλουν την δική τους ανεπάρκεια στα υποτιθέμενα λάθη τον άλλον συνεργατών ή των άλλων ανθρώπων που βρίσκονται στην εργασία τους.

Ή να θέλουν να εξοντώσουν για να κυριαρχήσουν ;

Φυσικά, ή να θέλουν να εξοντώσουν για να κυριαρχήσουν, γιατί μπορεί και τα νέα άτομα τα οποία έρχονται σε μία εργασία να είναι απειλή γι αυτούς. Γιατί όσο πιο επαρκή είναι τα άτομα τα οποία έρχονται σε αντιπαράθεση, τόσο φαίνεται η δική τους ανεπάρκεια. Άρα , δυνητικά με μία απόλυση ή μία εξαναγκαστική παραίτηση τον  βγάζει από την μέση.

Για να δούμε την ψυχολογική κατάσταση του θύματος. Το θύμα βρίσκεται σε μία μειονεκτική θέση και έχει μεγάλη δυσκολία να αντιδράσει παρόλαυτα θα πρέπει να το πράξει για να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Από πού θα μπορέσει να αντλήσει την δύναμη αυτή ή και τα ερεθίσματα;

Αρχικά είναι πάρα πολύ σημαντικό το άτομο το οποίο δέχεται αυτή την συμπεριφορά  να μπορεί να αναγνωρίσει τα συμπτώματα , γιατί υπάρχουν κάποιες φορές οι οποίες το άτομο όπως σας είπα και πριν έχει μάθει την κατάσταση και την θεωρεί φυσιολογική. Άρα θα πρέπει το άτομο αρχικά να μπορέσει να αναγνωρίσει ότι δέχεται αυτή του είδους την επίθεση για να κάνει κάτι γι΄΄ αυτό. Αυτό είναι το αρχικό στάδιο. .

Πόσο εύκολο είναι να το αναγνωρίσει κανείς σε σύντομο χρονικό διάστημα ;

Είναι δύσκολο σε σύντομο χρονικό διάστημα να το αναγνωρίσει . Συνήθως το καταλαβαίνουμε από τα ψυχολογικά αλλά και από τα οργανικά συμπτώματα τα οποία αρχίζει και εμφανίζει το άτομο που είναι θύμα.

Σε επίπεδο ψυχολογικών συμπτωμάτων τα άτομα  , μπορούν να εμφανίσουν πολύ έντονο στρες, αλλά και μειωμένη αντοχή σε στρεσογόνες συνθήκες. Συνήθως οι στρεσογόνες συνθήκες στην δουλειά είναι κάτι το οποίο το περιμένουμε και το στρες είναι μια φυσιολογική και θα το λέγαμε μία βιωτική κατάσταση, όταν όμως μιλάμε για επίπεδα F στρες , κάτι το οποίο είναι παραγωγικό και το άτομο μπορεί να  διαχειριστεί . Πολλές φορές όμως τα άτομα μέσα σε τέτοια εργασιακά περιβάλλοντα εμφανίζουν D στρες και αυτό είναι πολύ άσχημο διότι δεν  μπορούν να το διαχειριστούν και εκεί μπορούν να εμφανίζουν έντονη δυσφορία. Πολλές φορές υπάρχουν και καταθλιπτικά συμπτώματα μπορεί να αισθάνονται ντροπή, ενοχή και θλίψη,  μπορεί να αισθάνονται αβοηθησία, παραίτηση, να εμφανίσουν φοβίες , πολλές φορές να είναι και επιθετικοί  οι ίδιοι, να έχουνε μία επιθετικότητα .

• Να καταλήξουν να κάνουν κατάχρηση ουσιών και αλκοόλ προκειμένου να μπορέσουν να διαχειριστούν την κατάσταση μη έχοντας άλλα εφόδια.
• Παρουσιάζουν και σεξουαλικές διαταραχές και διαταραχές ύπνου και σε μικρότερα ποσοστά εκφράζουν και έναν μικρότερο αυτοκτονικό ενδοιασμό. Συγκεκριμένα στην Σουηδία, θα μπορούσαμε να πούμε ότι μέσα από τις έρευνες , έχει φάνει ότι περίπου 1/10 με 1/20 % των αυτοκτονιών, συσχετίζεται με έντονο εργασιακό στρες.

 Πολύ μεγάλο το ποσοστό. Πιστεύεται ότι θα βοηθούσε το θύμα , ένας άνθρωπος ο οποίος έχει έναν δυνατό χαρακτήρα , να απαντήσει και εκείνος με βία απέναντι στον θύτη του;

Νομίζω ότι ποτέ η βία δεν  φέρει τα κατάλληλα ή τα σωστά αποτελέσματα. Αν απαντήσει με βία το άτομο που δέχεται όλη αυτή την συμπεριφορά, ουσιαστικά είναι σαν να χάνει το δίκιο του. Νομίζω, ότι οι κινήσεις του πρέπει να είναι πιο ειρηνικές και σίγουρα πιο διπλωματικές. Όμως για να μπορέσει το άτομο να συμπεριφερθεί έτσι θα πρέπει ουσιαστικά να έχει λάβει ή  να έχει μπει σε κάποια διαδικασία ψυχοεκπαίδευσης. Δηλαδή να μάθει να αναγνωρίζει τα συμπτώματα, να ενισχύσει πολύ καλά το κομμάτι της ψυχικής ανθεκτικότητας, να εκπαιδευτεί στο πώς να οριοθετεί άτομα τα οποία του συμπεριφέρονται έτσι με αυτόν τον τρόπο και να μπορέσει να βάλει ένα όριο. Αυτό είναι ουσιαστικά το καλύτερο εφόδιο που μπορούν να έχουν τα άτομα τα οποία έχουν μία τέτοια συμπεριφορά.

Ποιες  μπορεί να είναι οι επιπτώσεις στην υγεία των θυμάτων , πέρα από την ψυχολογική πίεση. Θα μπορούσε ας πούμε να είναι κάποιο αυτοάνοσο νόσημα;

Ξεκάθαρο πλαίσιο γι’ αυτό, δεν υπάρχει, έτσι ώστε να μπορούμε να δώσουμε μία εικόνα της αιτίας- αιτιατού.

Σίγουρα, όμως αυτό που μπορούμε να πούμε, είναι ότι αυτή η πίεση είναι σε μία συνεχή υπερδιέγερση. Αυτό σημαίνει ότι το σώμα του παράγει ορμόνες, οι ορμόνες του στρες όπως για παράδειγμα η αδρεναλίνη. Όταν το σώμα και ο εγκέφαλος είναι σε μία συνεχή υπερδιέγερση, αυτό σίγουρα επηρεάζει σε πολύ μεγάλο βαθμό το ανοσοποιητικό σύστημα, με ότι επάγεται αυτό.

• Σε επίπεδο συμπτωμάτων τα άτομα εμφανίζουν κεφαλαλγίες, πολλές φορές και ημικρανία, έχουν πολύ έντονες διαταραχές του πεπτικού συστήματος , αυξημένη πίεση, ταχυκαρδία, στηθάγχη, τρόμος στα άνω και κάτω άκρα, ημιαλγίες, πολλές φορές έχουν εφιδρώσεις. Παρουσιάζουν επίσης και δερματολογικά συμπτώματα αλλά και οι γυναίκες μπορούν να παρουσιάσουν διαταραχές της εμμήνου ρύσεως.

Μπορούν να παρουσιαστούν και όλα τα συμπτώματα  της κρίσης πανικού . Επίσης, το άγχος μπορεί να εκφραστεί και με σωματικά συμπτώματα. Είναι δύσκολο να καταλάβει το άτομο αν αυτό που νιώθει είναι ψυχολογικό ή σωματικό. Γι αυτό θέλει μία πολύ καλή αναγνώριση των συμπτωμάτων.

Τι θα συμβουλεύατε τους ανθρώπους που δέχονται το mobbing  ;

Είναι πολύ σημαντικό τα άτομα να μπορούν εξαρχής να αναγνωρίσουν  αυτό που συμβαίνει , είναι πάρα πολύ σημαντικό για να μπορέσουμε να αναγνωρίσουμε αυτό που συμβαίνει .  Αρχικά θα πρέπει να αναφερθούμε γι’ αυτά που νοιώθουμε στο περιβάλλον μας , είτε αυτό είναι εργασιακό, είτε είναι το κοινωνικό, είτε είναι οι  φίλοι μας, είτε είναι η οικογένεια μας. Πολλές φορές ένας τρίτος άνθρωπος μπορεί πολύ πιο εύκολα να καταλάβει τι είναι αυτό που συμβαίνει σαν παρατηρητής, οπότε να μας βοηθήσει στο να πάρουμε βοήθεια. Αν επίσης το άτομο το οποίο δέχεται αυτή την συμπεριφορά εμφανίσει αγχώδη καταθλιπτική συμπτωματολογία είναι σίγουρο ότι πρέπει να επισκεφθεί κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας.

• Ένα άλλο κομμάτι είναι να παρατηρήσει αν τα συμπτώματα αυτά ή όλο αυτό που βιώνει συμβαίνει  και σε άλλους εργαζόμενους μέσα στο ίδιο εργασιακό πλαίσιο.  Επομένως, θα πρέπει  να μπορέσει να συσπειρώσει  μία ομάδα και από κοινού να δράσουν .
• Ένα άλλο πολύ πρακτικό κομμάτι, είναι ουσιαστικά να κρατάει ένα ημερολόγιο, διότι λέμε ότι το mobbing ,για να μπορέσουμε να το εκφράσουμε και να πούμε ότι υπάρχει σε έναν εργασιακό χώρο θα πρέπει ουσιαστικά να παρατηρείται για μία φορά την εβδομάδα τουλάχιστον και τουλάχιστον για 6 μήνες.  Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να υπάρχουν σποραδικά συμπτώματα και το άτομο που δέχεται αυτή την συμπεριφορά να ξεχνάει τι γίνεται ή να το θεωρεί κάτι φυσιολογικό. Κρατώντας όμως καταγραφή, ένα ημερολόγιο με όλα αυτά που συμβαίνουν   με ημερομηνία , τον βοηθάει να τα θυμάται για να μπορέσει να στοιχειοθετήσει μία κατάσταση και να καταλάβει τι γίνεται και να κινηθεί μετά από αυτό.

 Ποιος είναι ο ρόλος των παριστάμενων στον χώρο εργασίας, οι οποίοι  παρακολουθούν την συμπεριφορά αυτή;

Ναι, συνήθως όλο αυτό το παιχνίδι θα το λέγαμε , δεν παίζεται ανάμεσα στο θύμα και τον θύτη, υπάρχουν και οι παριστάμενοι οι οποίοι ουσιαστικά παρακολουθούν αυτή την κατάσταση . Εκείνοι μπορεί να κλιθούν είτε να πάρουν έναν ενεργό ρόλο, ώστε να βοηθήσουν το θύμα να συσπειρωθεί και να μπορέσει να το αντιμετωπίσει. Πολλές φορές και αυτοί μένουν απαθείς απέναντι σε  αυτή την κατάσταση ,είτε γατί έχουν προσωπικές διαφωνίες με το θύμα, είτε γιατί δεν θέλουν να πάρουν θέση.. Ουσιαστικά ακόμα και με την μη παρέμβαση τους να δρουν κακοποιητικά απέναντι στο άτομο που δέχεται αυτή την κατάσταση.

 Θεωρείται ότι συναινούν; Όταν κανείς δεν αντιδρά συναινεί;

Νομίζω ότι συναινεί, ναι, θα έλεγα ότι συναινεί. Διότι πάρα πολλές φορές , το βλέπουμε και σε πάρα πολλά κοινωνικά φαινόμενα να παρακολουθούμε μία κατάσταση και να μην αντιδρούμε , αυτό μας κάνει κατά κάποιον τρόπο κοινωνούς σε αυτή την κατάσταση. Άρα , ίσως θα έπρεπε να υπάρχει μία αντίδραση όταν βλέπουμε κακοποιητικές συμπεριφορές μέσα στο εργασιακό πλαίσιο γιατί εν δυνάμει κάποια στιγμή αυτό μπορεί να συμβεί και σε εμάς.

Ακριβώς, σε εμάς, στον αδερφό μας, στο παιδί μας, θα πρέπει όλοι να κάνουμε μία προσπάθεια να μπορέσουν , έστω να βελτιωθούν αυτού  του τύπου οι συμπεριφορές.Πείτε μας ποιες είναι οι κατηγορίες του mobbing, μέσα στο εργασιακό περιβάλλον; Για να γίνουν λίγο περισσότερο γνωστές στο ευρύ κοινό.

Υπάρχουν τριών ειδών κατηγορίες .

Η μία κατηγορία αρχικά είναι η κάθετη, με την οποία ουσιαστικά ένας υψηλά ιστάμενος , μπορεί να επιδρά αρνητικά ως προς ένα υφιστάμενο.

Μία οριζόντια ουσιαστικά κατηγορία κατά την οποία , άτομα του ίδιου επιπέδου εργασιακού κάνουν υπό ομάδες και αποκλείουν ένα άτομο μέσα από τις ομάδες αυτές και δημιουργούν όλα αυτά τα χαρακτηριστικά στο άτομο το οποίο είναι το άτομο θύμα και πολλές φορές μπορεί να έχει  μία κατιούσα μορφή, Δηλαδή, μπορεί άτομα τα οποία είναι σε χαμηλότερο εργασιακό επίπεδο να ασκούν αυτή του είδους την ηθική παρενόχληση αυτή την συμπεριφορά σε άτομα τα οποία είναι μίας ανώτερης κλίμακας εργασιακής. Οπότε θέλω να πω ότι δεν είναι κάτι παγιωμένο , μπορεί να συμβεί με πολλούς τρόπους γι αυτό είναι και τόσο συχνό σαν φαινόμενο.

Ποιες είναι οι επιπτώσεις για την επιχείρηση όλης αυτής της κατάστασης,  γιατί ο εργαζόμενος θύμα  ή  οι εργαζόμενοι αν δεν είναι ένας , δεν θα μπορούν να αποδώσουν στην δουλειά τους κάτω από αυτή την κακή ψυχολογική κατάσταση;

Οι επιπτώσεις δεν υπάρχουν μόνο σε επίπεδο διαπροσωπικό, υπάρχουν και σε επίπεδο εργασιακού περιβάλλοντος , διότι όλη  η αποδοτικότητα των εργαζομένων που λειτουργούν  κάτω από αυτές τις συνθήκες μειώνεται .Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ένα άτομο που δέχεται τέτοια συμπεριφορά η απόδοση του μπορεί να μειώνεται κατά 80% . Αυτό καταλαβαίνεται τι μπορεί να σημαίνει μάλλον για εταιρίες ή οργανισμούς που αυτή την στιγμή πρέπει να λειτουργούν απόλυτα σωστά, λόγο της  κατάστασης όλης αυτής που περνάμε. Θέλω να πω ότι είναι πάρα πολύ σημαντικό να αναγνωρίζονται αυτά τα συμπτώματα , διότι πάρα πολλές φορές όλες αυτές οι συγκρούσεις στο εργασιακό περιβάλλον μπορεί να έχουν τεράστια επίπτωση και στην επιχείρηση και στον ίδιο τον οργανισμό.

Πέρα από το εργασιακό περιβάλλον, σε ποιους άλλους χώρους μπορεί να εμφανίζεται ή συμπεριφορά αυτή  που λέγεται mobbing ;

Εννοείτε, εκτός εργασιακού τελείως περιβάλλοντος;

Εκτός εργασιακού περιβάλλοντος ναι, θα μπορούσε να είναι και στο οικογενειακό περιβάλλον, στο φιλικό περιβάλλον ;

Ποιο, συχνά με βάση της εμπειρίας μου και με βάση των καταστάσεων των οποίων αντιμετωπίζουμε, το συναντάμε  σε καταστάσεις που δημιουργούνται σε ομάδες . Ένα πολύ καλό παράδειγμα θα ήταν ας πούμε οι αθλητικοί όμιλοι . Ομάδες που κάνουν ένα κοινό άθλημα και μπορεί τα άτομα κατά κάποιον τρόπο να περικυκλώσουν έναν άνθρωπο  που μπορεί να είναι ευάλωτο με κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και να τον αποκλείουν από την ομάδα. Αυτό βέβαια σαν χαρακτηριστικό μοιάζει κάπως με το Bylling,αλλά μπορεί να είναι διαφορετικό γιατί μπορούν να υπάρχουν και ομάδες ενηλίκων που εκφράζουν τέτοιου είδους συμπεριφορές προς άτομα που είναι πιο ευάλωτα ή  έχουν κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά.

Κυρία Κουμαντάκη τι μπορούμε να κάνουμε σε επίπεδο πρόληψης;

Σε επίπεδο αρχικά ατομικής  πρόληψης είναι πάρα πολύ σημαντικό ξεκινώντας να πάμε σε μία εργασία , να έχουμε από κοινού είτε με τον εργοδότη μας, είτε με τον οργανισμό ένα ξεκάθαρο εργασιακό πλαίσιο. Να μην υπάρχουν παραθυράκια. Επίσης να είναι το καθηκοντολόγιο μας πολύ συγκεκριμένο έτσι ώστε να ξέρουμε πότε γίνεται κάποια υπέρβαση. Να κρατάει ο εργαζόμενος τις επαγγελματικές τους σχέσεις , το επαγγελματικό επίπεδο. Πολλές φορές διαπιστώνουμε ότι υπάρχουν και παραπάνω σχέσεις στο εργασιακό πλαίσιο και αυτό καμία φορά είναι εις βάρος των εργαζόμενων. Ένα άλλο κομμάτι είναι να μην αποκαλύπτει προσωπικές πληροφορίες ή στοιχεία που δεν αφορούν την εργασία, αλλά είναι προσωπικά του στοιχεία που αφορούν την προσωπικότητα του, τις θρησκευτικές ή σεξουαλικές του προτιμήσεις και όλο αυτό το κομμάτι να τον κάνει λίγο πιο ευάλωτο σε ένα πλαίσιο . Άρα , είναι πολύ καλό ειδικά σε νέα εργασιακά περιβάλλοντα  τα οποία δεν τα γνωρίζουμε και δεν ξέρουμε πόσο εχθρικό ή φιλικό είναι το περιβάλλον .

• Να κρατάμε μία πιο συντηρητική και μία πιο επαγγελματική στάση απέναντι στο πλαίσιο.
• Επίσης αν έχει βιώσει όντως μία φορά στην ζωή του το mobbing και πλέον το αναγνωρίσει , να το δει σαν μία ευκαιρία να μάθει από αυτό . Δηλαδή να δημιουργήσει μία λίστα με τα δικά του όρια τα προσωπικά. Δικές του προσωπικές αξίες και να ξέρει πότε να μην τα ξεπερνά και πότε να τα τηρεί.

Και πριν κλείσουμε να σας ρωτήσω, στον χώρο της Υγείας, όπως για παράδειγμα στα νοσοκομεία παρατηρείται  πιο έντονα το φαινόμενο του mobbing;

Η αλήθεια είναι ότι βάση των ερευνών, έχει φανεί , ότι στα εργασιακά πλαίσια που υπάρχει πάρα πολύ μεγάλη ένταση όπως είναι τα νοσοκομεία  είτε οι χώροι υγείας , δημιουργούνται αρκετά έντονα αυτά τα φαινόμενα . Πολλές φορές υπάρχουν πολύ μεγάλες ιεραρχικές κλίμακες που δημιουργούν τέτοιου είδους αντιπαραθέσεις και η ένταση αυτή και το πολύ στρεσογόνο περιβάλλον, αποτελεί  ένα εύφορο έδαφος για να δημιουργούνται τέτοιου είδους καταστάσεις, ειδικά λόγω των συνθηκών των τελευταίων μηνών .

 Κυρίως, σε ποιους εργαζομένους εντοπίζεται στα νοσοκομεία ,από γιατρούς σε νοσοκόμες, σε διοικητικό προσωπικό ; Υπάρχουν αυτά τα στοιχεία βάση των ερευνών;

Το νοσηλευτικό προσωπικό είναι πάντα σε μία ευάλωτη θέση για πάρα πολλές καταστάσεις. Έχει φανεί ότι το νοσηλευτικό προσωπικό είναι πόλος έλξης τέτοιων καταστάσεων . Όμως, οι ιεραρχικές βαθμίδες υπάρχουν και ανάμεσα στους γιατρούς , υπάρχουν σε όλες τις διεπιστημονικές ομάδες, οπότε δεν μπορούμε να πούμε σίγουρα ότι το αναγνωρίζουμε μόνο στο νοσηλευτικό προσωπικό αλλά μπορεί να είναι και στο διοικητικό πλαίσιο , να είναι και ένας βοηθός με έναν γιατρό ο οποίος είναι πιο ανεβασμένος ιεραρχικά . Αυτό είναι κάτι που εξαρτάται -ποιοι δουλεύουν σε αυτό αλλά και πάρα πολύ από τις συνθήκες εργασίας .

 Αναγνωρίζεται και ανάμεσα στα φύλλα αν είναι γυναίκα ή άνδρας;

Εδώ, δεν θα μπορούσαμε να πούμε ότι οι γυναίκες είναι πιο ευάλωτες σε αυτό, θα μπορούσαμε όμως να πούμε ότι έχουν λίγο υψηλότερη ποσοστιαία βαθμολογία . Θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι περίπου 45-55. Πολλές φορές οι γυναίκες είναι λίγο πιο επιρρεπείς στο να κάνουν τον ρόλο του θύτη . Σε ένα ποσοστό περίπου 55% σε σχέση με τους άνδρες. Με το 45% το αντίστοιχο των ανδρών.