Σε φάση ολοκλήρωσης βρίσκεται η δημιουργία «consensus βιοδεικτών» που θα κατατεθεί στον υπουργό Υγείας, κ. Α. Γεωργιάδη το αμέσως προσεχές διάστημα. Πρόκειται για μία πρωτοβουλία των Ελλήνων Ογκολόγων, οι οποίοι διαμέσου της ΕΟΠΕ και συναισθανόμενοι την ευθύνη της χορήγησης της ορθής θεραπείας, ανέλαβαν τη δράση της δημιουργίας «consensus βιοδεικτών». Θα αφορά μία πλήρως κοστολογημένη και αιτιολογημένη πρόταση των Ελλήνων Ογκολόγων με στόχο την άμβλυνση, στην πράξη, των αντιθέσεων για τους ογκολογικούς ασθενείς.
Για το θέμα μιλήσαμε με τον κ. Μιχάλη Νικολάου, MD, MSD, PhD παθολόγος – ογκολόγος, επιμελητής A, Α’ Παθολογική – Ογκολογική κλινική, Εμπνευστής και Επιστημονικά Υπεύθυνος του “ΟΙΚΟΘΕΝ”, επιστημονικά υπεύθυνος της Κατ’οίκον Νοσηλείας του ΓΑΟΝΑ «Άγιος Σάββας», αντιπρόεδρος της Εταιρείας Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας (ΕΟΠΕ), πρόεδρος στην Επαγγελματική Ένωση Παθολόγων – Ογκολόγων Ελλάδος (ΕΕΠΟΕ), μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ένωσης Ιατρών Νοσοκομείων Αθήνας και Πειραιά (ΕΙΝΑΠ), μέλος της γενικής συνέλευσης της Ομοσπονδίας Ενώσεως Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος (ΟΕΝΓΕ) και εκπρόσωπος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών (ΙΣΑ) στον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο (ΠΙΣ).
Ο ρόλος της ΕΟΠΕ
Σύμφωνα με τον κ. Νικολάου, το μεγάλο στοίχημα είναι η ισότιμη πρόσβαση των ασθενών που το έχουν ανάγκη καθιστώντας επιτακτική την επικαιροποίηση του πλαισίου αποζημίωσης με σκοπό την απρόσκοπτη και ισότιμη πρόσβαση όλων των ασθενών στις καινοτόμες εξατομικευμένες ογκολογικές θεραπείες.
Αυτό, υπογράμμισε, αποτελεί κοινωνικό ζήτημα, ζήτημα δικαιοσύνης και υποχρέωσής μας προς τους ασθενείς μας. Μέσω της Εταιρείας Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας – ΕΟΠΕ έχουν επενδυθεί περισσότερα από 6,5 εκατομμύρια ευρώ σε αναλύσεις βιοδεικτών και έχουν πραγματοποιηθεί περισσότερα από 20 προγράμματα ανίχνευσης μεταλλάξεων και μοριακών αλλαγών. Στο πλαίσιο αυτό, 7.000 ασθενείς ελέγχθηκαν δωρεάν λαμβάνοντας το κατάλληλο σε κάθε περίπτωση φάρμακο. Χωρίς να υπάρχουν γεωγραφικοί περιορισμοί, οι ωφελούμενοι των εξετάσεων αυτών επεκτείνονται σε ολόκληρη την επικράτεια της χώρας, από την Κρήτη μέχρι την Αλεξανδρούπολη και από την Ήπειρο μέχρι το Καστελόριζο.
Στις 22 Δεκεμβρίου 2022, μας ανέφερε, συνεδρίασε το διοικητικό συμβούλιο της ΕΟΠΕ και λαμβάνοντας υπόψη τη μεγάλη σημασία του NGS στην βέλτιστη θεραπευτική επιλογή ”αποφασίσαμε να συνεχίσουμε το πρόγραμμα αποζημίωσης του καρκίνου του πνεύμονα με ίδιους πόρους καταναλώνοντας περισσότερα από 160.000 ευρώ από το αποθεματικό της εταιρείας, αντικαθιστώντας τον ρόλο της πολιτείας, που εδώ και μία δεκαετία δεν έχει «προχωρήσει» καμία ουσιαστική εξέλιξη στα ζητήματα των βιοδεικτών”.
Και συνεχίζει : Τη σπουδαιότητα της ανίχνευσής τους προσπαθήσαμε να αναδείξουμε με μία εκδήλωση αφιερωμένη στο ρόλο τους την Τρίτη 21 Φεβρουαρίου 2023 όπου εξήραμε το γεγονός ότι η εξατομικευμένη ιατρική έχει αλλάξει το διαγνωστικό και θεραπευτικό τοπίο των ασθενών με καρκίνο έχοντας ως άξονα τις μοριακές εξετάσεις που πραγματοποιούνται στον όγκο με αποτέλεσμα να προσφέρονται σημαντικές πληροφορίες για την επιλογή της κατάλληλης θεραπείας, ενώ αποτελεί μόνιμο θέμα στην ατζέντα συζήτησης διαχρονικά της εταιρείας μας με το υπουργείο Υγείας.
Το παράδειγμα του ΓΑΟΝΑ «Ο Άγιος Σάββας»
Στο νοσοκομείο Άγιος Σάββας, μέσω της συνταγογράφισης μερικών βιοδεικτών υπάρχει η δυνατότητα της δωρεάν, για τον ασθενή, πραγματοποίησης εξέτασης NGS. Αυτό, επισημαίνει ο κ. Μιχάλης Νικολάου, αποτελεί ένα τεράστιο πλεονέκτημα για τους ασθενείς, αλλά και ένα σπουδαίο όπλο στα χέρια μας. Από την άλλη όμως, εξυπηρετείται ένα μέρος μόνο και όχι η ολότητα των ασθενών της χώρας, ενώ την ίδια υπηρεσία οι υπόλοιποι (ασθενείς) καλούνται να την αποζημιώσουν από μόνοι τους με κόστος που μερικές φορές μπορεί να αγγίζει και τα 1.000 ευρώ.
Οφείλει να γίνει αντιληπτό (από την πολιτεία) πως οι βιοδείκτες είναι άρρηκτα συνδεδεμένοι με τη σωστή ογκολογική θεραπεία και το δικαίωμα της ίσης πρόσβασης σε αυτούς αδιαπραγμάτευτο, υπογραμμίζει ο ίδιος. Η εξέτασή τους είναι επιτακτική και καθορίζεται ως αναγκαία από όλες τις κατευθυντήριες οδηγίες, διεθνείς και εθνικές. Αξίζει να αναφερθεί, ότι η πρώτη προσπάθεια αποζημίωσης ήταν από τον κ. Άδωνι Γεωργιάδη στην προ δεκαετίας θητεία του ως υπουργός υγείας (2013 – 2014), ενώ το θέμα έχει ξαναέρθει στην επικαιρότητα καθώς ο ίδιος έχει ξεκάθαρα αντιληφθεί τη σπουδαιότητα των βιοδεικτών. Οι Έλληνες Ογκολόγοι δια μέσω της ΕΟΠΕ συναισθανόμενοι την ευθύνη της χορήγησης της ορθής θεραπείας, ανέλαβαν τη δράση της δημιουργίας «consensus βιοδεικτών», που σύντομα θα ολοκληρωθεί και θα κατατεθεί στο γραφείο του αποτελώντας έτσι την κοστολογημένη και αιτιολογημένη πρότασή τους, προσπαθώντας να αμβλυνθούν στην πράξη οι αντιθέσεις για τους ογκολογικούς τους ασθενείς.
Είναι λοιπόν η ιατρική ακριβείας ακριβή ή πολύτιμη;
Οι προκλήσεις και τα εμπόδια στην άσκηση της ιατρικής ακριβείας στην Ελλάδα είναι πολλές, αφού η γνώση αυτή περνά μέσα από τους βιοδείκτες οι οποίοι θα μας υποδείξουν ποιος ασθενής είναι κατάλληλος να λάβει ποιο φάρμακο, σημειώνει ο Αντιπρόεδρος της Εταιρείας Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας (ΕΟΠΕ). Χρειάζεται, λοιπόν, το σωστό κλειδί για να ανοίξει την κατάλληλη πόρτα. Αυτό συνήθως επιτυγχάνεται μέσα από την ανάλυση πολλών γονιδίων ταυτόχρονα με τη διαδικασία της τεχνικής της «Αλληλούχισης Νέας Γενιάς» ή αλλιώς γνωστότερο ως Next Generation Sequencing (NGS). Η τεχνική αυτή μας δίνει τη δυνατότητα γρήγορα και με σχετικά μικρό κόστος να έχουμε μία σημαντική πληροφορία βοηθώντας μας να θεραπεύουμε σωστά τους ασθενείς μας και να κάνουμε ορθή χρήση των φαρμάκων που ήδη διαθέτουμε.
Οπως λέει, η κλασική χημειοθεραπεία ως κριτήριο χορήγησής της είχε τον «ανατομικό χαρακτηρισμό» του καρκίνου. Οι στοχεύουσες θεραπείες ως κριτήριο χορήγησής τους έχουν τον «μοριακό χαρακτηρισμό» του όγκου. Η αλλαγή αυτή στη θεραπευτική αντιμετώπιση του καρκίνου που έχει συντελεστεί με την προσθήκη των νέων καινοτόμων φαρμάκων είναι και αυτή που έχει συνεισφέρει τα μέγιστα στην αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης στο μεταστατικό στάδιο ενώ παρόμοια, ενθαρρυντικά, είναι και τα αποτελέσματα στην επικουρική θεραπεία επιτυγχάνοντας την ίαση σε όλο και περισσότερες περιπτώσεις ασθενών.
Βιοδείκτες στην Ογκολογία
Ο καρκίνος εμφανίζει στις μέρες μας μία διαρκώς αυξανόμενη επίπτωση και υπολογίζεται ότι το 2030 τα περιστατικά θα είναι διπλάσια από αυτά του 2012, ωστόσο οι θάνατοι φαίνεται να μην ακολουθούν την ίδια αυξητική τάση αλλά παραμένουν σταθεροποιημένοι με μικρή αύξηση, επισημαίνει ο κ. Νικολάου, συμπληρώνοντας ότι η αισιόδοξη αυτή διαπίστωση οφείλεται κυρίως στη βελτιστοποίηση των θεραπευτικών μεθόδων και επιλογών που σήμερα υπάρχουν.
Η χειρουργική και η ακτινοθεραπεία είναι δύο ιατρικές ειδικότητες που εξελισσόμενες στο χρόνο βοήθησαν αρκετά. Παράλληλα, η δυνατότητα της διαγνωστικής προσέγγισης με τα απεικονιστικά μέσα να γνωρίζουν ιδιαίτερη άνθηση με τη βελτίωση της τεχνολογίας όσο και το γεγονός της εξατομίκευσης μέσα από εξετάσεις «βιοδεικτών», δηλαδή ανίχνευσης μεταλλάξεων ή αλλαγών στον όγκο που δύναται να «στοχευτούν» με φάρμακα, άλλαξαν πραγματικά τον «ρου» της θεραπείας του καρκίνου. Όμως -και καταλήγει την ανάλυσή του -το κόστος της εξέτασης των βιοδεικτών παραμένει υψηλό, δοκιμάζοντας έτσι τις αντοχές ακόμα και των πιο εύρωστων ασφαλιστικών ταμείων και των πιο εύρωστων οικονομικά χωρών.
Πηγή: iatronet.gr
