Blog

Η Παγκόσμια Ημέρα Λεύκης, στις 25 Ιουνίου, βρήκε χιλιάδες ασθενείς με την συγκεκριμένη δερματική πάθηση σε στάση αναμονής για μια νέα θεραπεία, που υπόσχεται να αλλάξει τα δεδομένα στην αντιμετώπισή της.

“Φέτος πραγματικά είναι μια πολύ σημαντική χρονιά για τη λεύκη», επεσήμανε η καθηγήτρια Δερματολογίας – Αφροδισιολογίας στο νοσοκομείο “Ανδρέας Συγγρός”, Ηλέκτρα Νικολαΐδου (φωτογραφία), μιλώντας σε πρόσφατη ενημερωτική εκδήλωση του Πανελλήνιου Συλλόγου Ασθενών με Δερματικά Νοσήματα και Ψωριασική Αρθρίτιδα “Επιδέρμια”. Όπως είπε, η νέα πολλά υποσχόμενη θεραπευτική επιλογή έχει εγκριθεί και θα προστεθεί τους επόμενους μήνες στο «οπλοστάσιο» των δερματολόγων, ενώ αναμένεται θα ακολουθήσουν πολλές ακόμη νέες θεραπείες μέσα στα επόμενα 1 ως 3 έτη.

Η νέα κρέμα

Πρόκειται για μια κρέμα, βασισμένη στη δραστική ουσία ρουξολιτινίμπη (ruxolitinib), η οποία ανήκει στην κατηγορία των JAK-αναστολέων, που χρησιμοποιούνται και σε άλλα δερματικά νοσήματα. Η έγκρισή της, τον περασμένο Απρίλιο στην Ευρώπη και νωρίτερα στις ΗΠΑ, βασίστηκε σε πολύ ενθαρρυντικά αποτελέσματα κλινικών μελετών, που έγιναν σε ασθενείς άνω των 12 ετών με μη δερμοτομιακή λεύκη σε ποσοστό κάτω του 10% του σώματός τους, με θεραπεία διάρκειας μέχρι 52 εβδομάδων

“Το 75% των ασθενών, μετά από ένα χρόνο θεραπείας, κατάφερε να βελτιωθεί στο πρόσωπο σε ποσοστό 50%. Είναι πολύ σημαντικό ποσοστό αν σκεφτεί κανείς ότι γίνεται μόνο με την κρέμα, χωρίς να χρησιμοποιούμε καθόλου είτε τον ήλιο είτε την φωτοθεραπεία”, τόνισε η κ. Νικολαϊδου, προσθέτοντας πως το 30% των ασθενών αυτών είχαν βελτίωση 90%, δηλαδή ουσιαστικά εξάλειψαν τη λεύκη.

Η αποτελεσματικότητα της θεραπείας ήταν μικρότερη στο σώμα, σε σχέση με αυτή στο πρόσωπο, καθώς οι μισοί ασθενείς είδαν βελτίωση κατά 50%. Σε ό,τι αφορά την ασφάλεια, οι ανεπιθύμητες ενέργειες ήταν πολύ σπάνιες (όπως ένα ακμοειδές εξάνθημα, κνησμός, λίγη κεφαλαλγία) και κράτησαν λίγες μέρες.

“Θέλουμε να πιστεύουμε ότι τους επόμενους μήνες θα μπορέσουμε να χρησιμοποιήσουμε την κρέμα αυτή και στην Ελλάδα, ώστε να επωφεληθούν και οι Έλληνες ασθενείς”, τόνισε η καθηγήτρια, εκτιμώντας ότι αυτό θα συμβεί στις αρχές του 2024.

Όπως διευκρίνισε, η κρέμα μπορεί να εφαρμοστεί δύο φορές την ημέρα, σε άτομα όχι κάτω των 12 ετών και σε όχι μεγαλύτερο του 10% της επιφάνειας του δέρματος. Τα άτομα που έχουν λεύκη σε μεγαλύτερο ποσοστό, θα μπορούν να επιλέξουν την θεραπεία στα εμφανή σημεία, όπως το πρόσωπο, ο λαιμός και οι ώμοι.

Επίκτητο αυτοάνοσο νόσημα

Η λεύκη είναι μια επίκτητη δερματοπάθεια (δεν γεννιέται κανείς με λεύκη), η οποία χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση λευκών κηλίδων που συχνά έχουν και συμμετρική κατανομή στο δέρμα (στα ίδια σημεία δεξιά και αριστερά). Αλλάζει μόνο το χρώμα του δέρματος, κι όχι η σύστασή του, ενώ δεν προκαλεί κνησμό (φαγούρα) και πόνο.

Είναι σχετικά συχνό νόσημα, που αφορά το 1% με 2% του πληθυσμού σε παγκόσμια κλίμακα, ξεκινά συχνά από την παιδική ηλικία, έχει την ίδια επίπτωση και στα δύο φύλα, ενώ δεν μεταδίδεται. Όπως παρατήρησε η κ.Νικολαϊου, φαίνεται πως υπάρχει μια κληρονομικότητα, η οποία όμως δεν είναι πολύ αυστηρή, καθώς περίπου 1 στους 4 ασθενείς έχουν κάποιον συγγενή με λεύκη.

Η παθογένεια της λεύκης είναι περίπλοκη και αυτό έχει συμβάλλει στην απουσία πολύ αποτελεσματικών θεραπειών μέχρι σήμερα. Θεωρείται πως είναι αυτοάνοσο νόσημα, που συνδέεται με τη μειωμένη αντοχή που έχουν τα μελανοκύτταρα στην διαχείριση του οξειδωτικού στρες.

Η πιο συνηθισμένη κατηγορία λεύκης είναι η μη δερμοτομιακή, που περιλαμβάνει τις ακόλουθες: Γενικευμένη (καταλαμβάνει, πρόσωπο, σώμα και άκρα), ακροπροσωπική (λευκές κηλίδες μόνο στο πρόσωπο και στα άκρα), καθολική (όλο το δέρμα είναι άσπρο, εκτός από λίγα νησίδια που έχει το κανονικό της χρώμα), κομφετί (πολύ μικρές κηλίδες), υπόχρωμη (οι λευκές περιοχές έχουν πιο ασαφή όρια)

Πιο σπάνια μορφή είναι η δερμοτομιακή, η οποία περιορίζεται σε ένα μόνο σημείο του σώματος. Συναντάται συχνά σε παιδιά, μέσα σε ένα χρόνο έχει σταθεροποιηθεί, αλλά συνήθως είναι πιο ανθεκτική στη θεραπεία.

Αντιμετώπιση

Η θεραπευτική αντιμετώπιση της λεύκης βασίζεται σε δύο κύριους πυλώνες: την φωτοθεραπεία και τις διάφορες κατηγορίες κρεμών (τοπικά κορτικοστεροειδή και τοπικοί ανοσοτροποποιητές), ενώ λιγότερο συχνά εφαρμόζεται η τεχνική του αποχρωματισμού, όταν σχεδόν όλο το σώμα του ασθενή έχει λεύκη και αποχρωματίζονται οι νησίδες του φυσικού χρώματος, ώστε να εξασφαλιστεί ένα ομοιόμορφο λευκό χρώμα.

Καλύτερη πρόγνωση έχουν οι ασθενείς με βλάβη στο πρόσωπο, οι πιο σκουρόχρωμοι, καθώς και αυτοί που ανταποκρίνονται πιο γρήγορα κατά την έναρξη της θεραπείας. Συχνά (στο 44% σύμφωνα με μελέτες) επανέρχονται κάποια σημεία λεύκης σε ένα χρόνο μετά τη λήξη της θεραπείας, αλλά η βελτίωση διατηρείται.

Δύο λανθασμένες αντιλήψεις για τον ήλιο

Σε ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού επικρατεί η αντίληψη ότι η έκθεση στον ήλιο θα επιδεινώσει την λεύκη, ενώ θα αυξήσει τον κίνδυνο ο ασθενής να εμφανίσει καρκίνο του δέρματος. Και οι δύο αντιλήψεις είναι λανθασμένες, επισημαίνει η κ. Νικολαϊδου και εξηγεί:

Η ιατρική συμβουλή «μην κάθεσαι πολύ στον ήλιο), γίνεται για δύο λόγους: από τη μια είναι πολύ πιθανό να εμφανίσει έγκαυμα στο σημείο της λεύκης, γιατί εκεί απουσιάζει η μελανίνη που προστατεύει από την ηλιακή ακτινοβολία και από την άλλη θα μαυρίσει το δέρμα και η αντίθεση με το σημείο της λεύκης θα γίνει πιο έντονη.

Σε ό,τι αφορά τον δερματικό καρκίνο, ισχύει το αντίθετο: “Ίσα ίσα, οι ασθενείς με λεύκη είναι είναι προστατευμένοι από την εμφάνιση και του μελανώματος και των μη μελανοκυτταρικών καρκίνων”, τόνισε.