Blog

Η κατάσταση είναι δύσκολη, καθώς οι υπουργικές δεσμεύσεις έχουν δοθεί αλλά ακόμη εκκρεμούν, ενώ εδώ και αρκετά χρόνια ο Ιδιωτικός Τομέας είναι ο μεγαλύτερος στυλοβάτης της Υγείας αντί του Κράτους, που θα έπρεπε να παίζει αυτόν τον ρόλο. Με τέτοια δεδομένα, πώς διαγράφεται το μέλλον των εταιρειών αλλά και των ασθενών, που ήδη επιβαρύνονται πολλαπλάσια για την αγορά των φαρμάκων τους;

Η πραγματικότητα που περιγράφετε αποτυπώνει με ακρίβεια τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε: ένα σύστημα Υγείας που στηρίζεται δυσανάλογα στον Ιδιωτικό Τομέα, με το Κράτος να αδυνατεί να εκπληρώσει αποτελεσματικά τον ρόλο του ως εγγυητή της πρόσβασης και της φροντίδας των πολιτών. Παρά τις διακηρυγμένες προθέσεις και τις πολιτικές δεσμεύσεις, οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για ένα βιώσιμο και λειτουργικό σύστημα Υγείας παραμένουν ανεκπλήρωτες.

Η φαρμακοβιομηχανία λειτουργεί σε ένα περιβάλλον έντονης αβεβαιότητας, με το clawback και τις καθυστερήσεις να περιορίζουν τη δυνατότητα βιώσιμης ανάπτυξης και την είσοδο καινοτόμων θεραπειών. Οι ασθενείς καλούνται να καλύψουν σημαντικό μέρος του κόστους, γεγονός που διευρύνει τις ανισότητες στην πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες. Για να αλλάξει αυτή η πορεία, είναι αναγκαίο να κινηθούμε σε τρεις βασικούς άξονες:

1. Αναθεώρηση της φαρμακευτικής δαπάνης με βάση τις πραγματικές ανάγκες του πληθυσμού και όχι μέσω μηχανισμών ανακύκλωσης ελλειμμάτων.

2. Δημιουργία ενός σταθερού και διαφανούς συστήματος τιμολόγησης και αποζημίωσης, το οποίο θα επιβραβεύει την καινοτομία και θα στηρίζει τη βιώσιμη πρόσβαση σε νέες θεραπείες.

3. Ενίσχυση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης, ώστε να καλύπτει τις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας και να μειώνεται η οικονομική επιβάρυνση των πολιτών.

Η φαρμακευτική καινοτομία δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως κόστος, αλλά ως επένδυση στο μέλλον της Υγείας. Ένα μέλλον που αν δεν διασφαλίσουμε σήμερα με αποφασιστικές παρεμβάσεις, κινδυνεύει να γίνει δυσπρόσιτο για τους πιο ευάλωτους πολίτες.

Τι θέλετε από την Πολιτεία και δεν το έχετε;

Αυτό που ζητάμε από την Πολιτεία είναι κάτι απλό αλλά θεμελιώδες: ένα σταθερό, διαφανές και βιώσιμο πλαίσιο πολιτικών Υγείας. Χρειαζόμαστε ένα περιβάλλον που να ευνοεί την καινοτομία, να εξασφαλίζει γρήγορη και ισότιμη πρόσβαση των ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες και να αναγνωρίζει έμπρακτα τον ρόλο της φαρμακευτικής βιομηχανίας ως στρατηγικού εταίρου στο σύστημα Υγείας. Η σταθερότητα στη χρηματοδότηση, η προώθηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων (όπως η επιτάχυνση του HTA και των διαδικασιών αποζημίωσης) και η εξορθολογισμένη διαχείριση του clawback είναι κρίσιμα ζητήματα. Θέλουμε μια σχέση διαλόγου και συνέπειας, ώστε να μπορούμε να επενδύουμε με ασφάλεια στη χώρα και να διασφαλίζουμε ότι κάθε ασθενής έχει πρόσβαση στη σωστή θεραπεία, τη σωστή στιγμή.

Ποια οικονομικά κίνητρα θεωρείτε ότι θα μπορούσαν να δοθούν από την Πολιτεία, τα οποία ναι μεν δεν θα έλυναν το πρόβλημα της υποχρηματοδότησης του προϋπολογισμού αλλά και της γεωμετρικής αύξησης του clawback, όμως, από την άλλη, θα μπορούσαν να δημιουργήσουν συνθήκες βιωσιμότητας για τη φαρμακοβιομηχανία;

Η φαρμακοβιομηχανία δεν ζητά απλώς πόρους -ζητά ένα σοβαρό σχεδιασμό βιωσιμότητας. Και παρότι η συνολική υποχρηματοδότηση και η αύξηση του clawback είναι συστημικά προβλήματα, η πολιτεία έχει στη διάθεσή της εργαλεία που μπορούν να δημιουργήσουν ένα πιο ευνοϊκό περιβάλλον.

Η ενίσχυση της έρευνας και ανάπτυξης, προσφέροντας ειδικές φοροαπαλλαγές ή επιδοτήσεις για φαρμακευτικές εταιρείες που επενδύουν σε καινοτόμες θεραπείες, αποτελεί ένα πρώτο ουσιαστικό βήμα. Παράλληλα, η αναθεώρηση του συστήματος clawback, περιορίζοντάς το για τις καινοτόμες θεραπείες που δεν έχουν εναλλακτικές, θα μπορούσε να μειώσει τις υπερβολικές επιβαρύνσεις στις εταιρείες. Επιπλέον, η δημιουργία στρατηγικών συμπράξεων μεταξύ του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα θα μπορούσε να προσφέρει συνεργασίες που θα προάγουν την καινοτομία και θα εξασφαλίζουν την πρόσβαση των ασθενών.

Τα μέτρα αυτά, αν και δεν αναιρούν από μόνα τους τις προκλήσεις του συστήματος, μπορούν να λειτουργήσουν ως καταλύτης για μια νέα ισορροπία: ένα σύστημα που επιβραβεύει την καινοτομία, στηρίζει τη βιωσιμότητα και διασφαλίζει την πρόσβαση των ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες.

Τι μηνύματα λαμβάνετε από τους συνεργάτες σας ή τις μητρικές σας για το οικονομικό περιβάλλον που ισχύει στην ελληνική αγορά; Ποιους κινδύνους κρύβουν αυτά τα μηνύματα;

Οι διεθνείς συνεργάτες μας εκφράζουν αυξανόμενη ανησυχία για το οικονομικό περιβάλλον στην Ελλάδα. Το υψηλό clawback, οι καθυστερήσεις στις αποζημιώσεις και η έλλειψη σταθερότητας σε φορολογικό και τιμολογιακό επίπεδο έχουν ήδη οδηγήσει ορισμένες πολυεθνικές σε αναθεώρηση της στρατηγικής τους. Ο κίνδυνος αποεπένδυσης είναι υπαρκτός και απειλεί τόσο την πρόσβαση των ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες όσο και την αναπτυξιακή προοπτική της αγοράς.

Για την αντιστροφή αυτής της πορείας απαιτείται μια νέα, θεσμική συμφωνία πολιτείας και φαρμακοβιομηχανίας, βασισμένη σε σταθερούς και ξεκάθαρους κανόνες. Ως PhARMA Innovation Forum, έχουμε προτείνει τη δημιουργία ενός Συμφώνου Συνεργασίας, που θα συνδέει το ύψος των επιστροφών με συγκεκριμένες επενδυτικές δεσμεύσεις, θα περιλαμβάνει ειδική μεταχείριση για φάρμακα χωρίς θεραπευτικές εναλλακτικές και θα εισάγει ένα σύγχρονο σύστημα αξιολόγησης και αποζημίωσης που ανταμείβει την πραγματική καινοτομία.

Παράλληλα, προτείνουμε την ενίσχυση της έρευνας και ανάπτυξης μέσω στοχευμένων συνεργειών. Αν θέλουμε η καινοτομία να έχει ουσιαστικό αποτύπωμα στη χώρα, χρειάζεται ένα σταθερό, διαφανές και βιώσιμο περιβάλλον, που αναγνωρίζει τη στρατηγική της σημασία για την Υγεία και την κοινωνία.

Θα ήθελα, τέλος, να μου εξηγήσετε το εξής: παρότι η Κυβέρνηση έχει λάβει, κατά γενική ομολογία, σημαντικά μέτρα ελέγχου της δαπάνης, αυτά δεν έχουν αποδώσει ή δεν έχουν αποδώσει τα αναμενόμενα. Στο πλαίσιο αυτό, σε ποια μέτρα χρειάζεται επαναξιολόγηση και ποιες επιπλέον παρεμβάσεις, με προτεραιοποίηση, πρέπει να ληφθούν;

Παρά τα μέτρα που έχουν ληφθεί, η πραγματικότητα δείχνει πως το υφιστάμενο μοντέλο ελέγχου της φαρμακευτικής δαπάνης δεν είναι αποτελεσματικό. Το clawback, ως βασικός μηχανισμός συγκράτησης της δαπάνης, έχει μετατραπεί σε διαρθρωτική στρέβλωση, επιβαρύνοντας δυσανάλογα τον κλάδο και λειτουργώντας αποτρεπτικά για νέες επενδύσεις.

Χρειάζεται επαναξιολόγηση αυτού του μηχανισμού με προτεραιότητα:

• Στον περιορισμό του clawback για καινοτόμα φάρμακα χωρίς εναλλακτικές.
• Στην επιτάχυνση της λειτουργίας του HTA και των διαδικασιών αποζημίωσης.
• Στην αναθεώρηση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης ώστε να ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες υγείας του πληθυσμού.

Παράλληλα, είναι κρίσιμο να ενισχυθούν τα κίνητρα για επενδύσεις στην Έρευνα και Ανάπτυξη και να διαμορφωθεί ένα περιβάλλον πολιτικής σταθερότητας και διαφάνειας, που θα επιτρέψει τον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό. Μόνο έτσι μπορεί να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του συστήματος και η ισότιμη πρόσβαση των ασθενών σε σύγχρονες θεραπείες.

Η λύση δεν βρίσκεται στην επιβολή αλλά στη συνεργασία. Πολιτεία και φαρμακοβιομηχανία μπορούν, με σχέδιο και εμπιστοσύνη, να διαμορφώσουν ένα νέο πλαίσιο που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες της κοινωνίας και της οικονομίας.

Πηγή: iatronet.gr