Blog

Το εργασιακό στρες έχει αυξηθεί, μετά την πανδημία, κυρίως λόγω των οργανωτικών αλλαγών και συνθηκών, της ευρύτατης χρήσης της τεχνολογίας καθώς και της συνύπαρξης πολλαπλών γενεών, που κάθε μία εκφράζει διαφορετικές απόψεις και προσδοκίες, ενώ διαφέρει στην εμπειρία και την καινοτομία.

Οι εργαζόμενοι συχνά νιώθουν πίεση για να είναι παραγωγικοί, παραμένοντας περισσότερες ώρες στη δουλειά τους και χάνοντας έτσι ελεύθερο χρόνο ή ξεκούραση. Επιπλέον, η εργασία από το σπίτι, ενώ προσφέρει ευελιξία, μπορεί να δημιουργήσει προκλήσεις στην επικοινωνία ή και δυσκολία αποσύνδεσης από την εργασία.

Αυτοί είναι μερικοί παράγοντες που δυσκολεύουν τη διατήρηση της ψυχικής υγείας και ευεξίας των εργαζόμενων, αλλά και τη συνεργασία και απόδοση τους.

Είναι σημαντικό, λοιπόν οι εταιρείες και οι οργανισμοί, να αναζητούν και να επιλέγουν αποτελεσματικές μεθόδους ενδυνάμωσης και υποστήριξης, που επιτρέπουν στους εργαζόμενους να τις εφαρμόζουν απλά, πρακτικά και βιωματικά.

Μια αποτελεσματική προσέγγιση, που έχει μεγάλη επιστημονική τεκμηρίωση και ευρύτατη εφαρμογή σε εταιρικό επίπεδο στην Αμερική, είναι η Ενσυνειδητότητα (Mindfulness).

Η εφαρμογή προγραμμάτων Ενσυνειδητότητας στην εργασία, έχει ξεκινήσει ήδη από το 2007, με πρωτοπόρους την General Mills και την Google, με σημαντικά οφέλη τόσο για τα στελέχη και τους εργαζόμενους, όσο και για τις εταιρείες συνολικότερα. Σήμερα, περισσότερο από το 50% των εταιριών εφαρμόζουν πλέον προγράμματα Ενσυνειδητότητας.

Κατανοώντας την Ενσυνειδητότητα

«Η Ενσυνειδητότητα, είναι η συνειδητοποίηση που προκύπτει, από την εστίαση της προσοχής, σε κάθε εμπειρία, στην παρούσα στιγμή, με πρόθεση και χωρίς κριτική», αναφέρει ο πρωτεργάτης της Ενσυνειδητότητας στην Δύση, καθηγητής Ιατρικής, Jon Kabat-Zinn.

Είναι μία γνωστική προσέγγιση και αφορά στην επικέντρωση στο παρόν, ώστε να έχουμε επίγνωση του τι κάνουμε, τι σκεφτόμαστε ή αισθανόμαστε, χωρίς επικριτική διάθεση ή αντιδραστικότητα, σε αυτό που συμβαίνει μέσα μας και γύρω μας.

Τι δεν είναι Ενσυνειδητότητα

• Δεν είναι μία απλή τεχνική χαλάρωσης. Η Ενσυνειδητότητα βοηθά στη χαλάρωση αλλά δεν είναι αυτοσκοπός. Ο σκοπός είναι, να ζούμε στο παρόν, με φροντίδα και σεβασμό στον εαυτό μας, χωρίς κριτική. Αυτό ηρεμεί, χαλαρώνει και αναζωογονεί. Εξελίσσεται και εδραιώνεται, με την τακτική εφαρμογή.
• Δεν είναι θρησκεία. Αν και αρκετές ασκήσεις, προέρχονται από ανατολικές θρησκείες. Ο Χριστιανισμός επίσης μιλάει για τη σημασία του σήμερα και για την αγάπη του εαυτού μας. Η Ενσυνειδητότητα, δεν είναι θρησκεία, αλλά μία μέθοδος που εστιάζεται στην επανεκπαίδευση της προσοχής.

Τα οφέλη της Ενσυνειδητότητας στην εργασία είναι πολλά, μεταξύ των οποίων:

1. Μείωση του άγχους: Η ενσυνειδητότητα βοηθά στη μείωση του άγχους ενθαρρύνοντας τα άτομα, να επικεντρωθούν στην παρούσα στιγμή αντί να ανησυχούν για γεγονότα που μπορεί να συμβούν στο μέλλον ή να «κουβαλούν» συνεχώς τραυματικές εμπειρίες ή αποτυχίες, από το παρελθόν. Αυτή η αλλαγή εστίασης μειώνει τα επίπεδα κορτιζόλης, μειώνει το στρες και ενισχύει την αίσθηση ηρεμίας.
2. Βελτίωση συγκέντρωσης και παραγωγικότητας: Η ενσυνειδητότητα βελτιώνει την προσοχή και τη συγκέντρωση, βοηθώντας τους εργαζόμενους να παραμείνουν συγκεντρωμένοι στις εργασίες και να διαχειρίζονται τον χρόνο τους πιο αποτελεσματικά, με λιγότερες διασπάσεις. Αυτό οδηγεί σε λιγότερα λάθη, καλύτερη ποιότητα και αυξημένη απόδοση.
3. Ενίσχυση της συναισθηματικής ευελιξίας: Η τακτική πρακτική ενσυνειδητότητας μειώνει τα συμπτώματα του άγχους και προλαμβάνει την εξουθένωση (burn out). Προωθεί τη συναισθηματική ευελιξία, επιτρέποντας στους εργαζόμενους κάθε ηλικίας, να χειρίζονται πιο ψύχραιμα και παραγωγικά τις προκλήσεις στο χώρο εργασίας.
4. Υποστήριξη της διαγενεακής επικοινωνίας: Η ενσυνειδητότητα ενθαρρύνει την ενεργητική ακρόαση και την ενσυναίσθηση, που είναι απαραίτητα για την αποτελεσματική επικοινωνία. Οι ομάδες, που αποτελούνται από πολλαπλές γενιές, κατανοούν περισσότερο η μία τις απόψεις, σκέψεις και προτάσεις της άλλης, οδηγώντας σε πιο αρμονικές και παραγωγικές συνεργασίες, ως προς την λήψη αποφάσεων και τη διαχείριση του χρόνου.
5. Ενδυνάμωση των εργασιακών σχέσεων: Ενισχύοντας μια μη επικριτική και συμπονετική νοοτροπία, η ενσυνειδητότητα, λειτουργεί σαν γέφυρα, μεταξύ των 3-4 γενεών που συνυπάρχουν πλέον στην εργασία και βοηθά στη βελτίωση των διαπροσωπικών σχέσεων, δημιουργώντας, μια πιο συμπεριληπτική και υποστηρικτική κουλτούρα στον χώρο εργασίας.

Μερικές πρακτικές, που μπορούν να εφαρμοστούν άμεσα, από στελέχη και εργαζόμενους είναι οι παρακάτω:

Για τη μείωση του στρες:
• Ενσυνείδητη αναπνοή: Αφιερώστε λίγα λεπτά για να εστιάσετε στην αναπνοή σας. Εισπνεύστε ήρεμα από τη μύτη σας, κρατήστε το για 2-3 δευτερόλεπτα και εκπνεύστε πιο αργά από το στόμα σας. Επαναλάβετε αυτή τη διαδικασία 5-10 φορές, για να ηρεμήσετε το μυαλό σας και να αναζωογονηθείτε.
• Ενσυνείδητα διαλείμματα: Τα διαλείμματα είναι πολύ σημαντικά, για μία αποδοτική ημέρα. Αν και μπορεί να φαίνονται σαν μικρές και ασήμαντες στιγμές της ημέρας σας, μπορούν πραγματικά να βοηθήσουν στη μείωση του στρες και να σας επιτρέψουν να αισθανθείτε μεγαλύτερη διαύγεια. Περπατήστε μέχρι την καφετέρια ή το μπαλκόνι ή σε έναν άλλο χώρο, με αυτοεπίγνωση, παρατηρώντας πως κάνετε το ένα βήμα μετά το άλλο.

Για παραγωγική επικοινωνία
• Η ενσυνείδητη ακρόαση: είναι το πρώτο βήμα, για μία αυθεντική και παραγωγική επικοινωνία. Την επόμενη φορά που θα πάτε σε μία συνάντηση, ΘΥΜΗΘΕΙΤΕ ότι μπορείτε να ακούτε τον συνομιλητή σας, με ενσυνειδητότητα. Δηλαδή δώστε την πλήρη προσοχή σας στον ομιλητή, στο τι πραγματικά λέει, χωρίς να διακόπτετε ή να ετοιμάζετε τη δική σας απάντηση. Έτσι δίνετε αξία στον ομιλητή και στον εαυτό σας, κτίζετε κλίμα αμοιβαίας εμπιστοσύνης και αυξάνετε την διαπραγματευτική σας ικανότητα.
• Παύση πριν απαντήσετε: Πριν απαντήσετε σε έναν συνάδελφο, αφιερώστε λίγο χρόνο να σκεφτείτε τι πραγματικά σας λέει και όχι τι νομίζετε ότι λέει ή υπονοεί. Αυτό μπορεί να αποτρέψει τα αντιδραστικά σχόλια, λάθη και να προωθήσει πιο εποικοδομητική συνεργασία.

Για διαχείριση προκλήσεων:
• Ενσυνείδητη επίλυση προβλημάτων: Όταν αντιμετωπίζετε μια πρόκληση, κάντε ένα βήμα πίσω και παρατηρήστε την κατάσταση χωρίς άμεση κριτική ή πρόβλεψη του μέλλοντος. Χρησιμοποιήστε πρακτικές για τη μείωση του στρες όπως αναφέρονται παραπάνω. Εξετάστε διαφορετικές προοπτικές και λύσεις, βασισμένες μόνο στις ΠΑΡΟΥΣΕΣ συνθήκες και στην εμπειρία σας, πριν λάβετε μια απόφαση.
• Εξάσκηση ευγνωμοσύνης: στην καθημερινότητα σας, εστιάστε στις θετικές πτυχές της δουλειάς σας και εκφράστε ευγνωμοσύνη για μικρά επιτεύγματα και συνεισφορές. Αυτό, σύμφωνα με έρευνες, μετατοπίζει την επικέντρωση από το άγχος, την αρνητικότητα και το αίσθημα έλλειψης, στην εκτίμηση του εαυτού σας και αυτών που έχετε πετύχει μέχρι τώρα.

Με την ενσωμάτωση της Ενσυνειδητότητας στην εταιρική κουλτούρα, οι οργανισμοί μπορούν να βελτιώσουν τη διάθεση και την ψυχική υγεία όλων των εργαζόμενων, ανεξαρτήτως ηλικίας και να δημιουργήσουν ένα πιο παραγωγικό και ουσιαστικά συμπεριληπτικό περιβάλλον εργασίας.

Η πρακτική της Ενσυνειδητότητας είναι ένα ισχυρό ανθρωποκεντρικό εργαλείο που μπορεί να μεταμορφώσει τον τρόπο που εργαζόμαστε και αλληλεπιδρούμε μεταξύ μας.