Πεδίο ανοικτών προκλήσεων παραμένει το Φάρμακο και η φαρμακευτική αγορά. Τα χρόνια της κρίσης και του μνημονίου άνοιξαν πληγές που δυσκολεύονται να κλείσουν.
Από τη μια τα ζητήματα υποχρηματοδότησης, σε συνδυασμό με τον ελλιπή έλεγχο της δαπάνης, την υπερφορολόγηση (συμπεριλαμβανομένου και του clawback) και από την άλλη οι ανησυχίες για τα πολλαπλά εμπόδια που δυσχεραίνουν την πρόσβαση των πολιτών στις θεραπείες που χρειάζονται και η απουσία κινήτρων για επενδύσεις.
Το News4Health απευθύνθηκε στους επικεφαλής των φορέων εκπροσώπησης του φαρμακευτικού κλάδου για να μας παραθέσουν τις 3 βασικές προτεραιότητες που πρέπει να βάλει ο νέος Υπουργός Υγείας, Μ. Χρυσοχοΐδης.
Ο Ολύμπιος Παπαδημητρίου, Πρόεδρος του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδας (ΣΦΕΕ) εστίασε στην πρόσβαση των πολιτών στις νέες θεραπείες, τα ζητήματα χρηματοδότησης και η προσέλκυση επενδύσεων.
Ο Θεόδωρος Τρύφων, Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) αναφέρεται επίσης στο θέμα της χρηματοδότησης και του ελέγχου της κατανάλωσης, υπογραμμίζοντας και την ανάγκη ολοκληρωμένης πολιτικής για την αύξηση της διείσδυσης των γενοσήμων.
Η Λαμπρίνα Μπαρμπετάκη, Πρόεδρος του Pharma Innovation Forum (PIF), μεταξύ άλλων, τονίζει την ανάγκη απρόσκοπτης πρόσβασης των πολιτών σε θεραπευτικές λύσεις, σημειώνοντας ως κόστος, αλλά ως ουσιαστικός οδηγός της ανάπτυξης και της οικονομικής και κοινωνικής ευημερίας.
Ολ. Παπαδημητρίου: Οι 3 στρατηγικές κατευθύνσεις που αξίζει να εστιάσει την προσοχή του ο Υπ. Υγείας
«Προφανώς τα σημαντικά και πιθανόν επείγοντα ζητήματα προς διευθέτηση στο υπουργείο υγείας είναι αρκετά, η δική μας θεώρηση είναι πως η πολιτική του φαρμάκου είναι σίγουρα ένα από αυτά. Βλέπουμε κατά προτεραιότητα τρεις στρατηγικές κατευθύνσεις στις οποίες αξίζει να εστιάσει την προσοχή του ο υπουργός Υγείας σχετικά με το φάρμακο:
1. Η αποδοτικότερη διάθεση των υπαρχόντων πόρων και η αναθεώρηση της δημόσιας χρηματοδότησης για το φάρμακο με βάση τις πραγματικές ανάγκες του πληθυσμού. Σήμερα η φαρμακευτική δαπάνη που καλύπτεται από τα ασφαλιστικά ταμεία (η αποζημιούμενη δαπάνη) χρηματοδοτείται τουλάχιστον κατά το ήμισυ από τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις μέσω των υπέρογκων υποχρεωτικών επιστροφών που καταβάλλουν.
Το γεγονός αυτό είναι απόρροια, αφενός της πλημμελούς δημόσιας χρηματοδότησης, αφετέρου της αλόγιστης διάθεσης των διατιθέμενων πόρων, αφού τα μέτρα ελέγχου και συγκράτησης της ζήτησης είναι από χαλαρά έως ανύπαρκτα ενώ η πολυαναμενόμενη ψηφιοποίηση του χώρου του φαρμάκου και της συνταγογράφησης συνεχώς καθυστερεί και παραμένει ημιτελής. Μέσω συμβουλευτικής εταιρίας έχουμε καταγράψει πρακτικές άλλων χωρών για τη συγκράτηση της φαρμακευτικής δαπάνης και ευελπιστούμε να την παρουσιάσουμε στο νέο επιτελείο του Υπουργείου Υγείας.
2. Η πρόσβαση των ασθενών στις νέες θεραπείες. Το μέλλον της φαρμακευτικής καινοτομίας φέρνει προσωποποιημένη φροντίδα και νέες θεραπείες (γονιδιακές, κυτταρικές, συνδυασμοί θεραπειών), πιο ασφαλείς και αποτελεσματικές, ενώ κάποιες από αυτές έχουν πολύ υψηλό κόστος και αποτελούν πρόκληση για όλα τα συστήματα υγείας. Η νέα διοίκηση του υπουργείου Υγείας θα πρέπει να διασφαλίσει την πρόσβαση των ασθενών στις θεραπείες αιχμής, εισάγοντας νέους τρόπους αξιολόγησης, χρηματοδότησης και αποζημίωσης αυτών των θεραπειών. Δεν είναι εφικτό να έχουμε στη διάθεσή μας τις μελλοντικές θεραπείες με την ίδια δημόσια χρηματοδότηση. Ο ΣΦΕΕ έχει προτείνει τη δημιουργία ενός Ταμείου Καινοτομίας (Innovation Fund), το οποίο παράλληλα και με τη «σάρωση ορίζοντα» για την εκτίμηση των νέων θεραπειών και της καινοτομίας που φέρνουν, θα μπορεί να τις χρηματοδοτήσει.
3. Η προσέλκυση επενδύσεων σε Έρευνα & Ανάπτυξη και την Παραγωγή με ισορροπημένο τρόπο. Στην πρόσφατη πρόταση για την Ευρωπαϊκή Φαρμακευτική Στρατηγική που κατέθεσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μειώνεται η προστασία δεδομένων (δηλαδή η αποκλειστικότητα της πνευματικής ιδιοκτησίας) κατά δύο χρόνια, γεγονός που συνεπάγεται τη μείωση της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης έναντι των ΗΠΑ και άλλων τρίτων χωρών. Η πρόταση αυτή θα σημάνει περαιτέρω μείωση των επενδύσεων σε Έρευνα και Ανάπτυξη (Ε&Α), όπως κλινικές μελέτες. Έτσι, στην Ευρώπη, και ως εκ τούτου σε κάθε χώρα ξεχωριστά, κινδυνεύει η πρόσβαση των ασθενών σε νέες και καινοτόμες θεραπείες. Και αυτό φυσικά έχει άμεση αρνητική επίπτωση και στην Ελλάδα που είναι ένα «μικρό μέγεθος» στην Ευρώπη της έρευνας & ανάπτυξης και με αυτή την πολιτική θα γίνει ακόμα μικρότερο. Μείζον θέμα επίσης είναι να δοθούν περαιτέρω κίνητρα για προσέλκυση επενδύσεων στην παραγωγή και την Ε&Α και να απεξαρτηθεί η Ευρώπη από τρίτες χώρες (ΗΠΑ, Κίνα κ.λπ.). Ωστόσο και η προσέλκυση περισσότερων κλινικών μελετών στη χώρα θα πρέπει να αποτελεί πρωτεύοντα στόχο και θα πρέπει να επανεξεταστεί το πλαίσιο σχετικά».
Θ. Τρύφων: Τι περιμένουμε από την νέα ηγεσία του υπουργείου Υγείας
«Οι σημαντικότερες προκλήσεις σχετικά με το φάρμακο, τις οποίες καλείται να αντιμετωπίσει ο νέος υπουργός, αφορούν αφενός στο πρόβλημα της χρηματοδότησης και αφετέρου στον έλεγχο της δαπάνης και ειδικότερα της κατανάλωσης.
Η επί σειρά ετών υποχρηματοδότηση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης συνεπάγεται την επιβολή τεράστιων επιστροφών στη βιομηχανία. Αυτό στερεί πόρους από την ανάπτυξη και τις επενδύσεις ενώ θέτει σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα μιας σειράς κυρίως οικονομικών φαρμάκων. Στο πλαίσιο αυτό θεωρούμε απαραίτητη την ενίσχυση των φαρμακευτικών προϋπολογισμών σύμφωνα και με τα προβλεπόμενα στο RRF. Επίσης σημαντική είναι η χρηματοδότηση της δαπάνης του ΙΦΕΤ από διακριτό κονδύλι εκτός του προϋπολογισμού της φαρμακευτικής δαπάνης του ΕΟΠΥΥ. Στο ίδιο πλαίσιο θεωρούμε απαραίτητη τη σταδιακή κάλυψη από την Πολιτεία της φαρμακευτικής δαπάνης των ανασφαλίστων.
Σε ότι αφορά στον έλεγχο της κατανάλωσης και στον περιορισμό της αδόκιμης υποκατάστασης των παλιότερων καταξιωμένων θεραπειών από νεότερες ακριβότερες, θεωρούμε απαραίτητη τη άμεση εισαγωγή φίλτρων και περιορισμών στη συνταγογράφηση. Είναι δεδομένο ότι μέχρι την υλοποίηση της ψηφιοποίησης του συστήματος υγείας και φαρμάκου, η εφαρμογή φίλτρων και περιορισμών συνταγογράφησης αποτελεί την μόνη άμεσα υλοποιήσιμη παρέμβαση με απτό αποτέλεσμα στη συγκράτηση της δαπάνης. Στο ίδιο πλαίσιο είναι σημαντική η έκδοση συνταγογραφικών οδηγιών από τον ΕΟΠΥΥ σε συνδυασμό με το κλείδωμα των θεραπευτικών πρωτοκόλλων που θα πρέπει να είναι αυτόματα συνδεδεμένα με τα αποτελέσματα των διαγνωστικών εξετάσεων / βιοδεικτών.
Τέλος θεωρούμε σημαντική την υλοποίηση μιας ολοκληρωμένης πολιτικής για την αύξηση της διείσδυσης των γενοσήμων και την προτίμηση των οικονομικότερων θεραπειών αφενός μέσω της παροχής κινήτρων στον ασθενή και το φαρμακείο και αφετέρου μέσω της υλοποίησης εκστρατειών ενημέρωσης προς τους επαγγελματίες υγείας και τους ασθενείς για την αξία και τα οφέλη της χρήσης των γενοσήμων Η πολιτική αυτή, εκτός από το προφανές όφελος της συγκράτησης της δαπάνης μέσω του εξορθολογισμού της συνταγογράφησης, θα συμβάλει δραστικά στην ενίσχυση της επάρκειας της αγοράς, στην αντιμετώπιση των ελλείψεων και στη βελτίωση της κάλυψης των ασθενών».
Λ. Μπαρμπετάκη: Το τρίπτυχο βασικών πολιτικών προτεραιοτήτων για το Φάρμακο
«Αρχικά να ευχηθώ καλή αρχή και καλή επιτυχία στη νέα κυβέρνηση και ειδικότερα στη νέα ηγεσία του Υπουργείου Υγείας. Παραμένουμε στη διάθεση του κ. Χρυσοχοΐδη, με στόχο να προτείνουμε λύσεις στα θέματα της πρόσβασης στις καινοτόμες θεραπείες των ασθενών που ζουν στην Ελλάδα και να συνδιαμορφώσουμε ένα πλαίσιο βιώσιμο για όλους. Αυτό που έχει ουσιαστική σημασία είναι η νέα κυβέρνηση να υιοθετήσει μια προσέγγιση για την Υγεία που θα απομακρύνεται από τη στενή αντιμετώπιση του φαρμάκου και της φαρμακευτικής καινοτομίας ως κόστος.
Θα πρέπει να υποστηριχθεί η ανάπτυξη ενός οικοσυστήματος το οποίο θα αναγνωρίζει την καινοτομία ως ουσιαστικό οδηγό της ανάπτυξης και της οικονομικής και κοινωνικής ευημερίας και καταλύτη που δημιουργεί προστιθέμενη αξία για τους ασθενείς. Τελικό ζητούμενο δεν μπορεί παρά να είναι ένα εθνικό σύστημα υγείας στο οποίο οι ασθενείς που ζουν στην Ελλάδα να απολαμβάνουν ισότιμη και απρόσκοπτη πρόσβαση σε καινοτόμες υπηρεσίες και θεραπευτικές λύσεις.
Αν πρέπει να μεταφράσουμε αυτό το πλαίσιο σε συγκεκριμένες πολιτικές προτεραιότητες, αναμφισβήτητα θα έπρεπε να σταθούμε στο τρίπτυχο της χρηματοδότησης, της προώθησης των διαρθρωτικών αλλαγών και της αναδιάρθρωσης των κινήτρων για την επένδυση σε έρευνα και ανάπτυξη. Η δημόσια χρηματοδότηση της φαρμακευτικής δαπάνης δεν καλύπτει ούτε το μισό της πραγματικής δαπάνης, οδηγώντας σε παράλογες και μη βιώσιμες απαιτήσεις ιδιωτικής συμμετοχής για την κάλυψη του κενού που προκύπτει και τελικά στο να στερούνται οι ασθενείς τη δυνατότητα πρόσβασης στις πλέον σύγχρονες καινοτόμες θεραπείες.
Οι διαρθρωτικές αλλαγές σχετίζονται κυρίως με την ψηφιοποίηση του συστήματος, και τις θεσμικές μεταρρυθμίσεις που θα επιτρέψουν αφενός τον εξορθολογισμό της δαπάνης και αφετέρου την εμπέδωση ενός κλίματος διαφάνειας, εμπιστοσύνης και προβλεψιμότητας, ως ελάχιστο απαραίτητο εχέγγυο για την ανάληψη επιχειρηματικών πρωτοβουλιών και την ανάδειξη υγειών συνεργασιών μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων μερών.
Τα κίνητρα για τις επενδύσεις θα πρέπει να είναι συνδεδεμένα τόσο με τη θέσπιση ανώτατων ορίων στις υποχρεωτικές επιστροφές (για τη δραστική μείωση των οποίων εκκρεμεί η υλοποίηση κυβερνητικής δέσμευσης), όσο και με την εισαγωγή βέλτιστων πρακτικών και εργαλείων που θα διαμορφώσουν το κατάλληλο πλαίσιο για την απελευθέρωση της επενδυτικής και αναπτυξιακής δυναμικής του επιχειρηματικού περιβάλλοντος».
Πηγή: news4health.gr
