Το δρόμο για ενίσχυση του προϋπολογισμού για φάρμακα ανοίγει τροπολογία που εντάχθηκε το βράδυ της Δευτέρας (13/3) στο νομοσχέδιο για τον Ογκολογικό Κέντρο Παίδων, το οποίο κατατέθηκε προ ημερών στη Βουλή και αναμένεται να ψηφιστεί αύριο Τετάρτη.
Η τροπολογία δίνει τη δυνατότητα μεταφοράς κεφαλαίων, που έχουν καθοριστεί στο πλαίσιο της ρήτρας συνυπευθυνότητας της Πολιτείας στην υπέρβαση της φαρμακευτικής δαπάνης, στη τρέχουσα χρήση και αντιστοίχως αφορά και στην επόμενη διετία.
Υπενθυμίζεται ότι ο εξορθολογισμός του clawback (επιστροφή στο κράτος της υπέρβασης της προϋπολογισθείσας δημόσιας δαπάνης για φάρμακα) έχει ενταχθεί ως δέσμευση στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF), στο οποίο εμπίπτει και η θεσμοθέτηση των ποσών απομείωσής του από το 2022 και μετέπειτα. Στο πλαίσιο αυτό, και με έτος αναφοράς το 2020, έχουν τεθεί όρια στην υπέρβαση της δαπάνης, πέραν των οποίων -εκτός των φαρμακευτικών εταιρειών- καθίσταται υπεύθυνο και το Κράτος.
Ειδικότερα, για το 2023, στόχος είναι να μειωθεί το clawback κατά 150 εκατ. ευρώ, σε σχέση με το έτος αναφοράς, για το 2024 κατά 300 εκατ. ευρώ και για το 2025 κατά 400 εκατ. ευρώ. Εάν ο στόχος δεν επιτευχθεί τη διαφορά που θα προκύψει -είτε πρόκειται για ολόκληρο το ποσό, είτε για μέρος αυτού- θα πρέπει να την καλύψει η Πολιτεία. Τα κονδύλια για το κάθε έτος προβλεπόταν να εκταμιευθούν την επόμενη χρονιά, οπότε και θα είχε προσδιοριστεί το clawback για τη χρονιά που πέρασε. Ωστόσο, δεδομένου ότι ο στόχος για το 2023 απομακρύνεται και δεν είναι γνωστό πώς θα εξελιχθούν τα επόμενα έτη, η νέα τροπολογία δίνει το «πράσινο φως» για να κατευθυνθούν εκ των προτέρων τα αντίστοιχα ποσά στον προϋπολογισμό του φαρμάκου.
Όπως ενημέρωσε ο Υπουργός Υγείας, Θάνος Πλεύρης, τους εκπροσώπους της φαρμακοβιομηχανίας σε συνάντηση που πραγματοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα, η πρόθεση είναι τα κεφάλαια αυτά να μπουν ως «ενέσεις» στον προϋπολογισμό για φάρμακα και ανάλογα με την εξέλιξη της δαπάνης, να διοχετευτούν στα τρία κανάλια: στα φάρμακα της κατηγορίας 1Α και 1Β του ΕΟΠΥΥ, στα νοσοκομειακά φάρμακα και σε αυτά που διακινούνται από τα ιδιωτικά φαρμακεία.
Ο Υπουργός Υγείας, φέρεται να άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο για διοχέτευση κεφαλαίων και σε ένα κανάλι για την αποζημίωση των καινοτόμων φαρμάκων. Πρόκειται για ένα αίτημα το οποίο η φαρμακοβιομηχανία έχει φέρει επανειλημμένως στο τραπέζι με την πρόταση για τη δημιουργία Ταμείου Καινοτομίας, προκειμένου να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη πρόσβαση των ασθενών στις θεραπείες.
Η ενίσχυση του προϋπολογισμού είναι ιδιαίτερα πιθανό να οδηγήσει σε απορρόφηση του clawback που επιβαρύνει τα υπόλοιπα φάρμακα, ως αποτέλεσμα της ελάφρυνσης των φθηνών σκευασμάτων που διακινούνται από τα ιδιωτικά φαρμακεία.
Υπενθυμίζεται ότι με νομοθετική ρύθμιση που εντάχθηκε στο ίδιο νομοσχέδιο, για τα φάρμακα με Κόστος Ημερήσιας Θεραπείας (ΚΗΘ) μικρότερο ή ίσο με 20 λεπτά του ευρώ δεν θα καταβάλλεται το clawback που τους αναλογεί, αλλά μόνο το 10% αυτού. Βάσει των υπολογισμών του Υπουργείου Υγείας, το υπόλοιπο ποσό ανέρχεται σε περίπου 13 εκατ. ευρώ.
Τι αναφέρει η τροπολογία
Με την τροπολογία, αλλάζει το άρθρο 25 του νόμου 4549/2018 (Α΄ 105), όπως αυτό είχε αναμορφωθεί το 2021 με το άρθρο 77 του νόμου 4837.
Πλέον η συγκεκριμένη παράγραφος αναφέρει ότι: «Η ενδεχόμενη προκαλούμενη δαπάνη από την εφαρμογή της παρ. 3 θα βαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό. Το ύψος και η κατανομή της ετήσιας αύξησης των ορίων ανάμεσα στις ανωτέρω κατηγορίες της φαρμακευτικής δαπάνης προσδιορίζονται ετησίως με κοινή απόφαση των υπουργών οικονομικών και υγείας. Στις περιπτώσεις της παρ. 3 και μέχρι την έκδοση των απολογιστικών στοιχείων της ετήσιας φαρμακευτικής δαπάνης, της νοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης φαρμακείων του ΕΟΠΥΥ, καθώς και της νοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης των νοσοκομείων του ΕΣΥ και του ΓΝΘ Παπαγεωργίου, τα σημειώματα επιβολής αυτόματης επιστροφής clawback, εκδίδονται επί τη βάσει των ανωτέρω κατηγοριών δαπανών, στα οποία συνυπολογίζονται οι προβλεπόμενες στην παρ. 3 ανώτατες προσαυξήσεις, οι οποίες κατανέμονται ανάμεσα στις ανωτέρω κατηγορίες της φαρμακευτικής δαπάνης με κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Υγείας. Τυχόν διαφορές που προκύπτουν μετά από την έκδοση των απολογιστικών στοιχείων του προηγούμενου εδαφίου βεβαιώνονται με νέα σημειώματα επιβολής αυτόματης επιστροφής (clawback ) εντός του ίδιου έτους».
Αναμένεται η σχετική Κοινή Υπουργική Απόφαση για την εξειδίκευση των σημείων της τροπολογίας.