Blog

-Κυρία Αγαπηδάκη, είστε μία γυναίκα σε μία πολύ κομβική θέση ενός σημαντικού Υπουργείου. Θέλετε να μας πείτε λίγα λόγια για την πορεία σας από τη Σητεία της Κρήτης έως τη θέση της Αναπληρώτριας Υπουργού Υγείας;

Μεγάλωσα στο Παλαίκαστρο Σητείας, ένα μικρό χωριό στην ανατολική Κρήτη. Οι συνθήκες ήταν δύσκολες, όπως για πολλές οικογένειες εκείνη την εποχή. Οι γονείς μου έδωσαν μεγάλο αγώνα για να μεγαλώσουν εμένα και τα τρία μου αδέρφια. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον έμαθα την αξία της προσπάθειας, της αλληλεγγύης και της προσαρμοστικότητας. Ήμουν τυχερή γιατί οι γονείς μου με στήριξαν, ήταν δίπλα μου σε ό,τι έκανα στη ζωή μου. Μπορεί να μην υπήρχε οικονομική στήριξη αλλά υπήρχε αυτό που χρειαζόμουν για να προχωρήσω.

Σπούδασα Ψυχολογία, στη συνέχεια προχώρησα σε μεταπτυχιακές σπουδές και αργότερα εκπόνησα τη διδακτορική μου διατριβή στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ παράλληλα εργαζόμουν στην έρευνα. Στη συνέχεια εξελέγην Λέκτορας Δημόσιας Υγείας στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου. Η πρόληψη και η δημόσια υγεία ήταν πάντα στο επίκεντρο του ενδιαφέροντός μου. Πολύ πριν ασχοληθώ με την πολιτική, είχα δουλέψει σε εκπαιδευτικά και ερευνητικά προγράμματα για την προαγωγή της υγείας και την ευαισθητοποίηση των επαγγελματιών υγείας. Θυμάμαι χαρακτηριστικά ένα μεγάλο πρόγραμμα το 2012 που στόχευε στην εκπαίδευση των επαγγελματιών της πρωτοβάθμιας φροντίδας, ώστε να ενισχύσουμε τον προληπτικό έλεγχο, κάτι που έφερε η τύχη να έχω την ευκαιρία να υλοποιήσω μερικά χρόνια αργότερα.

Η πολιτική δεν ήταν ποτέ στα σχέδια μου, όπως νομίζω ότι συμβαίνει με πολλούς όπως λέμε «κανονικούς ανθρώπους» που εργάζονται από πολύ νεαρή ηλικία. Ήταν μια πρόσκληση, αλλά και πρόκληση, που αποδέχθηκα, με τη σκέψη ότι μέσα από τη δουλειά μου μπορώ να συνεισφέρω ουσιαστικά. Για μένα, η θέση της Αναπληρώτριας Υπουργού Υγείας δεν είναι απλά μια διοικητική ευθύνη, αλλά μια σημαντική ευκαιρία να εφαρμόσουμε πολιτικές που κάνουν τη διαφορά στη ζωή των ανθρώπων. Η πρόληψη, η έγκαιρη διάγνωση, η ισότιμη πρόσβαση στην υγεία είναι ζητήματα που με απασχολούν εδώ και χρόνια, και νιώθω τιμή που μπορώ να δουλεύω πάνω σε αυτά σε εθνικό επίπεδο. Αυτά με κινητοποιούν, η δυνατότητα να αλλάξεις τη ζωή των ανθρώπων προς το καλύτερο. Όταν πχ λαμβάνω ένα μήνυμα από γυναίκα που έχει εντοπιστεί έγκαιρα με καρκίνο του μαστού, αισθάνομαι ότι η πολιτική δικαιώνει τον ρόλο της. Ειδικά οι υπηρεσίες που αφορούν φτωχότερους ανθρώπους, όπως είναι η παροχή υπηρεσιών υγείας κατ’ οίκον μέσω των Κινητών Ομάδων Υγείας που ξεκινήσαμε πρόσφατα, με αφορούν προσωπικά: είναι σαν να διορθώνω κάτι από το παρελθόν μου, από τη δική μου ζωή- όσα χρειαζόμουν και δεν είχα, να μπορώ να τα εξασφαλίσω για έναν άνθρωπο σήμερα. Σε αυτό με βοήθησε τόσο η επιστημονική μου κατάρτιση όσο και η προσωπική μου διαδρομή. Νομίζω ότι όταν έχεις ζήσει τις κοινωνικές και οικονομικές δυσκολίες, σε καθορίζουν. Η δυσκολία αυτή είναι η μεγαλύτερη μου προίκα και θέλω και άλλοι άνθρωποι να έχουν ευκαιρίες στη ζωή, να μπορέσουν να αισθανθούν υπερήφανοι για αυτό που είναι και να μην αισθάνονται το να γεννηθείς σε ένα φτωχό σπίτι, σου καθορίζει τη ζωή. Δεν πρέπει να ντρεπόμαστε για την καταγωγή μας, είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι αυτή είναι η δύναμη μας.

Υπάρχουν περίοδοι όπου γίνονται βήματα πίσω ή όπου οι γυναίκες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν εμπόδια και στερεότυπα.

-Ποια θεωρείτε ότι είναι η θέση της γυναίκας στη σημερινή πολιτική σκηνή; Είστε ικανοποιημένη με το ποσοστό της γυναικείας εκπροσώπησης στη Βουλή;

Αν δούμε τη μεγάλη εικόνα, τις τελευταίες δεκαετίες έχουν γίνει σημαντικά βήματα για τη συμμετοχή των γυναικών στην πολιτική και γενικότερα στην κοινωνική και επαγγελματική ζωή. Οι γυναίκες έχουν κερδίσει περισσότερα δικαιώματα, έχουν ισχυρότερη παρουσία στην εκπαίδευση και την αγορά εργασίας. Υπάρχουν επίσης κοινοτικές οδηγίες και κυβερνητικές πρωτοβουλίες που προωθούν τη γυναικεία εκπροσώπηση, όπως η ποσόστωση στα διοικητικά συμβούλια εταιρειών.

Όμως, την ίδια στιγμή, παρατηρούμε ότι η πορεία αυτή δεν είναι πάντα γραμμική. Υπάρχουν περίοδοι όπου γίνονται βήματα πίσω ή όπου οι γυναίκες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν εμπόδια και στερεότυπα. Στη Βουλή, για παράδειγμα, έχουμε περισσότερες γυναίκες από ό,τι στο παρελθόν, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι έχει εξαλειφθεί η προκατάληψη εναντίον των γυναικών. Έχω βιώσει προσωπικά και έχω δει συναδέλφους μου να γίνονται στόχοι τέτοιων συμπεριφορών που δείχνουν υποτίμηση της γυναίκας, είτε με άμεσους είτε με πιο συγκαλυμμένους τρόπους.

Η μεγαλύτερη συμμετοχή των γυναικών στην πολιτική δεν είναι απλώς θέμα αριθμών. Είναι θέμα ουσιαστικής συμμετοχής, δυνατότητας να διεκδικούν, να έχουν φωνή και να ασκούν επιρροή χωρίς να χρειάζεται να αποδεικνύουν διπλά ότι αξίζουν τη θέση τους. Και γι’ αυτό έχουμε ακόμα δρόμο μπροστά μας. Οι γυναίκες έχουμε έναν διαφορετικό τρόπο να αντιμετωπίζουμε προβλήματα, να σκεφτόμαστε, να ανταποκρινόμαστε στις ανάγκες των ανθρώπων. Για αυτό θεωρώ σημαντικό να έχουμε πιο ισχυρή παρουσία: επειδή μπορούμε να αλλάξουμε τα πράγματα προς το καλύτερο. Το θέμα δεν είναι το επιφανειακό «περισσότερες γυναίκες στην πολιτική», αλλά το ουσιαστικό «περισσότερες άξιες γυναίκες στην πολιτική», περισσότεροι άξιοι άνθρωποι -γυναίκες και άνδρες- στη Βουλή, ώστε να αλλάξει η ζωή μας προς το καλύτερο.

-Με το Πρόγραμμα “Φώφη Γεννηματά” και Εθνικό Πρόγραμμα Πρόληψης “ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΩ”, πολλές γυναίκες μπήκαν στη διαδικασία να κάνουν μαστογραφία και HPV DNA Test. Θα συνεχιστούν αυτές οι ενέργειες; Να περιμένουμε και νέες αντίστοιχες δράσεις;

Η δημιουργία του πρώτου οργανωμένου συστήματος πρόληψης στη χώρα μας αποτελεί μια μεγάλη τομή στη δημόσια υγεία. Ήδη, περισσότερες από 600.000 γυναίκες έχουν πραγματοποιήσει δωρεάν ψηφιακή μαστογραφία μέσω του Προγράμματος “Φώφη Γεννηματά”, ενώ πάνω από 40.000 γυναίκες έχουν εντοπιστεί με ύποπτα ευρήματα. Παράλληλα, πριν από λίγες μέρες ξεκίνησε και το Πρόγραμμα για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση Καρδιαγγειακών Νοσημάτων, όπου για κάθε εκατομμύριο πολιτών που θα συμμετάσχουν στο πρόγραμμα εκτιμούμε ότι θα σωθούν 20.000 άνθρωποι από εμφράγματα και εγκεφαλικά επεισόδια.

Μέσα από το Εθνικό Πρόγραμμα Πρόληψης “ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΩ”, έχουμε ήδη καταφέρει να σώσουμε περισσότερους από 55.000 ανθρώπους—μια ολόκληρη πόλη μεγαλύτερη από τη Λαμία. Η πρόληψη είναι ο βασικός μας στόχος και το Εθνικό Πρόγραμμα Πρόληψης ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΩ δίνει τη δυνατότητα σε χιλιάδες πολίτες να υποβληθούν δωρεάν σε μια σειρά προληπτικών εξετάσεων για τον καρκίνο του μαστού, του τραχήλου της μήτρας, του παχέος εντέρου αλλά και των καρδιαγγειακών νοσημάτων.

Αυτές οι δράσεις δεν είναι αποσπασματικές αλλά εντάσσονται σε μια ευρύτερη στρατηγική για την ενίσχυση της πρόληψης και της δημόσιας υγείας. Στόχος μας είναι να διευρύνουμε την πρόσβαση των πολιτών στις προληπτικές εξετάσεις, ειδικά για όσους ζουν σε απομακρυσμένες ή δυσπρόσιτες περιοχές. Σε αυτό το κομμάτι η συμβολή των Κινητών Ομάδων Υγείας (ΚΟΜΥ), είναι καθοριστική καθώς φέρνουν τις υπηρεσίες πρόληψης στην πόρτα των πολιτών, παρέχοντας ιατρική φροντίδα σταθερά στην κοινότητα αλλά και κατ’οίκον, ιδιαίτερα στους πολίτες που έχουν δυσκολία μετακίνησης όπως είναι πχ οι ηλικιωμένοι.

Παράλληλα, επεκτείνουμε το πεδίο των δράσεων μας, εξετάζοντας προγράμματα όχι μόνο για τον καρκίνο αλλά και για άλλες σοβαρές παθήσεις. Στο πλαίσιο αυτό, προχωρούμε στην ίδρυση 312 ιατρείων χρονίων νοσημάτων, ενισχύοντας ακόμη περισσότερο τη δυνατότητα έγκαιρης διάγνωσης και ιατρικής φροντίδας.

Η πρόληψη σώζει ζωές, και η δέσμευσή μας είναι να την κάνουμε πιο προσιτή και αποτελεσματική για όλους, ώστε κάθε πολίτης να έχει τη δυνατότητα να προστατεύσει την υγεία του εγκαίρως, εύκολα και δωρεάν.

Έχουμε ευθύνη να παρέμβουμε, να δώσουμε τα εφόδια που χρειάζονται για να έχουν όλοι ίσες ευκαιρίες να ζήσουν υγιείς ζωές.

-Έχετε δηλώσει πως βασικός σκοπός σας είναι να πολεμήσετε τις ανισότητες στην υγεία. Θέλετε να μας πείτε πού εντοπίζετε τις ανισότητες αυτές, τους λόγους ύπαρξής τους και τις ενέργειες που γίνονται και θα γίνουν για να περιοριστούν;

Οι ανισότητες στην υγεία είναι ένα ζήτημα που δεν μπορούμε και δεν πρέπει να αγνοούμε. Υπάρχουν άνθρωποι που, λόγω του κοινωνικοοικονομικού τους υπόβαθρου, έχουν μικρότερη πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας, λιγότερες ευκαιρίες για πρόληψη και, τελικά, μικρότερο προσδόκιμο ζωής. Αυτό δεν είναι αποδεκτό.

Ένα παιδί που γεννιέται σε μια φτωχή οικογένεια δεν μπορεί να έχει προδιαγεγραμμένη μοίρα. Έχουμε ευθύνη να παρέμβουμε, να δώσουμε τα εφόδια που χρειάζονται για να έχουν όλοι ίσες ευκαιρίες να ζήσουν υγιείς ζωές.

Γι’ αυτό δίνουμε έμφαση σε αυτό που λέμε εγγραμματισμό υγείας – δηλαδή, να μπορεί κάθε πολίτης όχι απλά να κατανοεί βασικές πληροφορίες για την υγεία του, αλλά να τις αξιοποιεί για να τη βελτιώσει, να αποκτήσει δηλαδή αυτές τις δεξιότητες. Προχωράμε με προγράμματα πρόληψης, όπως το “ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΩ” και το πρόγραμμα κατά της παιδικής παχυσαρκίας, αλλά και δράσεις για την ψυχική υγεία, ώστε κανένα παιδί, καμία οικογένεια, να μην μένει πίσω.

Το κράτος πρέπει να έρθει πιο κοντά στον πολίτη. Και αυτό σημαίνει όχι μόνο πολιτικές που σχεδιάζονται σε γραφεία, αλλά παρουσία στην κοινωνία, επαφή με τους ανθρώπους και ουσιαστική στήριξη στις πραγματικές τους ανάγκες. Γι΄ αυτό, επιδιώκω συστηματικά να είμαι κοντά στους πολίτες. Μου κάνουν την τιμή να με βάλουν στο σπίτι τους, να μου δώσουν την ευκαιρία να τους ακούσω ώστε να μπορέσω να μάθω περισσότερα και να κάνω περισσότερα για να καλύψω τις ανάγκες τους. Πολιτική σημαίνει συνάντηση με τους ανθρώπους, σχέση με τους ανθρώπους και όχι απλά επικοινωνία μέσω της τηλεόρασης, των social media κλπ. Έχω ανάγκη να συναντηθούμε εκεί έξω, να εμπνεύσουμε, να πείσουμε κι αν θέλετε να συνδεθούμε ξανά, να αναπτύξουμε σχέσεις με τους ανθρώπους. Η πολιτική δεν είναι μία επιφανειακή δουλειά, αλλά μια σχέση ζωής με τον Άλλο.

-Είστε ευχαριστημένη από την συμμετοχή των γυναικών σε θέσεις ευθύνης; Πιστεύετε πως υπάρχουν ακόμα και σήμερα ανισότητες στην αγορά εργασίας που βασίζονται στο φύλο και αν ναι τι πρέπει να γίνει για να καταπολεμηθούν;

Έχουμε κάνει βήματα προόδου, αλλά δεν είμαστε ακόμα εκεί που πρέπει. Σήμερα βλέπουμε περισσότερες γυναίκες σε θέσεις ευθύνης, τόσο στην πολιτική όσο και στην αγορά εργασίας, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι οι ανισότητες έχουν εξαλειφθεί.

Υπάρχουν ακόμα εμπόδια, είτε αόρατα είτε πολύ εμφανή. Από το μισθολογικό χάσμα μέχρι τις δυσκολίες στην επαγγελματική ανέλιξη, οι γυναίκες συχνά πρέπει να προσπαθήσουν διπλά για να αποδείξουν την αξία τους. Τι πρέπει να γίνει; Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι η ισοτιμία στην εργασία δεν είναι απλώς θεωρητική, αλλά εφαρμόζεται στην πράξη, με ελέγχους και κυρώσεις όπου χρειάζεται. Και κυρίως να εστιάσουμε στις γυναίκες που δεν είναι εύκολο να αντιληφθούμε τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν γιατί συχνά δεν έχουν «φωνή». Συνήθως μιλάμε για τις δυσκολίες που έχει μια γυναίκα να ανέλθει σε θέσεις που είναι ψηλά στην ιεραρχία. Με απασχολεί πρωτίστως ποια είναι τα εμπόδια για μια γυναίκα που εργάζεται για παράδειγμα ως ταμίας στο σούπερ μάρκετ, μια γυναίκα που δουλεύει ως εργάτρια και θέλει να έχει καλύτερη πρόσβαση στην εκπαίδευση για να αναπτύξει νέες δεξιότητες και να βελτιώσει το εισόδημα της. Η ισοτιμία ξεκινά από τα κάτω. Και είναι δική μας ευθύνη, όλων μας, να την κάνουμε πραγματικότητα.

ΠΗΓΗ

Πηγή: healthmag.gr