Η Ευρώπη αντιμετωπίζει μια «κρίση ανταγωνιστικότητας», καθώς πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι η παραγωγικότητα της ΕΕ μειώθηκε κατά 1,2% το τέταρτο τρίμηνο του 2023 σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος – ενώ αντίθετα, η παραγωγικότητα των ΗΠΑ αυξήθηκε κατά 2,6%.
Πριν από είκοσι πέντε χρόνια, ένα στα δύο φάρμακα είχε ανακαλυψθεί σε ευρωπαϊκά εργαστήρια, αλλά σήμερα, είναι μόνο ένα στα έξι φάρμακα. Αυτό συμβαίνει παρά το γεγονός ότι οι πρώτες ύλες υπάρχουν στην ΕΕ, ενώ και η επιστημονική της δύναμη, πανεπιστήμια κύρους που παράγουν μια ισχυρή εισροή ταλέντων στα μαθηματικά, τη μηχανική, τη βιολογία και τη χημεία, είναι μεγάλη.
Πριν από είκοσι χρόνια, το 41% των παγκόσμιων δαπανών για Ε&Α ήταν στην Ευρώπη. Σήμερα το ποσοστό είναι 31% και οι 10ετείς προβλέψεις δείχνουν ότι ο αριθμός αυτός θα μπορούσε να μειωθεί στο 21%. Ομοίως, οι κλινικές δοκιμές εμβολίων στην ΕΕ έχουν μειωθεί κατά 35% από το 2000.
Η ασφάλεια της υγείας της Ευρώπης και η παγκόσμια ανταγωνιστικότητα διακυβεύονται. Ο τομέας των βιοφαρμάκων αντιμετωπίζει συνεχείς και σημαντικές πιέσεις μέσω του παγκόσμιου ανταγωνισμού, των δημοσιονομικών πιέσεων και παραγόντων όπως η γήρανση του πληθυσμού και ο αντίκτυπος της κλιματικής αλλαγής.Πιέσεις, που θα αυξήσουν μόνο το βάρος των χρόνιων και μολυσματικών ασθενειών.
Ηγέτης στην καινοτομία
Η ΕΕ έχει τη δυνατότητα να είναι ηγέτης στην καινοτομία στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, αλλά για να επιτευχθεί αυτό, απαιτείται μια ειδική ευρωπαϊκή στρατηγική, η οποία θα διαρθρώνεται γύρω από διάφορους στρατηγικούς τομείς:
1. Κάντε την υγειονομική περίθαλψη μέρος μιας νέας βιομηχανικής συμφωνίας
Τα τελευταία 10 χρόνια, οι κυβερνήσεις έχουν υποβάλει βασικά φάρμακα σε διαγωνισμούς και δημοπρασίες, δημιουργώντας μη βιώσιμες συνθήκες, καθώς πολλά φάρμακα θα μπορούσαν να πωληθούν σε τιμή χαμηλότερη από το κόστος παραγωγής τους στην Ευρώπη. Αυτό το αρνητικό κίνητρο οδήγησε τους κατασκευαστές να κλείσουν τοποθεσίες και να μετακινηθούν σε άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας και της Ινδίας.
Όμως, όπως έδειξε η πανδημία, οι διαταραχές του εφοδιασμού, που προκαλούνται από διάφορους λόγους, μπορεί να οδηγήσουν σε ελλείψεις για τους Ευρωπαίους ασθενείς. Η κατασκευή ενός εργοστασίου, η επικύρωσή του και η έγκρισή του μπορεί να διαρκέσει αρκετά χρόνια, επομένως δεν είναι δυνατή η κάλυψη της ζήτησης σε πραγματικό χρόνο.
Η Ευρώπη πρέπει να διατηρήσει κάποια παραγωγή βασικών φαρμάκων σε ποσοστό από 10% έως 30%, η οποία θα επέτρεπε την αύξηση της παραγωγής όταν βρίσκονται υπό πίεση τα υγιειονομικά συστήματα, αντί να ξεκινούν από το μηδέν. Αυτή η διάταξη θα πρέπει να συνοδεύεται από μια ισχυρότερη αναγνώριση μιας «δίκαιης τιμής» για βασικά φάρμακα.
2. Παροχή νέων χρηματοοικονομικών ευρωπαϊκών μέσων για την ενίσχυση της καινοτόμου τεχνολογίας
Το 2001, η χρηματοδότηση επιχειρηματικών κεφαλαίων (VC) στην Ευρώπη αντιπροσώπευε μερίδιο 28% της συνολικής χρηματοδότησης VC στις ΗΠΑ, την Ευρώπη και την Κίνα. Είκοσι χρόνια αργότερα, το ποσοστό αυτό μειώθηκε στο 13%. Το 2021, οι εταιρείες βιοτεχνολογίας στην Ευρώπη συγκέντρωσαν μόνο 7,9 δισεκατομμύρια δολάρια, το ένα τέταρτο των 31 δισεκατομμυρίων δολαρίων που συγκέντρωσαν οι αμερικανικές εταιρείες.
Αρα για να δημιουργηθεί ένα ακμάζον οικοσύστημα βιοτεχνολογίας, πρέπει να υπάρχει πρόσβαση στα φάρμακα των βιοτεχνολογικών εφευρέσεων. Το απόρρητο των ασθενών είναι πολύ σημαντικό, αλλά εάν η Ευρώπη θέλει να παραμείνει στην αιχμή, πρέπει να διασφαλίσει ότι ο Ευρωπαϊκός Χώρος Δεδομένων Υγείας είναι προσβάσιμος για εταιρείες και νεοφυείς επιχειρήσεις που ερευνούν καινοτόμες ιατρικές τεχνολογίες.
Η προώθηση ομάδων καινοτομίας σε τομείς όπως η ανοσολογία, όπου η Ευρώπη είναι ήδη ηγέτης και έχει την κρίσιμη μάζα και την εγγύτητα μεταξύ έρευνας, περίθαλψης και εταιρειών, θα πρέπει να είναι κεντρική στα σχέδια της επόμενης εντολής.
3. Συντόμευση των καθυστερήσεων στην πρόσβαση σε καινοτόμα φάρμακα
Η πρόσβαση στα σημερινά καινοτόμα φάρμακα και εμβόλια αποτελεί ολοένα και μεγαλύτερη πρόκληση στην Ευρώπη. Από όλα τα φάρμακα που έχουν εγκριθεί από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων, σχεδόν το 50% δεν είναι προσβάσιμο στους ασθενείς στα κράτη μέλη, σε συνδυασμό με καθυστέρηση 517 ημερών κατά μέσο όρο για τη διαθεσιμότητα καινοτόμων φαρμάκων στις χώρες της ΕΕ.
Αυτό σημαίνει ότι όταν οι γιατροί σε όλη την Ευρώπη συνταγογραφούν θεραπείες σε ασθενείς, δυστυχώς συχνά συνταγογραφούν την καλύτερη διαθέσιμη θεραπεία, όχι πάντα το καλύτερο εφευρεθέν φάρμακο. Παρά το γεγονός ότι είναι «καθαρά θετικός» συνεισφέρων στην οικονομία, ο φαρμακευτικός τομέας εξακολουθεί να θεωρείται ως κόστος και όχι επένδυση.
Ωστόσο, ο κλάδος είναι πρωτοπόρος στη δημιουργία θέσεων εργασίας και συνεισφέρει στις επενδύσεις Ε&Α: 865.000 άτομα απασχολούνται στην ΕΕ με θέσεις εργασίας υψηλής εξειδίκευσης/εξειδίκευσης και επιπλέον 2,5 εκατομμύρια υποστηρίζονται έμμεσα. Το 2022, η βιομηχανία επένδυσε 44,5 δισεκατομμύρια ευρώ στην ευρωπαϊκή Ε&Α, η οποία διοχετεύει το 12,9% των καθαρών πωλήσεων της σε άλλους κλάδους.
4. Επίτευξη κλίμακας ως ενοποιημένη Ευρωπαϊκή Ένωση
Η ηγεσία στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης σε επίπεδο ΕΕ μπορεί να βοηθήσει στην εναρμόνιση και την ολοκλήρωση των πολιτικών και συστημάτων υγείας των κρατών μελών, αναπτύσσοντας και εφαρμόζοντας μια κοινή στρατηγική υγείας, έναν κοινό χώρο δεδομένων υγείας και μια κοινή αγορά υγείας και διασφαλίζοντας την ελεύθερη κυκλοφορία της υγείας στο επίπεδο των επαγγελματιών, των προϊόντων και των υπηρεσιών.
Πηγές:
https://www.weforum.org/agenda/2024/06/european-union-healthcare-innovation-competitiveness/