Blog

Ανησυχητικά στοιχεία για τη χρήση ναρκωτικών στην Ευρώπη περιλαμβάνει η Έκθεση του Οργανισμού της ΕΕ για τα Ναρκωτικά (EUDA). Συγκεκριμένα, καταγράφεται αύξηση πιο ισχυρών συνθετικών ναρκωτικών, όπως οι συνθετικές καθινόνες, τα συνθετικά οπιοειδή (π.χ. nitazenes) και τα κανναβιοειδή, που προκαλούν πρωτοφανή πίεση στα συστήματα υγείας και το ποινικό σύστημα. Παράλληλα, αυξάνεται η χρήση κάνναβης και κοκαΐνης, με την κάνναβη να γίνεται πιο ισχυρή και την κοκαΐνη να σημειώνει ρεκόρ κατασχέσεων (419 τόνοι το 2023), φαινόμενα που όχι μόνο επηρεάζουν τις διαδρομές διακίνησης, αλλά και εντείνουν τη βία σχετιζόμενη με τα ναρκωτικά στην ΕΕ. Στις προκλήσεις αυτές, ο EUDA ανταποκρίνεται με νέα εργαλεία, όπως συστήματα έγκαιρης ανίχνευσης και μηχανισμούς προειδοποίησης σε πραγματικό χρόνο, στρατηγικές αξιολόγησης των απειλών, βελτιωμένη εγκληματολογική και τοξικολογική ανάλυση και παρακολούθηση χημικών πρόδρομων ουσιών. Επιπλέον, προωθεί την επέκταση παρεμβάσεων μείωσης της βλάβης, τη θεραπεία με χορήγηση υποκατάστατου, τα προγραμμάτα ανταλλαγής/συλλογής συριγγών και τη διάθεση ναλοξόνης για χρήση από όλους, καθώς και τη δημιουργία ολοκληρωμένων μοντέλων φροντίδας για υψηλού κινδύνου χρήστες.

Η Ελλάδα, όντας σε κομβική θέση,  αποτελεί χώρα διέλευσης ναρκωτικών από Ασία και Αφρική προς την ΕΕ. Το 2023, ήταν μία από τις τρεις χώρες της ΕΕ (μαζί με την Ολλανδία και τη Γαλλία) όπου εξαρθρώθηκαν παράνομα εργαστήρια συσκευασίας ηρωίνης, που χρησιμοποιούνταν για κοπή και συμπίεση της ουσίας προς διανομή εντός και εκτός ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου και του Ηνωμένου Βασιλείου. Στην έκθεση συμπεριλήφθηκαν και τα στοιχεία που δόθηκαν από τον Εθνικό Οργανισμό Πρόληψης και Αντιμετώπισης των Εξαρτήσεων (ΕΟΠΑΕ) για το ευρωπαϊκό πρόγραμμα ESCAPE του EUDA. Συγκεκριμένα, στην Αθήνα, το 25% των συριγγών ήταν θετικό σε μεθαμφεταμίνη, στη Θεσσαλονίκη το 73% των συρίγγων περιείχαν υπολείμματα κοκαΐνης και το 52% υπολείμματα ηρωίνης, ενώ στην Πάτρα το 58% των συριγγών περιείχε βουπρενορφίνη. Επίσης, στην Αθήνα βρέθηκαν τραμαδόλη (17%), βενζοδιαζεπίνες (10%) και πρεγκαμπαλίνη (<1%), υποδεικνύοντας χρήση πολλαπλών ουσιών. Ανησυχητικοί δείκτες καταγράφονται και για τη δημόσια υγεία στην Ελλάδα, με το 19% των νέων διαγνώσεων HIV να συνδέεται με ενέσιμη χρήση ναρκωτικών, κατατάσσοντας την Ελλάδα μεταξύ των χωρών με τα υψηλότερα ποσοστά στην ΕΕ. Σε απάντηση αυτής της σοβαρής πρόκλησης ο ΕΟΠΑΕ έχει εντατικοποιήσει τις παρεμβάσεις μείωσης της βλάβης στο πεδίο. Με τη διανομή περισσότερων από 1.300.000 συριγγών για την αποφυγή μετάδοσης HIV/HCV το 2024, η Ελλάδα ξεπέρασε τον στόχο Μ.Ο. του Π.Ο.Υ. κάτι το οποίο θα έχει μακροπρόθεσμα αποτελέσματα και σε βάθος 6ετίας. Τέλος, στην έκθεση υπογραμμίζεται για την Ελλάδα η σημασία της νέας νομοθεσίας του 2023 για τη διάθεση ναλοξόνης προς χρήση από όλους, ως μέτρο άμεσης προτεραιότητας για την αντιμετώπιση των υπερδοσολογιών. Στη χώρα μας, με τη λειτουργία του ΕΟΠΑΕ, καθιερώνεται ένα ενιαίο σύστημα λειτουργίας, εξασφαλίζοντας την παροχή όλων ανεξαιρέτως των διαθέσιμων θεραπευτικών επιλογών. Επιπλέον, για πρώτη φορά οι ωφελούμενοι αποκτούν θεσμοθετημένα βήμα και φωνή, έτσι ώστε να ακούγονται και να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη οι ανάγκες τους και οι προβληματισμοί τους επί θεραπευτικών ζητημάτων, προκειμένου για τη λήψη μέτρων, τη συμβολή τους στη διαμόρφωση πολιτικών και τον σχεδιασμό δράσεων.

Πηγή: healthdaily.gr