Δυσοίωνες είναι οι προβλέψεις για την πορεία της φαρμακευτικής δαπάνης στη χώρα μας και κατ’ επέκταση του clawback που αποτελεί έναν μόνιμο «πονοκέφαλο» για τη φαρμακοβιομηχανία αλλά και την Πολιτεία.
Σε ομιλία του κατά τη διάρκεια του Πανελλήνιου Συνεδρίου για τα Οικονομικά και τις Πολιτικές της Υγείας 2024, ο Αναπληρωτής Καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής Υγείας στο London School of Economics (LSE), Πάνος Καναβός, ανέλυσε τις πέντε αιτίες που προκαλούν στρεβλώσεις στην ελληνική φαρμακευτική πολιτική.
Χαρακτηριστικό της ανησυχητικής κατάστασης είναι η διαρκώς αυξανόμενη φαρμακευτική δαπάνη. Το 2023 διαμορφώθηκε συνολικά σε 7,1 δις ευρώ, η εκτίμηση του κ. Καναβού για το 2024 είναι πως θα αυξηθεί σε 7,8 δις ευρώ, ενώ προβλέπει πως για το 2027 η συνολική φαρμακευτική δαπάνη θα εκτοξευτεί σε 9,5 δις ευρώ, από τα οποία ποσοστό μόλις 33% αφορούν στη δημόσια χρηματοδότηση, σε 58% υπολογίζονται οι αυτόματες επιστροφές και ένα σημαντικό ποσοστό 10% εκτιμάται η συμμετοχή των ασθενών.
Πρώτος και κυριότερος παράγοντας στρεβλώσεων της φαρμακευτικής πολιτικής είναι ο μηχανισμός του clawback, δηλαδή των αυτόματων επιστροφών που καταβάλει η φαρμακοβιομηχανία όταν η δαπάνη ξεπερνά το καθορισμένο «ταβάνι». Από το 2012 το clawback ακολουθεί μια μόνιμη αυξητική πορεία, ξεκινώντας από 272 εκατ. ευρώ το 2012 και φτάνοντας τα 3,5 δις ευρώ το 2023. «Αυτό που παρατηρούμε είναι μια διαχείριση του clawback παρά της ίδιας της δαπάνης», σημείωσε ο Αναπληρωτής Καθηγητής του LSE.
Σε ό,τι αφορά στη διαδικασία τιμολόγησης, ο κ. Καναβός επεσήμανε πως το πλαφόν 7% που εφαρμόζει η Ελλάδα δημιουργεί σημαντικές στρεβλώσεις. Αξίζει να σημειωθεί ότι η τιμή των φαρμάκων σε κάθε ανατιμολόγηση μειώνεται σε ποσοστό έως 7% επί της τιμής του αμέσως προηγούμενου δελτίου τιμών, εφόσον η τιμή του στο αμέσως προηγούμενο δελτίο τιμών είναι υψηλότερη του μέσου όρου των δύο χαμηλότερων διαφορετικών τιμών χωρών της Ευρωζώνης, και με κατώτατο όριο τον μέσο όρο των δύο χαμηλότερων διαφορετικών τιμών των κρατών – μελών της Ευρωζώνης.
Παρουσιάζοντας συγκεκριμένα παραδείγματα, ο κ. Καναβός υπολόγισε πως η εξοικονόμηση για ένα συγκεκριμένο προϊόν (φάρμακο) θα ήταν 32 εκατ. ευρώ για το κράτος, εάν δεν υπήρχε η συγκεκριμένη πολιτική τιμολόγησης. Σχολίασε δε ως αρνητική εξέλιξη την πρόσφατη ρύθμιση του Υπουργείου Υγείας, σύμφωνα με την οποία από τα κριτήρια διαπραγμάτευσης της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης τιμών φαρμάκων αφαιρείται το θεραπευτικό όφελος ενός σκευάσματος.
Για την αξιολόγηση νέων σκευασμάτων και τεχνολογιών υγείας μέσω της Επιτροπής HTA, ο Αναπληρωτής Καθηγητής επεσήμανε ότι τρία μοντέλα αξιολόγησης υγείας που αποτελούν διεθνή πρακτική, στην Ελλάδα ουσιαστικά δε λειτουργούν. Συγκεκριμένα από τη χώρα μας λείπει η αποδοτικότητα κόστους, καθώς και ο υπολογισμός του αντικτύπου στον προϋπολογισμό. Επίσης, ο κ. Καναβός τόνισε ότι δεν υπάρχουν πραγματικοί συνταγογραφικοί περιορισμοί, ενώ η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι το 70% των φαρμάκων υπόκεινται σε κλινικούς και συνταγογραφικούς περιορισμούς.
Ο Αναπληρωτής Καθηγητής του LSE δεν παρέλειψε να αναφερθεί στο Ινστιτούτο Φαρμακευτικής Έρευνας και Τεχνολογίας (ΙΦΕΤ), λέγοντας πως πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος «να μεταμορφώσουμε το ΙΦΕΤ». Δείχνοντας, μάλιστα, στοιχεία ανέφερε πως το 2019 η δαπάνη του ΙΦΕΤ ήταν 64 εκατ. ευρώ, το 2023 αυξήθηκε στα 392 εκατ. ευρώ και σύμφωνα με τις προβλέψεις το 2024 οι δαπάνες του Ινστιτούτου θα ανέβουν στα 490 εκατ. ευρώ.
Πηγή: ygeiamou.gr
