Η ψωρίαση είναι μία χρόνια δερματική πάθηση που εμφανίζεται στο 2-3% του πληθυσμού σε διάφορες μορφές, με πιο συχνή μορφή την ψωρίαση κατά πλάκας, που αντιστοιχεί στο 80% περίπου των περιστατικών της νόσου.
Τα συχνότερα συμπτώματα είναι ο κνησμός και εξανθήματα στο δέρμα, που χαρακτηρίζονται από ερυθρότητα και απολέπιση. Οι περιοχές του σώματος που επηρεάζονται συχνότερα είναι οι αγκώνες, τα γόνατα , το τριχωτό της κεφαλής και ο κορμός.
Η ψωρίαση θεωρείται μια συστηματική φλεγμονώδης νόσος με αυτοάνοσο υπόστρωμα. Το νόσημα έχει γονιδιακή επιβάρυνση, η νόσος δηλαδή εμφανίζεται πιο συχνά σε ασθενείς που αναφέρουν ότι στην οικογένεια τους υπάρχουν άτομα που πάσχουν από ψωρίαση.
Ο κίνδυνος ψωρίασης στους απογόνους είναι υψηλός και φτάνει το 50%, εάν πάσχουν και οι δύο γονείς ενώ στο 16% εάν πάσχει μόνο ο ένας γονέας. Εκτός από τους γενετικούς παράγοντες υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ή να επιβαρύνουν την ψωρίαση, όπως λοιμώξεις, φάρμακα, αλκοόλ, διατροφή, και κυρίως το σωματικό ή το ψυχικό στρες.
Η ψωρίαση σήμερα, δεν είναι μόνο ένα χρόνιο δερματικό νόσημα όπως νομίζαμε παλιότερα, αλλά δυστυχώς πολύ συχνά, έχει διαπιστωθεί ότι σε άτομα με ψωρίαση μπορεί να συνυπάρχουν και άλλα συνοδά νοσήματα όπως μεταβολικό σύνδρομο, υπέρταση, στεφανιαία νόσος, υπερλιπιδαιμία και πολύ συχνά οι ψωριασικοί ασθενείς εμφανίζουν υψηλά ποσοστά καρδιαγγειακών νοσημάτων.
Στους ψωριασικούς ασθενείς έχει παρατηρηθεί ότι οι παραπάνω συννοσηρότητες εμφανίζονται πολύ νωρίτερα, σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό. Το μεγαλύτερο όμως πρόβλημα των ασθενών αυτών είναι ότι η νόσος επηρεάζει δυσμενώς την ποιότητα τόσο της δικής τους ζωής όσο και των συγγενών τους. Πολλοί από τους ασθενείς αυτούς πάσχουν από κατάθλιψη, από αγχώδεις διαταραχές και σπανίως μπορεί να παρουσιάσουν έως και αυτοκτονικό ιδεασμό.
Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει φάρμακο που να προσφέρει πλήρη ίαση και ως εκ τούτου η ψωρίαση είναι μια πάθηση που απαιτεί μακροχρόνια παρακολούθηση και συνεχόμενη θεραπευτική αγωγή. Η θεραπεία εξατομικεύεται για κάθε ασθενή, ανάλογα με την βαρύτητα, και την μορφή της νόσου καθώς επίσης και από την ηλικία του ασθενούς.
Οι ήπιες μορφές ψωρίασης αντιμετωπίζονται με τοπικά κορτιζονούχα σκευάσματα ή σε συνδυασμό κορτικοστεροειδών με βιταμίνη D ή με τους νεότερους ανταγωνιστές της καλσινευρίνης. Στις πιο σοβαρές μορφές της νόσου, μπορεί να χορηγηθούν φάρμακα από το στόμα όπως, ανοσοκατασταλτικά, (κυκλοσπορινή, μεθοτρεξάτη) ή ρετινοειδή (παράγωγα της βιταμίνης Α).
Τι νέα;
Σήμερα έχουμε στην διάθεσή μας νεότερες στοχευμένες θεραπείες, που προσφέρουν μεγάλη ελπίδα και αισιοδοξία στους ψωριασικούς ασθενείς. Οι θεραπείες αυτές ονομάζονται βιολογικές και οι προσδοκίες των ασθενών στις θεραπείες αυτές, έχουν αυξηθεί ιδιαίτερα, καθώς το 50% τουλάχιστον των ασθενών, δεν ήταν ικανοποιημένοι από τις προαναφερόμενες συμβατικές τοπικές και συστηματικές αγωγές.
Αυτό όμως που είναι εντυπωσιακό είναι ότι, το “καθαρό δέρμα”, αποτελεί για τις σύγχρονές αυτές βιολογικές θεραπείες έναν πολύ εύκολο θεραπευτικό στόχο. Στα σύγχρονα αυτά βιολογικά φάρμακα έχουν πρόσβαση όλοι οι Έλληνες ψωριασικοί ασθενείς, χορηγούνται σε πάσχοντες από μέτρια ή σοβαρή ψωρίαση καθώς επίσης και σε περιπτώσεις όπου οι γνωστές συμβατικές θεραπείες αποτυγχάνουν.
Τα βιολογικά αυτά φάρμακα, φαίνεται ότι είναι αρκετά ασφαλή, χορηγούνται ενέσιμα και ανάλογα με την φαρμακοκινητική τους, ανά τακτά χρονικά διαστήματα (κάθε 7 έως κάθε 90 ημέρες) και έτσι μπορούν να απαλλάξουν πλήρως τους ψωριασικούς ασθενείς από τα συμπτώματά τους.
Τον τελευταίο χρόνο, έχουν κυκλοφορήσει επίσης νέα θεραπευτικά μόρια που χορηγούνται από του στόματος. Αν και τα αποτελέσματα τους δεν είναι τόσο εντυπωσιακά όσο με τους βιολογικούς παράγοντες, τα νέα αυτά μόρια έχουν ένα σημαντικό πλεονέκτημα σε σχέση με τις υπόλοιπες θεραπείες: έχουν ελάχιστες παρενέργειες.
Τα φάρμακα αυτά είναι ιδανικά για άτομα αναπαραγωγική ηλικίας, γιατί μπορούν να διακοπούν, ένα μόλις 24ωρο πριν το ζευγάρι ξεκινήσει προσπάθειες επίτευξης εγκυμοσύνης και όχι πολύ καιρό πριν όπως ισχύει για άλλα φάρμακα.
Ψωρίαση και διατροφή
Σύμφωνα με νέες έρευνες, αποδεικνύεται ότι η απώλεια σωματικού βάρους μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματα σε ασθενείς με ψωρίαση, ενώ σημαντικό ρόλο φαίνεται ότι μπορεί να παίξει και η ισορροπημένη διατροφή.
Θα πρέπει δηλαδή να αποφεύγονται τροφές που θεωρούνται επιβαρυντικές για την ψωρίαση, όπως το κρέας, τα αυγά, τα ζωικά λίπη και τα παράγωγά τους, ενώ συνιστώνται τα λιπαρά ψάρια και τα ιχθυέλαια τους.
Υπό παρατήρηση βρίσκονται τα τελευταία χρόνια οι τροφές που περιέχουν γλουτένη, γιατί υπάρχουν αρκετές αναφορές ασθενών, ότι οι τροφές αυτές τους επιδεινώνουν την νόσο.
Σήμερα οι ασθενείς που πάσχουν από ψωρίαση και ψωριασική αρθρίτιδα, έχουν πρόσβαση σε σύγχρονες καινοτόμες και ιδιαίτερα αποτελεσματικές θεραπείες. Με δεδομένο ότι η εμπειρία των Ελλήνων δερματολόγων στις θεραπείες αυτές διαρκώς αυξάνει, μας επιτρέπει να είμαστε ιδιαίτερα αισιόδοξοι για την θεραπεία των ταλαιπωρημένων αυτών ασθενών.
Γιάννης Μπάρκης
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών
Γενικός Γραμματέας Ελληνικής Δερματολογικής και Αφροδισιολογικής Εταιρείας
