Το 2022, 3,88 εκατομμύρια παιδιά γεννήθηκαν στην Ε.Ε, αντιστοιχώντας σε αναλογία γεννήσεων (ο αριθμός των ζώντων γεννήσεων ανά 1.000 άτομα) 8,7. Η αναλογία ήταν 10,5 το 2000, 12,8 το 1985 και 16,4 το 1970.
Κατά την περίοδο 1961–2022, το υψηλότερο ετήσιο σύνολο ζώντων γεννήσεων στην ΕΕ καταγράφηκε το 1964, με 6,8 εκατομμύρια παιδιά. Από αυτό το συγκριτικό υψηλό έως τις αρχές του 21ου αιώνα, ο αριθμός των ζώντων γεννήσεων στην ΕΕ μειώθηκε με σχετικά σταθερό ρυθμό, φθάνοντας στο χαμηλότερο επίπεδο των 4,36 εκατομμυρίων το 2002. Κατά την πανδημία του COVID-19, οι ζώντες γεννήσεις στην ΕΕ αρχικά μειώθηκαν στο 4,07 (το 2020), στη συνέχεια αυξήθηκαν ελαφρώς στα 4,09 εκατομμύρια το 2021 και μειώθηκαν ξανά το 2022 σε 3,88 εκατομμύρια παιδιά.
Οι γυναίκες στην ΕΕ γίνονται μητέρες αργότερα στη ζωή τους
H μέση ηλικία των γυναικών κατά τον τοκετό στην ΕΕ συνέχισε να αυξάνεται μεταξύ 2001 και 2022, από το μέσο όρο των 29,0 ετών σε 31,1 έτη. Η ίδια τάση παρατηρείται και για τη μέση ηλικία των γυναικών κατά τη γέννηση του πρώτου τους παιδιού κατά την ίδια περίοδο, από μια τιμή 28,8 στην ΕΕ το 2013 (το πρώτο έτος για το οποίο είναι διαθέσιμη η τιμή ΕΕ) σε μια τιμή 29,7 έτη το 2022.
Ενώ τα ποσοστά γονιμότητας για τις γυναίκες ηλικίας κάτω των 30 ετών στην ΕΕ έχουν μειωθεί από το 2001, τα ποσοστά γονιμότητας για τις γυναίκες ηλικίας 30 ετών και άνω έχουν αυξηθεί. Το 2001, το ποσοστό γονιμότητας για τις γυναίκες ηλικίας 25-29 ετών ήταν το υψηλότερο μεταξύ όλων των ηλικιακών ομάδων. Το 2022, το ποσοστό γονιμότητας για τις γυναίκες ηλικίας 30-34 ετών έγινε το υψηλότερο. Το ποσοστό γονιμότητας για τις γυναίκες ηλικίας 35 ετών και άνω είναι επίσης σε αύξηση.
Η Γαλλία με το υψηλότερο ποσοστό γονιμότητας και η Μάλτα με το χαμηλότερο
Μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ, η Γαλλία ανέφερε το υψηλότερο συνολικό ποσοστό γονιμότητας το 2022, με 1,79 γεννήσεις ζώντων ανά γυναίκα, ακολουθούμενη από τη Ρουμανία (1,71) και τη Βουλγαρία (1,65). Αντίθετα, τα χαμηλότερα συνολικά ποσοστά γονιμότητας το 2022 καταγράφηκαν στη Μάλτα (1,08 ζωντανές γεννήσεις ανά γυναίκα), στην Ισπανία (1,16) και στην Ιταλία (1,24). Μεταξύ των χωρών της ΕΖΕΣ, το υψηλότερο συνολικό ποσοστό γονιμότητας το 2022 είχε η Ισλανδία (1,59) και το χαμηλότερο η Ελβετία (1,39).
Μεταξύ 2020 και 2021, το συνολικό ποσοστό γονιμότητας αυξήθηκε σε 21 κράτη μέλη της ΕΕ, μειώθηκε σε τέσσερα κράτη μέλη της ΕΕ και παρέμεινε σταθερό στην Ισπανία και τη Σουηδία. Αυτή η τάση αντιστράφηκε μεταξύ 2021 και 2022, με το συνολικό ποσοστό γονιμότητας να μειώνεται σε 25 κράτη και να αυξάνεται σε δύο κράτη -μέλη της ΕΕ: η υψηλότερη αύξηση σημειώθηκε στην Πορτογαλία (από 1,35 το 2021 σε 1,43 το 2022) ενώ η μεγαλύτερη μείωση καταγράφηκε στην Ιρλανδία (από 1,78 το 2021 σε 1,54 το 2022).
Στην πλειονότητα των κρατών μελών της ΕΕ, το συνολικό ποσοστό γονιμότητας μειώθηκε σημαντικά μεταξύ 1980 και 2000-2003: έως το 2000, οι τιμές είχαν πέσει κάτω από 1,30 στη Βουλγαρία, την Τσεχία, την Ελλάδα, την Ισπανία, την Ιταλία, τη Λετονία και τη Σλοβενία. Αφού έφτασε σε χαμηλό σημείο μεταξύ 2000 και 2003, το συνολικό ποσοστό γονιμότητας αυξήθηκε σε πολλά κράτη μέλη της ΕΕ και μέχρι το 2022, όλα εκτός από την Ισπανία, την Ιταλία, τη Λιθουανία, τη Μάλτα και την Πολωνία ανέφεραν συνολικά ποσοστά γονιμότητας που ήταν πάνω από 1,30.
Τα τελευταία 50 χρόνια, τα συνολικά ποσοστά γονιμότητας στα κράτη μέλη της ΕΕ συγκλίνουν γενικά: το 1970, η διαφορά μεταξύ των υψηλότερων ποσοστών (που καταγράφηκαν στην Ιρλανδία) και των χαμηλότερων ποσοστών (που καταγράφηκαν στη Φινλανδία) ήταν περίπου 2,0 ζώντες γεννήσεις ανά γυναίκα. Μέχρι το 1990 αυτή η διαφορά — μεταξύ ενός υψηλού στην Κύπρο και ενός χαμηλού στην Ιταλία — είχε μειωθεί σε 1,1 γεννήσεις ζώντων ανά γυναίκα. Μέχρι το 2010, η διαφορά μειώθηκε ξανά σε 0,8 γεννήσεις ζώντων ανά γυναίκα με υψηλό στην Ιρλανδία και χαμηλό στην Ουγγαρία. Μέχρι το 2022 η διαφορά μειώθηκε στο 0,7 όταν το υψηλότερο συνολικό ποσοστό γονιμότητας καταγράφηκε στη Γαλλία και το χαμηλότερο ποσοστό καταγράφηκε στη Μάλτα.
Συνολικό ποσοστό γονιμότητας και ηλικία των γυναικών κατά τη γέννηση του πρώτου παιδιού
Τέσσερις διαφορετικές ομάδες κρατών μελών της ΕΕ μπορούν να προσδιοριστούν γενικά με βάση τη θέση τους σε σχέση με τους μέσους όρους της ΕΕ.
Η πρώτη ομάδα αποτελείται από τη Δανία, τη Γερμανία, την Ιρλανδία, την Ολλανδία και τη Σουηδία, καθώς και το Λιχτενστάιν όπου τόσο το συνολικό ποσοστό γονιμότητας όσο και η μέση ηλικία των γυναικών κατά τη γέννηση του πρώτου τους παιδιού ήταν πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ.
Μια δεύτερη ομάδα αποτελείται από την Εσθονία, τη Λιθουανία και την Πολωνία: όπου τα συνολικά ποσοστά γονιμότητας όσο και οι μέσες ηλικίες των γυναικών κατά τη γέννηση του πρώτου τους παιδιού ήταν κάτω από τους μέσους όρους της ΕΕ.
Μια τρίτη ομάδα που αποτελείται από την Ελλάδα, την Ισπανία, την Ιταλία, την Κύπρο, το Λουξεμβούργο, την Αυστρία, την Πορτογαλία και τη Φινλανδία, καθώς και τη Νορβηγία και την Ελβετία κατέγραψε υψηλότερη από τη μέση ηλικία των γυναικών κατά τη γέννηση του πρώτου τους παιδιού, αλλά χαμηλότερο συνολικό ποσοστό γονιμότητας από τον μέσο όρο της ΕΕ.
Η τελευταία ομάδα αποτελείται από το Βέλγιο, τη Βουλγαρία, την Τσεχία, τη Γαλλία, την Κροατία, τη Λετονία, την Ουγγαρία, τη Ρουμανία, τη Σλοβενία και τη Σλοβακία, καθώς και την Ισλανδία. Σε καθεμία από αυτές τις χώρες, το συνολικό ποσοστό γονιμότητας ήταν υψηλότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ, αλλά η μέση ηλικία των γυναικών κατά τη γέννηση του πρώτου τους παιδιού ήταν κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ.
Πηγές:
https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Fertility_statistics
